Diskussion:Alemannisch

Archiv: Oktober 2004- Mai 2009

Wo kànn ech lerne ze schreibe ? Nämlig kànn ech nitt güet ùf Alemanisch lese un schreibe. Könde irggnjemàn lähre ? Ech versüech ze schreibe mät Hälf vùm Hochditsch, awer dàs fïnd ech nit eifach. Dònke (ech wis, s isch nit de Ort dafir; awer ech seh nirgs andre wo ech's mache könde) PS : bin a lothringà, awr ech kànn elsässisch 81.50.211.189 12:54, 4. Dez. 2011 (MEZ)

Sali un freut mich, dass die Syte gfunde hesch (isch doo scho de richtig Ort zum frooge, oder uff I bruuch Hilf). Myn Tipp isch: fang emool aa mit Hilf vum Hochdütsche schrybe, lueg, wie's andri mache, un pass dich nooch un nooch aa, bis z friide mit dynrer Schrybig bisch. Un vorallem: nit lang überlege, wie mer's am beschte könnt mache, sundern eifach probiere! Des gueti aa de Wikipedia isch, du chasch dyni Artikel spööter immer no emool umschrybe, wänn nümmi z friide demit bisch. --Terfili 14:51, 4. Dez. 2011 (MEZ)

Harzlig wìllkumma! Ìch hàn a Freid, àss sìch do ebber nèis um s Elsassischa ìntressiart. As ìsch nìt unbedìngt eifàch, àwer s Hochditscha hìlft sìcher.

Do gìtt's kè stranga Regel ìwer d Schrìftàrt, àlso kààsch eifàch lüega wia's d Àndra màcha. Oder kààsch's mìt der Schrìftàrt Orthal prowiara: Orthal ìsch a nèia Methoda wo ìm Elsàss zìmlig Erfolg hàt; fer lehra z'schriiwa benutzt ma do d Verwàndschàft mìt em Hochditscha, dàs hìlft. As gìtt a Büech wo Orthal güet erklärt: „Orthographe alsacienne - Bien écrire l'alsacien de Wissembourg à Ferrette“ (http://www.decitre.fr/livres/Orthographe-alsacienne.aspx/9782849601440). Kààsch àwer aui ohna Orthal lehra z'schriiwa, 's ìsch wia dü wìtt.

Dokumentàtion fer güeta Elsassisch Kurs kààsch uf em Websitt vum OLCA (Office pour la Langue et la Culture d'Alsace) fìnda, uf dara Sitta: http://www.olcalsace.org/fr/transmettre-et-guider/apprendre-le-dialecte. Leider, direkt ìn Lothrìnga ìsch schiint's nit. Àwer do ìsch a Lischta vu güeta Biacher fer lehra.

Ìch düe dìr garn halfa (uf Elsassisch oder uf Frànzeesch sogàr), àwer ìch redt Milhüüserelsassisch un kenn wenig s Unterelsassischa, noh weiß i nìt äb ìch dìr ìn dr Sproch vìel kàà halfa, àwer ìch dat garn prowiara. --MireilleLibmann 21:55, 4. Dez. 2011 (MEZ)

Qualitätssicherig

De Artikel isch grad bi de Qualitätssicherig yytrait. --Terfili (Diskussion) 09:42, 30. Mai 2017 (MESZ)

Amtssprooch

Im Infochaschte stoot syt viile Joor: "de facto, im mündliche Verkehr: Dütschschwiiz, Liechtestei, Voradlberg". Ich find, des sött mer ussenee. Nùmme wyl mer mit de Behörde meischt ùff Schwyzerdütsch cha schwätze, isch des kei Anerkennig als Amtsprooch. Es git gwüss au Dütschi, wo in de Verwaltig schaffe, ùn wänn die ein nit verstönn, chammer vilycht schimpfe, dass d Verwaltig eso Lüt yystellt, aber mer cha sicher nit ùff e Antwort ùff Schwyzerdütsch bstoo. Ich schwätz übrigens z Rhyfälde, wänni ùffem Roothuus bi, konsequänt Alemannisch, ùn meischt weggsle d Lüt dörte de au zum Dialäkt. Einewäg isch s Alemannisch z Rhyfälde bstimmt kei de facto Amtssprooch.

