Val Müstair
|
Dä Artikel beschribt e Tal im Bündnerland, wo uf Dütsch Münstertal haisst. Witeri Bedütige findt me under Münstertal. |
Z Val Müstair (dytsch Münstertal; italienisch Val Monastero) isch z östlichst Tal vom Kanton Graubünde und vo da Schwiz. De under Tail ghört zum Südtirol und mündet is Vinschgau.
Geografii
ändereD Zuafahrt is Val Müstair isch vom Engadin här über da Ofapass möglich, usser er segi wäga Lawinagfohr churzfrischtig gschlossa. Über dia Strecki fahrt ab Zernez a Postauto-Linia. Dia andera Zua- oder Wägfahrta sind vo Italia her. Tal uswärts füart d Strooss über d Landesgränza noch Glurns oder Mals in da Vinschgau aba (Südtirol). Nu im Summerhalbjohr isch d Strooss über da Umbrailpass offa, wo uf Bormio is Veltlin füart.
Z Val Müstair isch vom Ofapass bis a d Grenza zwüsched Müstair und Taufers öpa 26 km lang, und vo döt aa bis aba uf Laatsch sinds nomol guet 7 km. S Tal wird vom Rambach (bündnerromanisch Il Rom, italienisch Rio Ram) durflossa, wo en rächte Sitefluss vo da Etsch isch. Z ganz Tal erstreckt sich über a Flächi vo me as 20'000 ha.
Politik
ändereIm obere Münstertal liit d Gmaind Val Müstair mit ihrna Dörfer – im undere Tail Taufers im Münstertal und s Dorf Laatsch, wo zu Mals ghört.
Sprooch
ändereObwohl z Val Müstair a Bündner Südtal isch und richtig Italia uslauft, isch es nöd italienisch-sprächend, wia z Puschlav, z Bergell oder z Misoxs, sondern ma redt romanisch. Dr Dialäkt isch a Gattig vom Vallader und haisst Jauer.
Persönlichkaita
ändere- Dario Cologna (* 1986), Langläufer und drüfacha Olympia-Siiger
Literatur
ändere- Paul Eugen Grimm: Val Müstair. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Sebastian Lentz: Agrargeographie der bündnerischen Südtäler Val Müstair und Val Poschiavo. Mannheimer Geographische Arbeiten, Band 28, Mannheim, 1990.
Weblink
ändere
Commons: Val Müstair – Sammlig vo MultimediadateieKoordinate: 46° 36′ N, 10° 25′ O; CH1903: 828388 / 165311