Wikipedia: Unseri Antworte uf Kritik

Uf däre Syte wird versuecht, e Antwort z gee uf kritischi Froge un skeptischi Yywänd, wu gege s Projäkt Wikipedia scho vorbrocht wore sin. Lueg au uf dr änglische Wikipedia e uusfierligeri Version.

Wänn e jede alles derf ändere, deno cha doch au e jede alle meglige Bledsinn mache

Im Prinzip scho, aber s het mittlerwyyli au in dr Alemannische Wikipedia e Hufe Lyt, wu druf Acht gän, ass des nit passiert. Derzue wäre Änderige vu neje Benutzer em Läser nit glyy aazeigt, sundern erscht, wänn e Fäldhieter driber gluegt het.

Dodemit fallt „Vandalismus“ in dr Wikipedia schnäll uf. D Wikipedia-Software lescht bin ere Änderig nit di alt Artikelversion, si bhaldet si in dr Versiongschicht vum Artikel. Mit wenige Klicks cha mer e so ne Bledsinn wider ruckgängig mache un wänn e Benutzer nit ufhert mit vandaliere, chan er vun eme Ammann schnäll gsperrt wäre.

Bsundersch extremi Fäll vu Vandalismus wäre au dur speziälli Missbruchsfilter verhinderet.

Wurum soll i as Wisseschaftler bi dr Wikipedia mitmache

Wurum soll i as Wisseschaftler bi dr Wikipedia mitmache, wänn e jede Besserwisser myni Artikel cha ändere un verunstalte?

Die Bsorgnis isch berächtigt, theoretisch chennt e Vandal e guete Yytrag verunstalte, un natyrli git s des au ab un zue. Wel aber alli, vor allem alli anonyme, Änderige vu andere Wikipedianer aagluegt wäre, wäre sonigi Änderige bal wider ruckgängig gmacht. Alli alte Fassige vun eme Artikel sin nit verlore, sundern in dr Versionsgschicht no vorhande un si chenne lycht widerhärgstellt wäre. Au wänn e Artikel vun eme andere Benutzer umgschribe wird, cha mer di alt Version no iber dr Ryter „Versione/Autore“ läse.

Wänn Si ne eige Benutzerkonto hän, chenne Si eigeni Artikel au uf Ihri Beobachtigslischt setze. Dert wäre Ihne derno alli Änderige aazeigt. Si chenne au e andere Benutzer bitte, ass er Ihri Artikel beobachtet, wänn Si nit derzyt derzue hän.

Wie wird laiehaft Halbwisse verhinderet?

Aber was hindert Lyt mit eme laiehafte Halbwisse dra, des Halbwisse z verbreite?

Des cha am Beschte eber verhindere, wu meh Ahnig het - vilicht Sii? Belege Sii Ihri Verbesserige mit Quälle, no chenne s au anderi yyschätze, ass Sii s besser gmacht hän.

Was hän Laie bi dr Schaffig vun ere Enzyklopedii verlore?

Was hän Laie iberhaupt bi dr Schaffig vun ere Enzyklopedii verlore? Fir des brucht s Wisseschaftler!

In dr Wikipedia wird e ganz e andere Aasatz verfolgt. Mir dänke, ass viil Lyt ebis wisse, wu derwärt isch in e Enzyklopedii ufgnuu z wäre. Druckti Enzyklopedie mien dr Inhalt un dr Umfang bschränke, ass si wirtschaftlig sin. Fir d Wikipedia brucht s die Bschränkig nit. Des heisst nit, ass do alles derf dryygschriibe wäre (lueg au Was d Wikipedia nit isch). Vor allem zue speziälle Theme us dr Alemannische Regione, cha s syy, ass e Laie, wu us dr Gegnig chunnt un Heimetforschig as Hobby betrybt, villicht meh weiss as Wisseschaftler, wel s gar kei vereffentligti Forschigsergebnis driber git.

D Wikipedia isch uf beidi aagwise: uf dr Wisseschaftler, wu glungeni Artikel zue syynem Forschigsgebiet schrybt, un dr Amateur, wu mit Begeischterig un Engagement syy persenlig Wisse bitrait.

