Berthold II. vu Zährige

Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Dr Berthold II. vu Zährige (* um 1050; † 12. April 1111) isch Herzog vu Schwobe un vu Zährige gsi.

Figur vum Julius Seitz uf em Bertholdsbrunne z St. Peter (1902)

Dr Berthold het zerscht wie syy Vater Berthold I. dr Rudolf vu Ryyfälde unterstitzt, wäge däm het dr Chenig Heinrich IV. dr Zähriger wie au dr Ryyfäldener anne 1077 ihri Titel un Bsitzige ewäggnuu. Wu dr Berthold noch em Dod vu syym Vater 1078 dr Noofolger vu sällem wore isch, het er uf s Herzogtum Schwobe au nume ne nominälle Aaspruch. Di eigetli Macht im Herzogtum hän wyter verschideni, vu dr Saliechenig yygsetzti Adligi uusgiebt.

Anne 1079 het dr Berthold II. d Dochter vum Rudolf ghyrote, d Agnes vu Ryyfälde. Zue Ussenandersetzige im Inveschtiturstryt isch s vor allem mit andere regionale Machthaber chuu, em Herzog Friedrich vu Staufe un dr Bischef vu Basel un Stroßbeg. Drotz ass d Verhältnis zwische dr Chenigs- un Papschtdreje im Sidwschte vum Ryych zytwyys polarisiert gsi sin, isch s wider zuen ere regionale Beruejig chuu. Dr Berthold II. isch zem Byschpel anne 1087 as Zyyg vun eme Landdusch ufdrätte, wu dr Basler Bischof dra bedeiligt gsi isch.

Zue Spannige isch s wider ab 1090. In däm Johr isch dr Berthold vu Ryyfälde gstorbe, dr Suhn vum Rudolf. Fir syy Frau het dr Zähriger Berthold II. wäge däm nit nume dr Aaspruch chenne aamälde uf sällem syyni Bsitzige z Burgund (in dr hitische Weschtschwyz), sundern au uf s Herzogtum Schwobe.

Unterstitzt vu dr Welfe un em Papscht isch er anne 1092 geg dr Staufer Friedrich zum Herzog vu Schwobe gwehlt wore. Um 1098 isch s zwisch em Berthold II. un em Friedrich zuen eme Uusglyych chuu, wun er uf s Herzogtum verzichtet het, derfir aber d Vogtei iber di wichtig Stadt Züri iberchuu het un derzue dr Herzogtitel het derfe wyter fiere. Mit däm Schritt het sich aus Verhältnis vu dr Zähriger zum Heinrich IV. verbessert. Ab 1105 het dr Berthold zue dr ängschte Verbindete vum Heinrich V. ghert.

Derzue het er um 1090 aagfange syy Machtzäntrum in dr Bryysgau z verlagere, un het eso s zährigerisch Hoheitsgebiet em Yyfluss vum schwebische Herzog allmeh entzoge. As erschte vu dr Dynaschti isch dr Berthold ab 1100 as "Herzog vu Zährige" bezygt.

Dr Berthold II. het syy Herrschaft dur d Grindig vu Sidlige un Chleschter im Schwarzwald zimli uusböue, au wel er nume ne chlei Territorium gherrscht het un zmindescht am Aafang kei Expansionsmegligkeite gha het. Är het zem Byschpel 1093 s Benediktinerchloschter St. Peter grindet, wu di nej Grablegi vu dr Zähriger woren isch. Die Grindige sin zmeischt Reformchleschter gsi, wu chaiserfyndli gsi sin. Vor allem dr Schwarzwald isch dur em Berthold syyni Chloschtergrindige un d Verdrängig vu dr Grofe vu Hoheburg us dr Region zuen eme Herrschaftszäntrum vu dr Zähriger wore. Anne 1091 het dr Berthold zuesätzli zue syyre Burg Zährige e Schutzburg fir di nochgläge Sidlig Fryybeg böue loo. Am Änd vu syym Läbe het dr Berthold nit nume dr Titel vun eme Herzog drait, är het au syy Territorium eso wyt vergreßeret, ass es au däm Aaspruch entsproche gha het.

Dr Noofolger vum Berthold II. isch anne 1111 syy Suhn Berthold III. wore.

Eh un Chinder

Us dr Eh zwisch em Berthold II. un dr Agnes vu Ryyfälde (* um 1065, † 19.12.1111) sin die Chinder fiirigange:

Sihn:

• Berthold (* um 1080)
• Rudolf II. (* um 1082; † 1111), Grof vu Ryyfälde
• Agnes († noch em 8. Jänner 1125), ∞ Wilhelm II. Grof vu Burgund-Besançon
• Berthold III. (* um 1085; † 3. Mai 1122 bi Molse), Herzog vu Zährige
• Konrad I. (* um 1090; † 8. Jänner 1152 z Konschtanz), Herzog vu Zährige, ab 1127 Rektor vu Burgund

Dechtere:

• Liutgard (* um 1087, frie gstorbe)
• Petrissa (* um 1095; † um 1115/vor 1116), ∞ 1111 Friedrich I. Grof vu Pfirt
• Liutgard (* um 1098; † 25. März 1131), ∞ vor 1129 Gottfried I. Grof vu Calp
• Judith (* um 1100), ∞ Ulrich II. Grof vu Gammertinge

Literatur

• Georg von Wyß: Berthold II. (Markgraf). In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, S. 536 f.
• Gerd Tellenbach: Berthold II.. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, S. 159 f.

Weblink

 Commons: Berthold II. (Zähringen) – Sammlig vo Multimediadateie

• genealogie-mittelalter.de

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Berthold_II._von_Zähringen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.