Staatligi Unabhängigkeit

Staatligi Unabhängigkeit bezeichnet s Rächt vom ene Staatswäse, sini Entscheidige unabhängig vo Bevormundig dur es anders Land z dräffe. Drmit isch si juristisch s Gliiche wie di völkerrächtligi Souveränität. Drotzdäm si die beide Begriff nid synonym.

Dr Simón Bolívar, dr Freiheitsheld vo mehrere südamerikanische Staate

Dr Mahatma Gandhi uf em Salzmarsch, het d Unabhängigkeit vo Indie ohni Gwalt erkämpft

Unabhängigkeitsdänkmol z Riga, Litaue

Souveränität und Unabhängigkeit

Dr Begriff Souveränität chunnt us dr Absolutismuslehr vom französische Staatstheoretiker Jean Bodin (* 1529/1530, † 1596). Dr «Souverän» isch noch dr ursprünglige Definition dr absoluti Monarch, wo über Allem und über Alle stoht, und siini Entscheidige also ohni Rücksicht uf anderi innepolitischi Chreft cha felle.

Dr Begriff vo dr Unabhängigkeit isch drgege mit em Begriff vo dr Freiheit verbunde, uf Gmeinschafte überdrait vom Sälbsbestimmigsrächt vo de Völker. Dämentsprächend stoht am Aafang vo dr Existänz vo alle dene Republike, wo sich us eme Kolonialriich glöst oder vom ene andere Staat abgspaltet hai, d Erklärig und – mänggisch erst Johr spöter – d Anerkennig vo ihrer staatlige Unabhängigkeit.

Gliichberächtigti Vertragsbindig und staatligi Abhängigkeit

Wältwiiti internationali Verdräg, wo in dr UNO aagnoh worde si, wie au d Zueghörigkeit zu spezielle Bündniss wie dr NATO oder ängere Gmeinschafte wie dr Europäische Union beschränke zwar durchus dr Handligsspiilruum vo Staate, aber in demokratische Staate müesse zwüschestaatligi Veriibarige vom gwählte Parlamänt oder im ene Plebiszit vom Volk aagnoh wärde. Dorum si Handligsbeschränkige dur Verdräg, wo gliichberächdigt usghandlet wärde, öbbis anders as d Abhängigkeit von ere Kolony vo ihrem Mueterland oder ere Provinz vo ihrem Zentralstaat.

Ideell isch dr Underschiid zwüschen ere gliichberächtigte verdraglige Bindig und ere staatlige Abhängigkeit gross, braktisch isch er nit sälte chliiner, bsundrigs bi Militärbündniss.

Weblingg

• Bundeszentrale für Politischi Bildig: Dossier Afrika – Staatliche Unabhängigkeit seit den fünfziger Jahren
• UN-Deklaration vom 14. Dezember 1960:Declaration on the Granting of Independence to Colonial Countries and Peoples

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Staatliche_Unabhängigkeit“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.