s Raathuus vo Züri

Dialäkt: Züritüütsch

S Zürcher Raathuus isch zwüschet 1694 und 1698 zmitzt i der Altstadt vo Züri über d Limet poue worde. S Üsser isch na de Spaatrenaissance verpflichtet, s Inner dänn aber ganz im Hochbarock gstaltet. Es isch es schööns Byschpil für es Raathuus us de früene Nöizyt.

Bis ane 1798 isch im Raathuus s politisch Zäntrum vo der Stadtrepublik Züri gsii. Nach der Helvetik isch s ane 1803 in Psitz vom Kanton Züri choo, wo drin jetz amig der Kantonsraat taget. Au de Gmäindraat vo de Stadt Züri bruucht de Saal für syni Sitzige, und derzue tüend au na d Chilesynode und de Chileraat vo der Evangeelisch-refermierte Landeschile und dän au d Synoode vo de röömisch-katholische Körperschaft Züri drin Raat halte.

Scho sit de Mitti vom 13. Jaarhundert isch a dèm Platz am Uufer vo de Limet es Huus gstande; me het em Richthuus gsäit. Ane 1397 hät Züri dänn deet es nöis Raathuus poue, wo au scho uf Pfyler und Gwölb über em Fluss gstanden isch. Im 1693i het de Chly Raat vo Züri pschlosse, es nöis Raathuus z boue; das isch s hüttig Huus im Raathuuskwartier. Gmacht häts de Stadtbumäischter Hans Häiri Holzhalb. Mit emene Füürwèèrch händ d Zürcher ires nöi Raathuus am 15. Juni 1698 ygweit.

D Muure vom Raathuus sind prächtig mid Marmor, Süüle, Relief vo verguldete Löie, Trache als Wasserspejer, Porträrelief vo bikannte Lüüt us der Antike und vo de Zürcher und de Schwyzer Gschicht, drunder au de Wilhälm Täll, und mit latynischen Inschrifte gschmückt. D Porträrelief steled es Bildprogramm daar, wo d Legitimiteet vom Raat, wo im Huus taget hät, söl understryche.

Literatur

Christian Renfer: Das Rathaus in Zürich. Bärn 1998.
Konrad Escher: Die Kunstdenkmäler des Kantons Zürich. Bd. IV: Die Stadt Zürich, Erster Teil. Birkhäuser, Basel 1939, Syte 319–360.
Christine Barraud Wiener, Peter Jezler: Die Kunstdenkmäler des Kantons Zürich. Neue Ausgabe. Bd. I: Die Stadt Zürich I. Stadt vor der Mauer, mittelalterliche Befestigung und Limmatraum. Hrsg. von der Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte GSK. Wiese, Basel 1999, ISBN 3-909164-70-6, Syte 282–352.
Lea Carl: Zürich. Architekturführer. Zürich 1972, S. 71–75.

Weblink

Commons: Rothuus vo Züri – Sammlig vo Multimediadateie