Schtadtpfarrchile Maria Himmelfahrt z Bade

D Stadtpfarrkirche Maria Himmelfahrt isch di römisch-katholisch Pfarrchile z Bade i de Schwiiz. In ihrer hütige Form isch sie im 15. Johrhundert bauet worde.

D Schtadtpfarrchile Maria Himmelfahrt

D Vorgschicht

De erscht Vorgängerbau vo de hütige Chile isch im 9. oder 10. Johrhundert bauet worde. Er isch us de Ziit vo de Karolinger. Bi de Usgrabige vo 1967/68 het ma d Grundmuure vo dere älteschte Chile untersuecht. Si isch in Form vo eme Rechteck aaglägt gsi mit ere Sitelängi vo e chli me wi 26 Meter un ere Breiti vo ugfähr 11 Meter. An de gliiche Stell isch im 12. Johrhundert e noii Chile im romanische Schtil bauet worde. D Südwand vo dere Chile isch ugfähr en Meter witer südlich gsi un an de Oschtsite het si e-n Apsis ka, wo halbkreisförmig isch gsi.

In Urkunde isch d Exischtenz vo-n-ere Pfarrei z Bade s erscht Mol im Johr 1241 nachzwiise.

D Schtadtpfarrchile Maria Himmelfahrt

De Chilebau

Di hütig Pfarrchile isch als dreischiffige gotische Chile i de Johr 1457 - 1460 un 1490 bauet worde. S Mittelschiff het di glich Breiti gha wi di vorherig Chile. Uf de Nord- un uf de Südsite het ma aber Siteschiff aabauet. D Weschtsite het ma vierehalb Meter verlängeret un d Mauritiuskapelle, wo uf de Nordsite isch aabauet gsi, het ma in die noi Chile integriirt. De Chor un di unterschte drei Gschoss vom Turm sin scho älter, nämlich us em 14. Johrhundert.

Grabplatte an de südliche Ussemuur

An de Ussemuur vo de Weschtfassade het ma im Johr 1937 es Mosaik abracht, wo d Himmelfahrt vo de Maria zeigt. Es het de Zürcher Künschtler Paul Bodmer (1886-1983) entworfe. Am Chorhaupt hets es Relief vom Badener Künschtler Walter Squarise (1902-1977), wo de heilig Christophorus zeigt. S isch im gliiche Johr entschtande. Au vom Walter Squarise, aber erscht us em Johr 1951, gseht ma de lehrend Jesus uf em nördliche Siteschiff. Sit de 30er-Johr vom letzte Johrhundert hets an de südliche Ussemuur Grabplatte us em ehemalige Beihuus.

De Turm un d Glocke

De Turm vo de Schtadtchile wird vo eme schpitze Turmhelm abgschlosse, wo mit farbige Ziegel deckt isch. Er isch in de letzte Bauphase vo de Chile (1490) bauet worde. Im Turm hänged sechs Glocke, wo im Johr 1926 vo de Fa. Rüetschi z Aarau gosse worde sin.

S Innere vo de Chile

De Inneruum vo de Schtadtpfarrchile

S Innere vo de Chile het ma im Lauf vo de Ziit es paar Mal gändret. Zwische 1612 un 1617 het ma barocki Hochaltarblätter un Passionsbilder iigfüegt un zwische 1696 un 1698 het ma de Inneruum mit Stukkature un Prophetebilder ergänzt. Am Aafang vom 19. Johrhundert het ma d Stuckdecki, d Altär un d Kanzle klassizistisch umgschtaltet.
Hüt isch de Inneruum vo de Chile sehr hell, will d Feischter klar verglast sin un d Wänd wiis. D Decki vo de Siteschiff sin im Vergliich zum Mittelschiff niedrig. S Mittelschiff wird vo achteckige Pfiler trait. Uf de Weschtsite vom Mittelschiff hets e-n Empore uf dere d Orgel steit.

Patrozinium

Scho im 14. Johrhundert isch d Maria d Patronin vo de Chile gsi. Au hüt no wird s Patrozinium am Fiirtig Mariä Himmelfahrt gfiiret (15. August). Sit em 17. Johrhundert, wo de Papscht Innozenz X. de Chile Reliquie vom Heilige Damian gschenkt het, isch der de zweit Chilepatron.

Weblink

 Commons: Schtadtpfarrchile Maria Himmelfahrt – Sammlig vo Multimediadateie

Literatur

• Carmela Kuonen Ackermann: Die Stadtpfarrkirche Maria Himmelfahrt und die Sebastianskapelle in Baden, Schweizerischer Kunstführer des GSK, ISBN 3-85782-703-3