Als offizielli Anerkennig chönnt's aber vilycht gälte, wänn es in gwüsse Schwyzer Parlamänt e expliziti Regelig git, dass mer in Debate derf Schwyzerdütsch schwätze. Git es so öbis? Vilycht goot d Regelig in de Chindergärte nooch dänne ganze Abstimmige au in die Richtig. Ich wär einewäg defür, mer lösche des ussem Chaschte ùn schryybe statt däm en differenziertere Abschnitt zue däm Thema.

Offiziel anerkannt isch s Alemannisch jo ironischerwys ussgrächnet im Elsass, als langue régionale, au wänn des natürli quasi null konkreti Usswirkige het...--Terfili (Diskussion) 14:15, 30. Mai 2017 (MESZ)

Ja, das mit der «Amtsspraach» gaat natüürli nööd. I de mäischte Schwyzer Kantonsparlamänt wird Tialäkt gredt (ich glaube, s Zürcher isch di grooss Uusnaam). Aber mit «Amtsspraach» hät das nüüt z tue – i de Schwyz isch äifach en Gägesatz zwüsched gredter (Tialäkt) und gschribner (Hoochtüütsch) Spraach daa (mit ganz wenige Sonderfäll), und das isch en Zuestand, wo früener ja überall ggulte hät. Das entziet sich em Kriteerium «Amtsspraach». De Tialäkt isch äifach s gredt Pendant zum gschribne Hoochtüütsch, oder umgcheert s gschribe Hoochtüütsch s Pendant zum gredte Tialäkt – das sind äifach zwoo Syte vo de glyche Münze. Drum tüend mir öis au eso schwëër mit hoochtüütsch rede – das passet äifach nöd i die Dichotomy ine. --Freiguet (Diskussion) 16:44, 30. Mai 2017 (MESZ)

Wänn allerdings in de Statute vùmene Kantonalparlamänt explizit würdi stoo, dass mer sich in de Mùndart cha üüsere, no wär des vilycht so öbis wie e offizielli Anerkennig. Aber warschynts isch des halt eifach eso Bruuch ùn nit dur e Regelig sanktioniert. Wär aber intressant, öber chönnti sonnen Pasus finde. Ich nimm des jetz emool uss em Infochaschte usse ùn due defür d Anerkennig als langue régionale im Elsass yne. --Terfili (Diskussion) 17:57, 30. Mai 2017 (MESZ)

Aso i de Gschäftsoornig vom Bëërner Groosse Rat ghäissts im Artikel 12: «Die Beratungen des Grossen Rates und seiner Organe erfolgen auf Deutsch (Mundart oder Schriftdeutsch) und Französisch.» Aber daadruus cha me nüüt wie «Amtsspraach» schlüüsse. Und im «Dekret über die Geschäftsführung des Grossen Rates» vom äispraachige Kanton Aargau staat gaar nüüt, i welere Spraach s sell gredt wëërde – das verstaat sich äifach vo eläige. S «offiziell» Schwyzer Verständnis isch (liecht veräifacht): alles isch Tüütsch, schrybe tuet me i de Wariante Hoochtüütsch (Schrifttüütsch), rede i de Wariante Schwyzertüütsch (Puuretüütsch). Natüürli gits au vil Lüüt, wo säged, Schwyzertüütsch seg en äigeni Spraach. Vo Staats wäge lueged me Schwyzertüütsch aber as e Wariante vo «Tüütsch» aa, daa drüber häts scho männgi Diskussioon ggëë. De Staat (Bund und Kantön) hät daa en anderi Sicht weder vil Bürger. --Freiguet (Diskussion) 20:14, 30. Mai 2017 (MESZ)

Ich ha's jetz usse. S Elsass hanni doch nit yne, ùff en zweite Bligg isch die "Anerkennig" eigetli doch änder nùmme e Anerkennig, dass die Regionalsprooche überhaupt exischtiere, ùn nit mee. --Terfili (Diskussion) 21:19, 30. Mai 2017 (MESZ)

