Evangelisch-reformierti Landeschile Graubünde

Di Evangelisch-reformierti Landeschile Graubünde (au Bündner Landeschile) isch di reformierti Landeschile im Kanton Graubünde. D Chile isch Mitgliid vo dr Evangelisch-reformierte Chile Schwiiz.
Mitgliider vo de Chile sin alli Bürger im Kantonsgebiet, wo reformierte, evangelisch odr schuscht proteschtantisch si, wo durch Geburt reschpektiv Taufi dezughöre u wo net ihre Ustritt erklärt hei.

Gschicht ändere

 
d Chile St. Cassian z Sils im Domleschg, sit 1525/30 reformiert

D Urschprüng vo de Bündner Landeschile sin i de Reformationsziit z finde. D Idee vom Martin Luther u vom Huldrych Zwingli hei ihre Wäg bis ins Bünderland gfunde u derte Aahänger übercho. Sit em Ilanzer Religionsgschpröch vo 1527 het jedi Gmeind im Bündnerland sälber chönne entscheide, ob si wot reformiert werde oder katholisch bliibe. D Federfüerig unter de Reformierte het de Johannes Comander gha.[1] Je nach dem, wi di jewiligi Gmeind entschide het, het au d Dorf- oder Schtadtchile de Bsitzer gwechslet, isch also je nachdem reformiert worde odr katholisch blibe.

Di erschte Vorläufer vo ere Bündner Landeschile liget dann im Johr 1537, wo d Bündner Synode gründt worde-n-isch.[2] Di Versammlig vo de Bündner Pfarrschaft gits au hüt no u si het bis hüt no d Ufgab, noii Kandidatinne u Kandidate, wo es Pfarramt went übernäh, z prüefe.

Organisation ändere

Derzit (Stand: 2009) het d Landeschile öppe 70'000 Mitglider in ugfähr 90 Gmeinde. De Verwaltigssitz vo de Landeschile isch z Chur.

D Chile isch in 10 regionali Kolloquie iiteilt, wo be Vernehmlassige vo de kirchliche Gsetzgäbig eigeni Vernehmlassigsorgan sin.

S höchschti Organ vo de Landeschile isch de Evangelischi Grosse Rot, wo us Abgordnete vo de Kolloquie un us reformierte Politiker vom Grosse Rot vom Kanton Graubünde bstoht, wo bereit sin, i dem Gremium mitzschaffe.

S Leitigsgremium vo de Landeschile isch de Chilerot, wo sibe Mitglider het u vo eme "Nicht-Theolog" präsidiirt wird. Zur Zit isch das de Andreas Thöny, en Lehrer und Politiker vo Grüsch.

E Bündner Bsunderheit isch d Synode, wo – im Gägesatz zu andere Landeschilene – d Versammlige vo de Bündner Pfarrerinnen und Pfarrer isch. Si trifft sich jedes Johr Endi Juni für füf Täg und wird vom Dekan gleitet. In de Amtsperiode bis 2014 isch das de Thomas Gottschall, Pfarrer z Trimmis, gsii. Bi de Synode 2014 isch d Cornelia Camichel Bromeis, Pfarrerin vo Davos-Platz zu sinere Nachfolgeri gwählt worde. Si hät ihrs Amt am 1. Januar 2015 aatrete.[3]

Am 1. Jänner 2008 hets in de Bündner Chile e grossi Umstrukturiirig gäh. Bsunders chlini Chilegmeinde düent regional enger zämme schaffe un chöi so Ressource bündle. So si Paschtorationsgmeinschafte entschtande, s het Gmeindsfusione gäh un übergmeindlichi Zweckverbänd wie z. B. Il binsaun im Oberengadin.

Medie ändere

reformiert. ändere

Einisch im Monat erschint d Zitig reformiert., wo im 2008 de „Bündner Chilebot“ abglöst het.

Wikipedia ändere

D Bündner Landeschille isch di erschti in de Schwiiz gsi, wo alli ihri Chillegebäude uf der dütschsproochige Internet-Enzyklopädia Wikipedia dokumentiirt hät. Di meiste vo dene Artikel het de damolig Pfarrer vo Pontresina, de David Last, gschribe.[4] Au de Zürcher Adrian Michael het e paar Artikel gschribe und Fotografie biigschtüüret.

Bsundrigs ändere

D Bündner Pfarrschaft trait im Gottesdienscht traditionell de Scaletta-Mantel, wo öppis anders wie n e Talar isch.

Literatur ändere

Bündner Kirchengeschichte, hrsg. v. Evangelischen Kirchenrat Graubünden im Auftrag der Evangelisch-reformierten Synode des Kantons Graubünden, Chur 1982-87:

  • Teil 1: Vom Rätischen Heidentum bis zur Reformation
  • Teil 2: Die Reformation
  • Teil 3: Die Gegenreformation
  • Teil 4: Die letzten drei Jahrhunderte. Bewahrung und Wandlung

Weblink ändere

Einzelnochwis ändere

  1. Bündner Kirchengeschichte 2. Teil S. 51
  2. Bündner Kirchengeschichte 2. Teil S. 73
  3. Höchstes reformiertes Bündner «Pfarramt» in Frauenhand Artikel uf www.gr-ref.ch vom 1. Juli 2014
  4. Die Online-Mission des Bündner Pfarrers, Artikel uf reformiert.info, vom 25. März 2011. Archiviert vom Original am 2. Januar 2014; abgruefen am 25. August 2014.


  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Evangelisch-reformierte_Landeskirche_Graubünden“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.