Berat

Berat
Berat (Albanien) Berat	Berat
	Berat
Koordinate	40° 42′ 24″ N, 19° 57′ 8″ OKoordinate: 40° 42′ 24″ N, 19° 57′ 8″ O
Symbole
	WappeWappe
	WappeWappe
Basisdate
Staat	Albanien
Qark	Qark Berat
Kreis	Kreis Berat
	Vorlage:Infobox Ort/Wartung/ISO
Höchi	58 m
Flechi	63 km²
Iiwooner	64.473 (2004)
Dichti	1.023,4 Ew./km²
Poschtleitzahl	5001-5006
Website	www.bashkia-berat.net
Politik
Burgermeischter	Fadil Nasufi (PS)
	Bild

Berat (Ussprooch: [bɛˈɾat]; bestimmti Form im Albanische: Berati) isch e Stadt in Südalbanie mit öbe 64.000 Ywohner. Si het eini vo de am beschte erhaltene Altstädt vo Albanie, wo vo de UNESCO syt 2008 als Wälterbi anerkannt isch. In Albanie isch Berat au als „die Stadt mit de tuusig Fenschter“ bekannt.

Berat lait uff beide Syte vum Fluss Osum. D Altstadt bestoot uss drüü Stadtdeil: Gorica uff de linke Syte, un uff de rächte Ufersyte Mangalem un d Burg Kalaja, wo au bewohnt isch. Uff de rächte Syte isch au d Neustadt, wo vorallem uss kommunistischi Plattebaute bstoot. Öschtlich vo de Stadt lait s Bergmassiv Tomorr, wo 2,416m hoch isch.

Gschicht

Berat im Joor 1830

D Hügel wo hüt d Burg isch, isch im 4. Joorhundert v. Chr. vo de Illyrer zum erschte Mool befeschtigt worde. Spööter isch d Gegend unter de Yfluss vo de Makedonier groote, un Antipatreia gnannt worde. Im 2. Joorhundet v. Chr. isch d Stadt vo de Römer erobret worde.

Noochem Fall vum Römische Rych isch Berat vo de Byzantiner kontrolliert worde, un het Pulcheriopolis gheisse. Im 9. Joorhundet hen de d Bulgare d Stadt ygnoo, un in Beligrad (wysi Stadt) umbenannt. Uss däm isch schliessli de Name Berat entstande.

Im Joor 1018 hen d Byzantiner Berat zruggerobret. Deno isch es je noch däm vo verschidni lokale Despote, de Chönige vo Neapel, Bulgare un Serbe kontrolliert worde. 1274 isch es wider zu de Byzantiner cho. 1345 isch es Deil vum Serbische Rych worde. Im 14. Joorhundert hen sich warschynts au d Albaner in de Gegend niiderglo.

Im Joor 1417 isch Berat zum erschte Mool vo de Osmane erobret worde. Bim Uffstand vum Skanderbeg het s Adelsgschlecht vo de Muzaka, wo in de Gegend vil Yfluss gha het, sich ihm aagschlosse. Im Joor 1450 hen d Osmane d Stadt allerdings zruggerobret, un es isch em Skanderbeg nit glunge si wider yznee. Im Joor 1455 het er bi de Belagerig vo Berat e schweri Niiderlag erlitte.

Ab em 17. Joorhundert het es sich de zumene regionale Handelszentrum entwigglet. Im 19. Joorhundert isch es de Sitz vumene Bey im Vilayet vo Janina gsi.

Berat e grossi Roll in de Rilindja, de albanische Nationalbewegig, im spööte 19. Joorhundert gspiilt. Es isch au e wichtigi Machtbasis für d Unabhängigkeitsbewegig gsi.

1944 het de Anti-Faschistisch Befreiigsroot z Berat e provisorischi Regierig bildet, wo vum Enver Hoxha aagfiert worde isch, un schliessli d Kontrolle über s ganz Land erunge het.

Sehenswürdigkeite

Berat het e bsunders guet erhalteni Altstadt, wo zum Wälterbi vo de UNESCO ghört. Es zeigt die typischi Architektur vum Balkan uss de Zit vo de Osmane. De Grossdeil vo de Hüüser stammt ussem 18. oder 19. Joorhundert. S Stadtbild zeigt de Yfluss vo de muslimische un orthodoxe Kulture.

D Altstadt gliidret sich in drüü Deil: de Stadtdeil Gorica am rächte Flussufer, wo friener s Viirtel vo de Orthodoxe gsi isch, de Stadtdeil Mangalem, wo vo Muslime bewohnt gsi isch, un de Burg Kalaja, wo näbe de türkischi Garnison vorallem Chrischte gwohnt hen.

Im Mangalem finde isch mehreri beriemti Moschee ussem 16.-18. Joorhundert, e Tekke un s Ethnographischi Museum. Im Museum isch s Läbe zur Zit vo de Türke rekonstruiert.

In de Burg sin Hüüser uss de Türkezit, wo zum Deil hüt no bewohnt sin, un mehreri orthodoxi Chilche z bsichtige. D Burg sälber isch im 6. Joorhundert vum Chaiser Justinian baut worde, un im 13. Joorhundert erneueret worde. De Grossdeil vo de Chilche stammt au ussem 13. Joorhundert. Beriemt sin d Chilche für Freske un Ikone vum Freskemooler Onufri, wo im 16. Joorhundert gläbt het un vo Berat gsi isch. D St. Nicholas Kathedrale isch hüt e Museum über de Onufri.