Gnau. All die Regionaalspraach-Anerchänige z Frankrych sind zwaar nett, und es git dänn daa und deet zwäispraachige Oortstafle – aber suscht änderet sich überhaupt nüüt. --Freiguet (Diskussion) 21:26, 30. Mai 2017 (MESZ)

Immerhy isch des mee, wie mer z Dütschland für s Alemannisch macht, ùn au mee, wiemmer in de Schwyz für s Frankoprovenzalisch macht :-(... --Terfili (Diskussion) 22:25, 30. Mai 2017 (MESZ)

Extärni Link gänderet

Sali Mitautore,

Ich haa 2 extärni Link uf Alemannisch gänderet. Nämen ich bittschen e Momänt un luege no mym Edit. Wänn Ihr Froge hän, oder wänn dr Bot d Link oder di ganz Syte soll ignoriere, gehen bitte uf die FaQ-Syte fir mee Infiormatione. Ich haa die Änderige gmacht:

• s Archiv https://web.archive.org/web/20110725013521/http://www.argealp.org/fileadmin/www.argealp.org/atlas/index.html in http://www.argealp.org/fileadmin/www.argealp.org/atlas/index.html yygfiegt
• s Archiv https://web.archive.org/web/20110102012018/http://www.rhetorik-netz.de/rhetorik/alemann.htm in http://www.rhetorik-netz.de/rhetorik/alemann.htm yygfiegt

Wänn Ihr fertig sin mit em dureluege vu myne Änderige, chennen er no dr Aawysige in dr Vorlag unte no Fähler flicke.

Cheers.—InternetArchiveBot (Fehler melden) 23:00, 8. Sep. 2017 (MESZ)

Extärni Link gänderet

Sali Mitautore,

Ich haa 1 extärni Link uf Alemannisch gänderet. Nämen ich bittschen e Momänt un luege no mym Edit. Wänn Ihr Froge hän, oder wänn dr Bot d Link oder di ganz Syte soll ignoriere, gehen bitte uf die FaQ-Syte fir mee Infiormatione. Ich haa die Änderige gmacht:

• s Archiv https://web.archive.org/web/20180324150458/http://dialects.from.ch/ in http://dialects.from.ch/ yygfiegt

Wänn Ihr fertig sin mit em dureluege vu myne Änderige, chennen er no dr Aawysige in dr Vorlag unte no Fähler flicke.

Cheers.—InternetArchiveBot (Fehler melden) 00:51, 31. Okt. 2018 (MEZ)

Extärni Link gänderet

Sali Mitautore,

Ich haa 1 extärni Link uf Alemannisch gänderet. Nämen ich bittschen e Momänt un luege no mym Edit. Wänn Ihr Froge hän, oder wänn dr Bot d Link oder di ganz Syte soll ignoriere, gehen bitte uf die FaQ-Syte fir mee Infiormatione. Ich haa die Änderige gmacht:

• s Archiv https://web.archive.org/web/20050901110821/http://www.alemannisch.de/ in http://www.alemannisch.de/ yygfiegt

Wänn Ihr fertig sin mit em dureluege vu myne Änderige, chennen er no dr Aawysige in dr Vorlag unte no Fähler flicke.

Cheers.—InternetArchiveBot (Fehler melden) 23:09, 10. Okt. 2019 (MESZ)

Extärni Link gänderet

Sali Mitautore,

Ich haa 1 extärni Link uf Alemannisch gänderet. Nämen ich bittschen e Momänt un luege no mym Edit. Wänn Ihr Froge hän, oder wänn dr Bot d Link oder di ganz Syte soll ignoriere, gehen bitte uf die FaQ-Syte fir mee Infiormatione. Ich haa die Änderige gmacht:

• s Archiv https://web.archive.org/web/20090227022133/http://www.dialektwoerter.ch/ in http://www.dialektwoerter.ch/ yygfiegt

Wänn Ihr fertig sin mit em dureluege vu myne Änderige, chennen er no dr Aawysige in dr Vorlag unte no Fähler flicke.

Cheers.—InternetArchiveBot (Fehler melden) 07:03, 4. Feb. 2020 (MEZ)