Ellwãng

Dä Artikel bschrybt d Stadt Ellwãng. Zum Ortsteil Ellwangen vu dr Gmai Rot an der Rot lueg dert.

Ellwãng, au Ellwãnga (amtl. Ellwangen (Jagst)), isch e Stadt im Oschte vu Bade-Wirttebärg rund 17 km nerdli vu Oole. Si isch no Oole un Gmẽẽd di drittgrescht Stadt vum Oschtalbchreis un bildet e Mittelzäntrum fir d Umlandgmeine. Syt em 1. Februar 1972 isch Ellwãng e Großi Chreisstadt.

Wappe	Dütschlandcharte
	48.96111111111110.130555555556440
Basisdate
Bundesland:	Bade-Württebärg
Regierigsbezirk:	Stuegert
Chreis:	Oschtalbkroes
Höchi:	440 m ü. NHN
Flächi:	127,5 km²
Iiwohner:	24.600 (31. Dez. 2021)
Bevölkerigsdichti:	193 Iiwohner je km²
Poschtleitzahl:	73479
Vorwahle:	07961, 07965
Kfz-Chennzeiche:	AA
Gmeischlüssel:	08 1 36 019
Stadtgliderig:	Chärnstadt un 4 Stadtdeil
Adress vo dr Stadtverwaltig:	Spitalstraße 4 73479 Ellwãng
Webpräsenz:	www.ellwangen.de
Oberburgermeischter:	Michael Dambacher (CDU)
Lag vo vo dr Stadt Ellwãng im Oschtalbkroes

Mit dr Gmeine Adelmannsfelde, Elleberg, Jagschtzell, Nuiler, Raenao, Roäseberg un Weert het d Stadt Ellwãng e Verwaltigsgmeinschaft veryybart.

Geografii

Geografischi Lag

D Chärnstadt von Ellwãng lyt am Oberlauf vu dr Jagscht. Dr Baan vu Ellwãng het mit ere Flechi vu 12.743 Hektar Aadeil an dr Naturryym Eschtligs Albvorland un Schwebisch-Fränkischi Waldberg, wu bedi Schwebische Keuper-Lias-Land zelle, derzue am Mittelfränkische Becki, eme Deilruum vum Fränkische Keuper-Lias-Land. D Landschaftschränze vum Keupergebiet vu dr Schwebisch-Fränkische Waldberg zum Albvorland verlauft diräkt am eschtlige un sideschtlige Rand vu dr Chärnstadt. D Jagscht chunnt vu Raenao här im Sidwescht in s Stadtgebiet, fließt derno no Norde an dr Stadtdeil Schreze un Rotebach dure, derno dur d Chärnstadt un dr Stadtdeil Rendelbach un verlosst s Stadtgebiet im Nordwescht wider in Richtig Jagschtzell. Dr Beraich vu dr Chärnstadt goht im Oschte bis uf d Hochflechi vum Lias, wun ere dur Hechine vum Schlossberg un vum Scheneberg begränzt wird.

Nochbergmeine

Die Stedt un Gmeine gränze an d Stadt Ellwãng (im Uhrzeigersinn vu Norde uus): Elleberg, Schteedle, Roäseberg, Õnderschnoede, Nuiler, Raenao, Weschthouse un Jagschtzell alli Oschtalbchreis).

Stadtgliderig

Ellwãng bstoht us dr Chärnstadt un dr vier Gmeine, wu im Ramme vu dr Gebietsreform vu dr 1970er Johr yyglideret wore sin: Pfohle, Rehlig, Rendelbach un Schreze. Die Statddeil sin hite Ortschafte im Sinn vu dr bade- wirttebärgische Gmeindsornig mit eme Ortschaftsrot, wu vu dr Bevelkerig bi jedere Kommunalwahl nej gwehlt wird, mit eme Ortsvorsteher as Vorsitz.

Zue dr Chärnstadt un dr vier Stadtdeil ghere no seperat glägeni Wohnblätz oder Ortsdeil mit eigene Nämme. In dr Chärnstadt wäre zem Deil au no Wohngebiet mit eigene Nämme unterschide, vilmol neji Böugebiet, wu aber zmeischt kei feschtgleiti Gränze hän.

