Jàkobskìrich (Adelsheim)
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
D’ Jàkobskìrich ìsch d’ àlta Pfàrrkìrich vun Adelsheim ìm Necker-Odewàld-Krais ìm Norda vu Bàde-Wìrtebärg. Dàs schpätgotischa Gebäi wìrd hettzutàgs àls Fridhofskìrich bnutzt. D’ Jàkobskìrich ìsch a gschìtzter Kültürdankmol un ìsch vu dr Dankmolstìftung Bàde-Wìrtebärg àls „Dankmol vum Monet Jüni 2012“ ernannt worra.
Gschìcht
ändereD’ Jàkobskìrich ìsch ànna 1489 vum kürmainzischa Àmtmànn Martin vun Adelsheim uffrìchta worra. Sa ärsätzt a erschter romànischa Gebäi un ìsch d’ Gràbschtätta vu da Herra vun Adelsheim gsìì. Noh dr Ifiahrung vu dr Reformàtion ìsch sa àb 1556 d’ lüterischa Pfàrrkìrch vu dr Stàdt gsìì. Sa hàt jedoch dia Funktion verlora, nohdam àss a andra Kìrich gbàuit worra ìsch. Sa ìsch vu 1813 bis 1821 vu da Reformiarta un vu 1862 bis 1881 vu da Kàtholika bnutzt worra. Ànna 1884 ìsch d’ Kìrich unter dr Laitung vum Hermann Behaghel räschtoriart worra. Sitterhar ìsch ’s Gebäi vu dr Stàdt àls Fridhofkìrich bnutzt. Sa ghert immer noch züa dr evangelischa Gmainschàft.
Beschrìewung
ändereD’ Jàkobskìrich lijt nerdlich vu dr hischtorischa Àltstàdt vun Adelsheim àm Ufer vu dr Seckach. ’S hàt a Schìff mìt'ma dräjsittiga Kohr àm Oschtand. Ìwer-em Waschtgawel stànd a àchtäckiga Dàchritter mìt sim Spìtzdàch. Àn dr Nordsitta gìtt’s a Sàkrìschtäij, àn dr Südsitta lijt d’ Gràbkàpalla vun da Herra vun Adelsheim, wo vum Schìff dur zwei Spìtzboganàrkàda getrännt ìsch. D’ Fàssàda vu dr Kàpalla ìsch mìt’ra Eelbarggrupa ziart, wo wohrschinsig vum Hans Eseler ànna 1495 harschtällt worra ìsch.
’S grossa holziga Krüzifix stàmmt vum 15. Johrhundert, gràd so wia ’s Sàkramantshüs. D’ holziga Kànzel ìsch vun 1650. D’ Gmälda ìn dr Kàpalla sìn vum Johr 1606; d’ sachtzig Greewer stàmma zwìscha-n-em 14. un em 18. Johrhundert. D’ maischta Gràbschrìfta han d’ Herra vu Adelsheim gmàcht, drunter d’ Grìnder vun da baida Hàuiptlinia dr Poppo vu Adelsheim († 1369) un dr Beringer vun Adelsheim († 1357), un àui dr Martin vun Adelsheim († 1497), wu d’ Kìrich grìnda hàt. Zwei Grufter sìn vum Hans Eseler harschtällt worra, a àndra vum Peter Dell em Ältra.
D’ Jàkobskìrich ìsch a Schtàtion vum Jàkobswag vu Rotheburg ob dr Tauber uf Speyer.
Literàtür
ändere- Volker Himmelein: Adliges Selbstverständnis im Wandel der Zeit – Die Jakobskirche zu Adelsheim und Ihre Grabsteine. In: Der Wartturm Nr. 1/1990, S. 11–17 (ditsch).
- Johannes Wilhelm: Neckar-Odenwald-Kreis. In: Dagmar Zimdars u. a. (Beàrw.), Georg Dehio (Grìnder): Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler: Baden-Württemberg I. Die Regierungsbezirke Stuttgart und Karlsruhe. München 1993, ISBN 3-422-03024-7 (ditsch).
- Àbteilung Làndesbeschrìewung vum Generàllàndesàrchiv vu Kàrlsrüah (Beàrw.), Landesarchivdirektion Baden-Württemberg in Verbindung mit dem Neckar-Odenwald-Kreis (Üssg.): Der Neckar-Odenwald-Kreis. Sigmaringen 1992, ISBN 3-7995-6047-5 (ditsch).
- Die Jakobskirche in Adelsheim, Neckar-Odenwald-Kreis ist Denkmal des Monats Juni 2012. Dankmolstìftung Bàde-Wìrtebärg, 24. Mai 2012, abgruefen am 16. Januar 2021.
Externa Links
ändere- D’ Jàkobskìrich uf dr Websitta vu dr Gmai Adelsheim (ditsch)
- D’ Jàkobskìrich vun Adelsheim uf LEO-BW (ditsch)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Jakobskirche_(Adelsheim)“ vu de ditsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Koordinate: 49° 24′ 17,7″ N, 9° 23′ 21,3″ O