Chachambaschi

Chachambaschi, türkisch Hahambaşı (osmanisch خخام باشی‎ Chacham baschi, vo hakham, hebräisch für wiis und baschi, türkisch für Chopf) isch dr türkisch Ditel vom Grooss- oder Oberrabbiner in dr Türkei, wo dr religiöös Füerer vo de rund 17'600 Juude im Land isch. Dr Oberrabbiner het si Sitz z Istanbul. Wäge dr Gschicht vom Osmanische Riich gältet d Instituzioon as äini vo de wichdigste vo iirer Art uf dr ganze Wält.

Gschicht

D Instituzioon vom Chachambaschi isch um 1835 entstande, wo dr Rabbi vo Istanbul Abraham Levi Pascha vo de osmanische Behörde zum erste Oberrabbiner vom Osmanische Riich iigsetzt worde isch. Das Amt isch nöötig worde, wo s Millet-System, wo zur Kontrolle vo religiööse Minderhäite erschaffe worde isch, au uf die jüüdischi Gmäinschaft usgwitet worde isch. Dr Chachambaschi het en äänligi Stellig wie dr griechisch und armenisch Patriarch ghaa und d Verwaltig vo dr jüüdische Minderhäit im Land isch dere vo de christlige Minderhäite aabasst worde. D Reform isch uf e Druck vo Groossbritannie gmacht worde, wo s Osmanische Riich drzue drängt het, d Juude z emanzipiere. Dr Chachambaschi het d Autoritäät über drei Beriich vom jüüdische Lääbe ghaa: Religioon und Rächtsprächig, d Representazioon vo dr Obrigkäit und dr Iizug vo de Stüüre, und d Erlaubnis d Thora z lääse, was em Rächt entsproche het, Sünagooge iizrichde.

Litratuur

• Bernard Lewis: Die Juden in der islamischen Welt. Vom frühen Mittelalter bis ins 20. Jahrhundert. Münche 2004, ISBN 3-406-51074-4.
• Yaron Ben-Naeh: Jews in the realm of the Sultans. Ottoman Jewish society in the seventeenth century. Tübinge 2008, ISBN 978-3-16-149523-6
• Joseph Hacker: The Chief Rabbinate in the Ottoman Empire in the Fifteenth-Sixteenth Centuries. Zion, 49/3 (1984), (hebräisch)
• Haïm Z’ew Hirschberg, David Derovan: Ḥakham Bashi. In: Encyclopaedia Judaica, 2. Uflag, Band 8, Detroit/ New York u.a. 2007, ISBN 978-0-02-865936-7, S. 245–244  (englisch)
• Yaacov Geller, Haïm Z’ew Hirschberg, Leah Bornstein-Makovetsky: Ottoman Emire. In: Encyclopaedia Judaica, 2. Uflag, Band 15, Detroit/ New York u.a. 2007, ISBN 978-0-02-865943-5, S. 519–542  (englisch)
• Yaron Harel: Hakham Bashi. In: Dan Diner (Hrsg.): Enzyklopädie jüdischer Geschichte und Kultur. (EJGK). Band 2, Metzler, Stuttgart/Weimar 2012, S. 501–505

Weblingg

• Chief Rabbis of the Ottoman Empire and Republic of Turkey Foundation for the Advancement of Sephardic Studies and Culture, abgrüeft am 3. Januar 2011.