• 
  Zue dr Chärnstadt ghere Braune Hardt, Schloss ob Ellwãng un Scheneberg

• 
  Zue Pfohle ghere: Beersbach, Buechhause, Hale, Hammermihle, Hardt, Hirlbach, Hochgreit, Hofstette, Pfeifheisle un Sonnehof

• 
  Zue Rehlig ghere: Detterode, Elberschwende, Erpfedal, Haischterhofe, Killenge, Neine, Neinstadt, Retle, Schofhof, Steigberg, Sießhof un Wagnershof

• 
  Zue Rendelbach ghere Borschthof, Eigezell, Gehresägmihle, Holbach, Kalkhef, Kellerhaus, Rabehof, Rattstadt, Rotkreiz, Scheiesägmihle, Schenau, Scheneberg, Stocke, Stockesägmihle un Treppelmihle

• 
  Zue Schreze ghere Altmannsrot, Altmannsweiler, Bahnmihle, Eggerot, Elmihle, Engelhardsweiler, Eschpachweiler, Glassägmihle, Griesweiler, Henterlengeberg, Henterstoibihl, Lendeheisle, Lendehof, Lendekeller, Rotebach, Schleifheisle un Vorderlengeberg

Ruumblanig

Ellwãng bildet e Mittelzäntrum in dr Region Oschtwirtteberg. Zum Mittelberaich Ellwãng ghere no d Gmeine im Norde vum Oschtalbchreis: Adelmannsfelde, Elleberg, Jagschtzell, Nuiler, Õnderschnoede, Raenao, Roäseberg, Schteedle un Weert

Gschicht

Ellwãng ischt zom erschte Mol gnennt worda em Johr 814 als Elehenuuang.

Über d Gschicht vo de Alemanne im Biet vu Ellwang prichted s Alamannemuseum Ellwang.

Verwaldong

Ellwãng hot mit dr Gmoede Adelmannsfelde, Elleberg, Jagschtzell, Nuiler, Raenao, Roäseberg ond Weert a Verwaldongsgmoeschaft vereibart.

Dr OberSchuldes vo Ellwãng ischt dr Karl Hilsenbek.

Wahla

Ergäbnis vo de Landdagswahla seid 2006:

Johr	CDU	Greane	SPD	FDP	Lenke1	AfD	Sonschtiche
2016	41,8 %	22,7 %	8,9 %	6,8 %	3 %	13,9 %	2,9 %
2011	54 %	18,9 %	16,8 %	3,5 %	3,3 %		3,5 %
2006	55,6 %	11,9 %	18,1 %	7,9 %	3,6 %		2,9 %

¹ 2006: WASG, seid 2011: Die Linke

Dialekt

Dr Dialekt vo Ellwãng ghert zom Schwäbisch.

Bilder

• 

  Stadtaasicht

• 

  Luftbild vu Norde här

• 

  Basilika St. Vitus

• 

  Schloss ob Ellwãng, 1627

Literatur

• Hans Pfeifer: Ellwangen – Kunst und Geschichte aus 1250 Jahren. Thorbecke, 2000, ISBN 978-3-7995-8015-1. 
• Rudolf Grupp, Hans-Karl Stengle: Ellwangen. Sutton, 2007, ISBN 978-3-86680-185-1. 
• Andreas Gut: Alamannenmuseum Ellwangen, 1. Aufl. Lindenberg: Fink 2006, ISBN 3-89870-271-5.
• Württembergisches Städtebuch, Band IV, Teilband Baden-Württemberg, Band 2 aus Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte. Im Auftrage der Arbeitsgemeinschaft der historischen Kommissionen und mit Unterstützung des Deutschen Städtetages, des Deutschen Städtebundes und des Deutschen Gemeindetages, hrsg. von Erich Keyser, Stuttgart 1961.
• Landesdenkmalamt Baden-Württemberg: Ellwangen – Die Stadt als Denkmal. Theiss, 2008, ISBN 978-3-8062-1884-8. 

Weblink

 Commons: Ellwangen (Jagst) – Sammlig vo Multimediadateie

• Offiziälli Internetpresänz vu dr Stadt Ellwãng
• Informatione iber Ellwãng un dr Virngrund (Schwäbischer Albverein) (albverein-ellwangen.de)
• d Birgergarde Ellwãng (buergergarde-ellwangen.de)
• d Gschicht vu dr Stadt Ellwãng (geschichte-ellwangen.eu)

Fueßnotte

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Ellwangen_(Jagst)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.