S Basler Iisebahndoor
S Iisebahndoor isch e Stadtdoor vo dr Stadt Basel gsi, wo im 19. Johrhundert vo dr Elsässerbahn baut worden isch.
Dialäkt: Baseldütsch |
Wo d Elsässerbahn in dr Stadt Basel e Bahnhof het welle baue, het si sich müesse verpflichde, ass si e Brugg über e Stadtgrabe und e gsicherts Door wurd baue. Dr Basler Archidekt Melchior Berri het zwei Entwürf gmacht: in eim isch s Door as rächteggigs Monumentaldoor mit Wehrgang und ere halbbogeförmige Durchfahrt konzipiert gsi, s andere isch weniger schwerfellig gsi und het en abgstuefte Zinnegiibel und Schiessscharte gha und e Fallgitter us Iise. E Stäge het d Stadtmuure linggs und rächts mitenand verbunde. Mä het sich für e zweit Entwurf entschiide, und s Door isch us rootem Sandstei in dr Nöchi vom Santihansdoor baut worde und am 11. Dezämber 1845 het dr erst Zug us Saint-Louis in d Stadt chönne iinefahre.
S Door isch von ere Schildwach vo dr Bahngsellschaft bewacht worde, wo s am Morge ufgmacht und am Oobe abgschlosse het. D Basler Behörde hai sich s Rächt vorbehalte, bi Chrieg, Ufstand oder Süüchegfohr s Door z verschliesse.
S Door isch mit dr Stadtmuure bis 1880 verschwunde.