S Zwäite Bulgarische Riich

S Zwäite Bulgarische Riich isch e Staat zwüschen em Balkangebirg und dr Donau gsi, wo vo 1186 aa existiert het und im 14. Joorhundert in meereri Däilriich zersplidderet und denn vo de Osmane erooberet worden isch.

Gschicht

1185 häi d Brüeder Asen und Peter en Ufstand gege s Byzantinische Riich aagfange, wo 1186 zur Errichdig vom Zwäite Bulgarische Riich gfüert het, wo vo Byzanz im Friidensverdraag vo Lowetsch anerkennt worden isch. Wil die erste Herrscher us em Huus Asen gstammt häi het men em Riich am Aafang au „Riich vo de Asene“ oder „Asenideriich“ gsäit. S Zentrum vo dr Bewegig isch d Stadt Tarnowo gsi, wo denn die vierti Hauptstadt worde isch. In de Joorzäänt druf het Bulgarie d Schwechi vom Byzantinische Riich chönne usnütze, wo s noch dr Eroberig vo Konstantinopel dur d Latiiner 1204 in meereri Däilstaate usenander gheit isch.

Zwüsche 1197 und 1207 isch dr Kalojan, dr jüngeri Brueder vom Peter und vom Asen, Zar vo Bulgarie gsi. Er het milidäärisch Erfolg gha, wo dr Staat gsicheret häi. Wo Byzanz sich im Land het welle iimische, het dr Zar e Bund mit em Babst Innozenz III. abgschlosse. Bulgarie hätt sölle römisch-katholisch wärde, und drfür het dr Kalojan dr Ditel „Rex“ übercho. Dä Bund het aber nume churz ghebt. Im Kalojan sini Drubbe si gege d Ridder vom Vierte Chrüzzuug in s Fäld zooge und häi am 14. April 1205 e Däil vo dr Chrüzridderarmee in dr Schlacht vo Adrianopel gschlaage und häi dr Kaiser vom Latiinische Kaiserriich Balduin vo Flandere gfangegnoo.

Bulgarie under em Iwan Asen

Dr Zar Iwan Asen II. het vo 1218 bis 1241 regiert. Er het e Räije vo milidäärische Erfolg gha und isch diplomatisch seer gschickt gsi. Er het am 9. Merz 1230 d Schlacht vo Klokotniza gwunne und het schliesslig über e groosses Territorium zwüschen em Schwarze Meer im Oste, dr Adria im Weste, em Egeische Meer im Süde den Karpaten und em Fluss Dnestr im Norde und Nordoste gherrscht. Bulgarie isch die sterksti Macht uf dr Balkanhalbinsle gsi. As Zäiche für si Siig het dr Iwan Asen d Chille vo de Häilige 40 Mertüürer in sinere Hauptstadt Weliko Tarnowo lo baue.

Die bulgarische Staate in dr Middi vom 14. Joorhundert

Vo 1261 aa, wo d Byzantiner Konstantinopel zruggerooberet häi, het s immer wider Komflikt mit Byzanz gee, aber au mit Ungarn, und sit em Ändi vom 13. Joohundert isch an dr Westgränze Serbie en ärnsthafte Konkurränt vom Bulgarische Riich worde. Im 14. Joorhundert het sich s Bulgarische Riich in meereri Staate und Fürstedümer gspalte, wo vonenander unabhängig gsi si. S grösste vo deen isch s Köönigrich vo Tarnow gsi, e bitz chliiner si s Köönigriich vo Widin und s Fürstedum Dobrudscha gsi und in de Rhodope und in Makedonie het s non ebaar chliini Fürstedümer ghaa. Die Chliistaate häi under sich und gege d Byzantiner, d Ungare, d Serbe, d Venezier und d Genuese Chrieg gfüert.

1354 häi die Ottomanische Türke in Öiropa Fuess gfasst und die gschwechte bulgarische Staate häi sich kuum me chönne weere. 1362 häi d Ottomane Plowdiw (Philippopolis) erooberet und 1382 Sofia. Denn häi si 1389 d Serbe bi Kosowo Polje gschlaage und häi 1393 aagfange Tarnow z belaagere, wo si noch drei Möönet iignoo häi. Dr bulgarisch Zar Iwan Schischman het sich im osmanische Sultan Bayezid I. underworfe und isch si Wassall worde. 1395 het en dr Sultan lo hiirichde. 1396 si d Türke im Köönigriich vo Widin iigfalle und das isch s Ändi vom letschte unabhängige bulgarische Staat gsi.

Kultuur

Die bulgarischi Kunst in dere Zit wird vo dr Schuel vo Tarnowo representiert. D Archidektuur, Kunst und Litratuur, Muusig und s gäistlige Lääbe häi sich entfaltet under de Asenide. Noch em Fall vo Bulgarie si bulgarischi Schriftgleerti, Archidekte, Mooler und Bauhandwärker us de Gebiet vo Tarnowo, Widin, Dobrudscha in d Länder zringsume usgwanderet und häi dört groosse Iifluss uf die kulturelli Entwicklig gha, so in Serbie, dr Walachei, dr Moldau, Transsilvanie und Russland.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Geschichte_Bulgariens“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Second_Bulgarian_Empire“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.