Thomas Venatorius

Dr Thomas Venatorius (* um 1488 z Nürmbärg as Thomas Gechauf oder Jäger; † 4. Februar 1551 z Nürmbärg) isch e Mathematiker und evangelische Theoloog und Reformator gsi.

Lääbe

Dr Venatorius isch e Schüeler vom Mathematiker Johannes Schöner gsi, aber nid as Bueb, wil dr Schöner denn gar nit in Nürmbärg gsi isch, sondern villicht erst vo dr Middi vo de 1520er Joor aa. Er het sich für d Theologii afo intressiere und isch villicht in dr Orde vo de Dominikaner iidräte.

As Humanist isch dr Venatorius früe uf Italie und het z Padua studiert. Zrugg z Dütschland isch er vo 1519 aa im Dienst vo dr Chille in sinere Vaterstadt gstande. 1522 isch er Brediger bim Häilig-Gäist-Spidaal z Nürmbärg worde, 1532 im Nonne-Chloster St. Katharina. Vo 1533 bis zu sim Dood isch er Brediger an dr Jakobinerchille gsi. Vo 1534 het er s stedtische Schuelwääse gläitet und e Hufe latiinischi Gedicht, Übersetzige vo griechische Dragiker und astronomischi Wärk uusegee.

Vo 1544 bis 1554 het er ghulfe d Reformazion z Rotheburg ob dr Tauber und z z Donauwörth iifüere.

Bi dr religiööse Polemik het er nid vil mitgmacht, het aber gegen e Andreas Osiandergschriibe und gegen e Johannes Haner, wo dä abgfalle isch. Mä het sine theologische Wärk gärn glääse au noch em Dood vom Verfasser. Er het latiinischi Schrifte über evangelischi Grundwoorhäite gschriibe, aber vor allem Drostschrifte für d Gmäind.

1544 het er z Baasel die ersti druckti Usgoob vo de Wärk vom Archimedes uuse gee, mit griechisch/latiinischem Teggst. Der griechisch Teggst isch us ere Handschrift gsi, wo dr Pirckheimer us Rom mitbrocht het, dr latiinisch Teggst het dr Regiomontanus gschriibe. Au uf eme Manuskript vom Regiomontanus basiert s Liber de pictura vom Leon Battista Alberti, wo dr Venatorius 1540 z Baasel veröffentligt het.

Am 11. August 1527 het er die ehemooligi Nonne Margarethe Zeckendorfer ghörootet. Die isch 1542 gstorbe. Am 17. Juli 1542 het dr Venatorius d Margaretha Kobolt ghürootet, und wenigstens äi Soon mit ere ghaa.

Litratuur

• Paul Tschackert: Venatorius, Thomas. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 39, Duncker & Humblot, Leipzig 1895, S. 599 f.
• Gottfried Seebaß: Osiander, Andreas. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 19, Duncker & Humblot, Berlin 1999, ISBN 3-428-00200-8, S. 608 f.
• Realenzyklopädie für protestantische Theologie und Kirche. Band 20, Seite 489
• J. C. E. Schwarz: Thomas Venatorius und die ersten Anfänge der protestantischen Ethik. In: Theologische Studien und Kritiken. Band 23, 1850, S. 79–142
• Theodor von Kolde: Thomas Venatorius, sein Leben und seine literarische Tätigkeit. In: Beiträge zur bayerischen Kirchengeschichte. Band 13, 1907, S. 97-121, 157-195
• Matthias Simon: Nürnberger Pfarrerbuch. Nürnberg 1965, Seite 235

Weblingg

• Venatorius in Astronomie in Nürnberg

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Thomas_Venatorius“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.