D Singulardäät in dr Astronomii

As Singularidäät bezäichnet mä in dr Füsik und in dr Astronomii Zueständ, wo bin ene z. B. d Ruumzite (u. a. deren iiri Metrik) im ene äinzige Punkt oder ere kompliziertere Mannigfaltikäit nit cha definiert wärde.

Si sin zerst nume as mathematischi Singularidääte formulierbar und hänge u. a. vo spezielle Massewärt M, Dräiimpuls J oder andere Parameter ab, und s füsikalischi Gsetz isch dört nit definiert, ungültig und nid gäignet, zum d Verheltniss z beschriibe, z. B. für M →M_c (wo M_c e kritische Massewärt bedütet bin ere Gschwindikäit, wo dr Gschwindikäit vom Liecht entspricht).

Mä cha hingege im Allgemäine vermueteti Äigeschafte von ere Singularidäät mathematisch aagee, mä wäiss aber nit, wie s singuläre Verhalte füsikalisch wirklig isch - öbbe: us welem „Material“ die erwäänti Mannigfaltigkäit bestoot. En unändlig chliini Usdeenig, e mathematische Punkt, vom ene füsikalische Objekt oder d Divergänz von ere Gröössi gegen e unändlige Wärt widerspricht däm, wo mä us em Alldaag kennt. Singularidääte chönne aber au nit-punktförmig si, wobii sich öbbe d Ruumzit so äng um s Objekt chrümmt, ass mä Gröössene nit im ene sinnvolle Verheltnis zur Metrik vom Ruum zringsum cha aagee.

D Beziejige vo füsikalische Gröössene zunenander wärde dur füsikalischi Gsetz festgläit. Wenn sich Parameter em ene bestimmte Wärt aanööchere, cha en anderi Gröössi gege unändlig strääbe und wird eso singulär.

In dr Astrofüsik und Kosmologii wird dr Begriff Singularidäät vilmol sünonüüm für Schwarzi Löcher brucht oder in de Urknalltheorie für d Aafangssingularidäät.

Arte vo Singularidääte

Mä underschäidet zwäi Arte vo Singularidääte:

Koordinatesingularidääte, wo vom Koordinatesüsteem stamme und wo mä mit eme andere, gäignete Koordinatesüsteem cha uschliesse, und
ächti oder intrinsischi Singularidääte, wo nid vom Koordinatesüsteem abhänge und wo mä e nöiji Theorii mit nöije füsikalische Gsetz brucht, zum sä uszschliesse.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Singularität_(Astronomie)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.