Poebeni

(Witergleitet vun Po-Ebene)

D Poebeni (it. Pianura Padana; Val Padana) isch e groossi Ebeni im Norde vo Italie, wo vom Hoptfluss Po sin Name het.

d Poebni vom Weltall uus gsie.

Geografii

ändere

D Poebini isch en Bistandtail vo de italienische Regioone Piemont, Lombardei, Emilia-Romagna und Veneto und o vom Schwizer Kantoo Tessin. De Hoptfluss, de Po, entspringt im Weste i de Alpe und flüsst im Oste i d Adria, wobi er fill Flüss vom Norde und Süde uufninnt. Im Weste und Norde werd d Poebini vo de Alpe öberragt, wo am Rand vo merere See gsüümt sind, di grösste sind de Langesee, de Comersee und de Gardasee. Im Süüde erhebt sich de Appennin öber d Ebni. Im Oste schiebt sich s Podelta i d Adria use. D Flächi vo de Ebini bitrait 45 Tuusig Quadrootkilometer, d Längi 400 Kilometer und d Braiti zwüschet 70 und 200 Kilometer.

D Poebini isch seer fruchtbar und di wichtigste landwertschaftliche Produkt sind Wii, Waisse, Mais, Zuckerrebe und Riis.

Wetter

ändere

S Wetter i de Ebini isch mild, d Sümmer sind eener haiss und schwüül, d Winter chüel und neblig, Schnee nöd so hüüfig. Im Summer wie au im Winter chönet i de sus windstile Ebini heftigi Stürm uufchoo.

 
d Poebini mit de Wallisser Alpe im Hindergrund

Gschicht

ändere

D Poebini isch im Verlauf vo de Gschicht vo villne Völker biwont wore, as ersti bekannt sind d Ligurer im Weste, di keltische Lepontier im Norde und d Veneter im Oste. Um 530 v. Chr. hend d Etrusker d Ebini kolonisiert und um 390 sind Gallier i d Ebini iigfalle. 225 v. Chr. hend Römer d Gallier underworfe. Noch de Tailig vom Römische Riich isch Mailand d Hoptstadt vom Weströmische Riich wore, und denn ab 403 Ravenna am südliche Rand vo de Poebini. Ravenna isch au d Residenz vom Odoaker gsii, wo nochem Zämebruch vom Weströmische Riich ane 476 König vo Italie (rex Italiae) woren isch. Im Joor 488 sind d Gote underem Theoderich em Gross i d Poebini iigfalle und hend 493 de Odoaker tötet. Ravenna isch witter d Hoptstadt blibe und isch zäme mit Verona am Nordrand vo de Ebini as Raben und Bern i d Heldesaag iiggange. Im Joor 568 sind d Langobarde i d Poebini iigfalle und hend so a de Lombardei (Langobardia) de Name gee. 774 hend d Franke d Langobarde underworfe und s nördliche Italie mit de Poebini isch Tail vom Fränkische Riich wore und spöter denn Tail vom Hailige Römische Riich.

ändere
  Commons: Po-Ebni – Sammlig vo Multimediadateie