D Villanovakultuur

D Villanovakultuur isch die eltisti iisezitligi Kultuur in Nord-Italie. Si het sich um s 10. Joorhundert v. d. Z. im mittlere Italie, vor allem im nördlige Apennin, usbr'itet und isch im 3/ Joorhundert v. d. Z. verschwunde. Iir Zentrum isch in dr hütige Toskana gsi. Si isch d Grundlaag vo dr Kultuur vo de Etrusker gsi und isch vo dere abglööst worde.

Dr Kultuurkräis vo dr Villanovakultuur um 900 v. d. Z..

E bikonischi Urne mit eme Deckel us Chiusi, 9.-8. Jh., Archeologischs Museum, Floränz

Iire Naame chunnt vom Dorf beziehigswiis vom Guet Villanova in dr Gmäind Castenaso südöstlig vo Bologna. Dört het mä 1853 e Greeberfäld vo dr Villanovakultuur entdeckt, wo dr Groof Giovanni Gozzadini as Erste mit eme wüsseschaftlige Ziil het lo usgraabe.

Tüpisch si die riichverzierte Urne, wo in Greeber vo Manne nit sälte mit eme Helm us Bronse oder Doon zuedeckt gsi si, und die sogenannte Huusurne, wo d Form vom ene Huus häi, und sustigi Graabbiigoobe (Keramik, Waffe, Schmuck).

D Kwelle si in dr Hauptsach die groosse Urnegreeberfälder. D Verbrennig mit Urnebiisetzig isch dennzumol in ganz Öiropa wit verbräitet gsi.

Die früeji Villanovakultuur isch woorschinlig eender egalitäär gsi. Spööter git s mee Merkmol für e sterkeri Hierarchisierig in dr Siidligswiis und dr Art, wie d Greeber aagordnet si.

D Zit vom Übergang vo dr Villanovahultuur zu de Etrusker vom Ändi vom 8. bis zum Aafang vom 6. Joorhundert v. d. Z. bezäichnet mä as Orientalizzante (orientalisierend), wil s in deere Zit mee orientalische Iifluss gee het. Bsunders in dr Schrift und dr Münzbräägig isch dä Iifluss stark gsi.

Litratuur

• Bartoloni, Gilda: Archäologische Untersuchungen zu den Beziehungen zwischen Altitalien und der Zone nordwärts der Alpen während der frühen Eisenzeit Alteuropas, Ergebnisse eines Kolloquiums in Regensburg, 3. - 5. November 1994, Regensburg: Univ.-Verl. Regensburg [u. a.] 1998, ISBN 3-930480-23-9
• Radatz, K.: Grabfunde der Villanovakultur vom Monte Campanile in Veji Prov. Rom, in: M. Liverani, A. Palmieri, u. R. Peroni (Hg).: Studi di Paletnologia in onori di Salvatore M. Publesi, Rom 1985, S. 851-861.
• Tamburini, Pietro: Un abitato villanoviano perilacustre, il "Gran Carro" sul lago di Bolsena (1959 - 1985). Rom: Bretschneider 1995, ISBN 88-7689-114-5

Weblingg

 Commons: Villanovian culture – Sammlig vo Multimediadateie

• Biidrag mit ere Abbildig von ere Hütteurne
• Dütschi Site vom ene italiänische Stadtmuseum über d Villanovakultur

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Villanovakultur“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.