Zum Schrybe vun ere Enzyklopedii ghere näbem Zämmetrage vu Wisse au anderi Ufgabe wie z. B. Rächtschrybkorrekture, s Yyfiege vu Bilder, Tabälleformatierige, s Kategorisiere vu Artikel usw. So ebis cha au eber mache, wu kei Expert uf däm Gebiet isch.

Wisseschaftler mit verschidene Standpinkt

Unter Wisseschaftler git s Standpinkt, wu enand widerspräche. Au wänn Amateur myni Artikel in Ruei len, cha s passiere, ass si eber mit eme ganz andere methodische un theoretische Aasatz, wu no myre Meinig falsch isch, umschrybt.

D Wikipedia trifft grundsätzlig kei Entscheidig, wele Aasatz richtig isch. E Grundregle vu uns isch, ass Artikel vun eme neutrale Standpunkt uus gschribe sin. Usenandersetzige in dr Wisseschaft sotte sachlig bschribe wäre, un e jede wichtige Standpunkt sott zämme mit dr Argumänt gnännt wäre. Wänn sich Autore vun eme Artikel nit einig sin, mien si ne Kompromiss finde, wu bodi Syte dermit zfride sin. Kei Richtig bsitzt e Exklusivrächt.

Wie chan i eme Artikel vertröue

Wie chan i eme Artikel vertröue, wu kei zuewysbare un bekannte Autor het? Wuhär soll i wisse, eb dr Artikel nit e vellig verzerrti Sichtwys präsentiert?

Natyrli chenne sich Fähler yygschliche haa, aber d Erfahrig vu dr Wikipedia het zeigt, ass es in Tekscht, wu vu viil Lyt beobachtet un imfall iberarbeitet wäre, au nit meh Fähler di het wie in sonige, wu nume vun ere profässionälle Redaktion bearbeitet wore sin. In viil Lexika finde sich Widersprich. Mer sott grundsätzlig verschideni Quälle aaluege, voreb mer sich uf e bstimmti Ussag verlosst. Wänn Ihne ebis uffallt, sin Si härzlig yyglade, des z verbessere oder s uf dr Diskussionssyte vu däm Artikel aazmerke.

D Wikipedia isch nit uusgwoge

D Wikipedia isch nit uusgwoge. S het meh Artikel us dr Trivialkultur wie iber seriösi Literatur.

D Wikipedianer schrybe iber des, was si inträssiert. Wäge däm cha s syy, ass Artikel us dr Popkultur, iber Trivials, Science-Fiction usw. seli uusfierlig sin. In ere druckte Enzyklopedii chennt des e „seriöse“ Läser villicht stere, wel er die Theme muess „mitchaufe“. D Wikipedia isch aber frej zuegängi, isch koschtelos un s git kei Bschränkig in dr Sytezahl. Wäge däm isch s fir dr „seriös“ Läser nume wichtig, eb „syyni“ Theme guet un uusfierlig dargstellt sin, egal wie viil Platz anderi Theme kriege.

Fir was brucht s e Enzyklopedii uf Alemannisch?

D Idee vum Jimmy Wales, em Grinder vu dr Wikipedia, isch gsi, s ganz Wisse vu dr Mänschheit in allene Sproche vu dr Wält zuegängig z mache.

Di Alemannisch Wikipedia isch e gueti Megligkeit z zeige, ass di alemannische Dialäkt au im 21. Johrhundert im Zytalter vum Internet no ne Daug hän un au uf modärne Fälder chenne brucht wäre.

S Alemannisch verbindet Lyt us segs europäische Länder: Dytschland, Frankrych, Schwyz, Eschtrych, Liechtestei un Italie, wu sunscht villicht in drej verschidene Wikipedie gschribe hätte: de, fr, it.

Weblink

• Wikipedia schlägt Brockhaus (Stern.de vum 5. Dezember 2007)
• Verglych vu dr „Wikipedia“ mit dr „Encyclopaedia Britannica“ (Nature 438, 900-901, 15. Dezämber 2005)