Newman (Western Australia)


Newman ìsch a Bargbàuischtàdt ìn dr Regioon Pilbara ìm àuischtrààlischa Bundesschtààt Western Australia.

Newman

a Blìck ìwwer Newman
Staat: Australie Australie
Bundesstaat: Western Australia
Gründet: 1960er
Koordinate: 23° 22′ S, 119° 44′ OKoordinate: 23° 22′ S, 119° 44′ O
Hööchi: 544 m
 
Iiwooner: 4.567 (2016) [1]
 
Zitzoone: AWST (UTC+6)
Bostläitzaal: 6753[2]
LGA: Shire of East Pilbara
Newman (Westaustralien)
Newman (Westaustralien)
Newman
Newman
Newman
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Geogràfii ändere

D’ Schtàdt lììgt 1.186 km nerdlig vu Perth, 450 Kilomeeter süüdlig vu Port Hedland un niina Kilomeeter neerdlig vum süüdliga Wandakrais (em Wandakrais vum Schtaibock). D’ Schtàdt lììgt ìn dr Wììschta un hàt Durschnìttstämpràtüüra vu Minimum 17,3 °C un Maximum 31,4 °C; d’ joohrliga Ragamànga-n-ìsch bii 317,8 Millimeeter glaaga. D’ Schtàdt lììgt àn’ra Heecha vu 544 m.[3]

Gschìchta ändere

D’ Schtàdt ìsch ànna 1966 vu dr Mt. Newman Mining Co. Pty Ltd (era Filiàla vu dr Grupp BHP) grìnda worra, fìr d’ Äntwìcklung vu da Iisamina vum Mount Whaleback unterschtìtza.[4] Àm Ààfàng ìsch d’ näija Schtàdt Mount Newman gnännt worra, noh-n-em nochberliga Barg Mount Newman — dr Barg salbscht ìsch noh-n-em Faldmasser Aubrey Woodward Newman taift worra, wo mìt 28 Joohra wahrend’ra Forschungsrais ìn Wäscht-Àuischtrààlia gschtoorwa-n-ìsch. Dr William Frederick Rudall hàt d’ Laitung vu dr Rais ìwwernumma un hàt dr Barg noh siim Vorganger loo taifa.[5][6][7][8][9]

Schuu vor 45.000 Joohra-n-ìsch sìnn doo Üriiwohner gsìì,[10] bsunderscht Iihaimischa-n-üss’m Schtàmm Martu. D’ Martu hann noh z’ noh ìhr Lànd un ìhr nomàdischer Laawesschtiil àm Ààfàng vum 20. Joohrhundert verloora, wu d’ Öiropäer ìns Làndesìnnera kumma sìnn. Wu maa z’ Marble Bar un Wiluna Guld äntdäckt hàt, hàt maa d’ Üriiwoohner üss ìhrem Lànd üssgwììsa.

Transchport ändere

Newman lììgt àm And vu dr Route 138, àn dr Kriizung vu dr Great Northern Highway. Züadam ìsch a klainer Flughààfa äbba 10 Kilomeeter süüdäschtlig vu dr Schtàdt.

D’ prìwààta Bààhnschträcka vu Newman fiahrt bis àm Hààfa vu Port Hedland. Dr Hààfa salbscht ìsch uffbàuja worra, fìr dr Iisa-n-arz ìn d’ gànza Walt üssfiahra. Àm 21. Jüüni 2001 ìsch a 7,35 km lànger Zug mìt 682 Wààga voll Arz un àcht Lokomotiiwa zwìscha Newman un Port Hedland gfààhra; ’s ìsch dr längschta Zug ìn dr Walt gsìì.[11][12]

Àm 1. Hornung 2023 ìsch a vermìssta radioàktiiwa Kàpsla bii Newman wììder gfunda worra. Sa ìsch ìm Vormoneet vu’ma Làschtwààga käijt gsìì; dàs hàt züa dr Üssleesung vu dr Radioàktiwitäätsàlärt ìn Wäscht-Àuischtrààlia gfiahrt. D’ Kàpsla hàt maa ìn da Miina bnutzt, fìr d’ Dìchta un Fìllschtànd vum Iisanarz mässa.[13][14]

a pààr Bìlder ändere

Lìteràtüür ändere

Weblìnks ändere

  Commons: Newman (Western Australia) – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa ändere

  1. Newman (Urban Centre/Locality). 2016 Census Quickstat. Australian Bureau of Statistics, 27. Juni 2017, abgruefen am 7. April 2020 (auschtralischs Änglisch).
  2. Find a postcode: NEWMAN, WA. Australia Post, abgruefen am 7. Februar 2023 (auschtralischs Änglisch).
  3. Newman. Australian Bureau of Meteorology, abgruefen am 6. Februar 2023 (auschtralischs Änglisch).
  4. Part 3 -Newman. In: LandCorp (Hrsg.): Pilbara Vernacular Handbook. Perth (WA), S. 3 (australisches Englisch, com.au [PDF; abgerufen am 7. Februar 2023]).
  5. Death of Mr. A. Newman. In: The West Australian. Perth (WA) 26. Mai 1896, S. 4–5 (australisches Englisch, gov.au [abgerufen am 7. Februar 2023]).
  6. News in Brief. In: The Daily News. Perth (WA) 27. Oktober 1896, S. 2 (australisches Englisch, gov.au [abgerufen am 7. Februar 2023]).
  7. Eleanor PAge Smith: The Beckoning West: The Story of H. S. Trotman and the Canning Stock Route. Angus and Robertson, Sydney 1966, S. 62 (australisches Englisch).
  8. The Government Exploration Party. In: The West Australian. Perth (WA) 12. August 1896, S. 3 (australisches Englisch, gov.au [abgerufen am 6. Februar 2023]).
  9. Supporting Local Communities in Western Australia. BHP Billiton Limited, 4. April 2015, abgruefen am 6. Februar 2023 (auschtralischs Änglisch).
  10. M.J. Slack, W.B. Law, L.A. Gliganic: The early occupation of the Eastern Pilbara revisited: New radiometric chronologies and archaeological results from Newman Rockshelter and Newman Orebody XXIX. In: Quaternary Science Reviews. Band 236, 2020, S. 106240 (englisch).
  11. Train Speed Records: The Fastest, Longest & Heaviest Trains. In: RailServe.com. Abgruefen am 1. Februar 2023 (änglisch).
  12. BHP breaks its own heaviest train record. (Nicht mehr online verfügbar.) In: Railway Gazette International. 1. August 2001, ehemals im Original; abgruefen am 7. Februar 2023 (änglisch). (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.railwaygazette.com
  13. Australische Behörde findet radioaktive Kapsel wieder. In: Süddiitscha Zittung. 1. Februar 2023, archiviert vom Original am 7. Februar 2023; abgruefen am 6. Februar 2023.
  14. Jenni Reid: Mining giant Rio Tinto apologizes for sparking radiation alert after losing device in Australia. CNBC, 30. Januar 2023, archiviert vom Original am 6. Februar 2023; abgruefen am 7. Februar 2023 (amerikanischs Änglisch).
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Newman,_Western_Australia“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.