Alemannische Wikipedia

Laon

französeschi Gmaind im Département Aisne

Laon LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laon.wav [lɑ̃](info)[1] ìsch a frànzeescha Schtàdt mìt 24.091 Iiwoohner (Stand 1. Januar 2020) un dr Hàuiptort vum Département Aisne ìn dr Regioon Hauts-de-France — bis 2016 ìn dr Regioon Picardie. Siina Iiwoohner nännt maa Laonnoises LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laonnoises.wav [lanwaz](info) bzw. Laonnois LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laonnois.wav [lanwa](info).

Laon
Wappe vun Laon
Laon (Frankreich)
Laon (Frankreich)
Laon
Laon
Region Hauts-de-France
Département Aisne
Arrondissement Laon
Kanton Laon-1
Laon-2
Kommünàlverbànd Pays de Laon
Koordinàte 49° 34′ N, 3° 37′ OKoordinate: 49° 34′ N, 3° 37′ O
Heche 63–183 m
Flech 42,00 km2
Iiwohner 24.091 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht 574 Iiw./km2
Code Postal 02020
INSEE-Code 02408
Website Laon

d’ Owerschtàdt Laon mìt’m Mìnschter
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Bis 1801 ìsch d’ Schtàdt Sìtz vum Bìschtumm Laon gsìì.

Äntwìcklung vu dr Beväälkerung ändere

Joohr 1800 1851 1901 1954 1999 2012
Iiwoohner[2] 6.691 10.091 15.434 21.931 26.265 25.317

D’ Beväälkerung ìsch gwàcksa, wial zàhlriicha Iiwoohner üss dr Làndschàft uff Laon gwàndert hann. Ìn da lätschta Joohra ìsch jedoch d’ Beväälkerung nìt gschtììga.[2]

wàs doo z’ sah ìsch ändere

Z’ Laon sìnn zàhlriicha Gebäijer àls Histoorischa Dankmooler ànärkännt. Bii dana gìtt’s:

  • s’ Liawafràuimìnschter (cathédrale Notre-Dame): ’s ìsch ain vu da bediitendschta friahjgootischa Mìnschter ìm Frànkrììch. Dr Bàuischtiil vum Mìnschter ìsch vum anglischa Gotik beiiflusst — ’s gìtt àui Ahnligkaita zem Limburger, Bamberger un Naumburger Dom ìn Diitschlànd.
  • dr ehamooliga Bischoofspàlàscht, wo hìtt dr Juschtizpàlàscht naawa-n-em Mìnschter ìsch.
  • s’ àlta Hôtel-Dieu üss’m 12. Joohrhundert: ’s ìsch s’ ältschta Schpitààlgebäi, wo’s noch hìtt ìm Frànkrììch gìtt.[3][4] S’ Untergschooss ìsch fìr Pìlger un Àrma; ìm Hàuiptsààl ìm Owergschooss sìnn 50 Bätter fìr d’ Krànka — ìm Kàpitel vu Laon sìnn bediitenda-n-Arzt gsìì.[5] Hìtt ìsch doo s’ Främdaverkehrsàmt z’ fìnda
  • d’ Tämplerkàpall üss’m 12. Joohrhundert[2]
  • d’ Kloschterkìrìch St. Martin: Kìrìch üss’m 12. Joohrhundert un Kloschtergebäi üss’m 17. un 18. Joohrhundert[2]
  • d’ Schtàdtmüüra, wo 7 km làng sìnn. ’S gìtt noch hìtt d’ Schtàdttoor Porte d’Ardon, Porte des Cheminzelles un Porte de Soissons [2]
  •  
    d’ Wäschtfàssààda vum Mìnschter
  •  
    dr Chor vum Mìnschter
  •  
    s’ ehamooliga Hôtel-Dieu naawa-n-em Mìnschter
  •  
    d’ Kloschterkìrìch St. Màrtin
  •  
    d’ Tämplerkàpall
  •  
    d’ Schtàdtmüüra vor’m Bischoofspàlàscht
  •  
    d’ Porte de Soissons
  •  
    d’ Porte Chenizelles
  •  
    d’ Porte d’Ardon

Dr Schrìftschtäller Victor Hugo ìsch ànna 1835 z’ Laon kumma.[6] Wu-n-’r ìn siinera Ehafràui Adèle Foucher a Briaf gschrììwa hàt, hàt’r d’ Schtàdt ärwäähnt: „Àlles ìsch scheen z’ Laon, d’ Kìrcha, d’ Hiiser, d’ Umgaawung, aifàch àlles [...]“.[7]

Lüag àui ändere

Lìteràtüür ändere

ìn Noohschlààgawark
Sàchbiacher uff Frànzeesch
  • Michel Bur (Hrsg.): Histoire de Laon et du Laonnois (= Pays et villes de France). Privat SA, Toulouse 1987, ISBN 978-2-7089-8266-6 (französisch, 302 S.).
  • Jacques François Laurent Devisme: Histoire de la ville de Laon. Le Blan-Courtois, 1822 (französisch, 424 S., Bànd 1 uf books.google.de, Bànd 2 uf books.google.de).
  • R. de La-Tour-du-Pin Chambly: Anciennes familles militaires du Laonnois. 1903 (französisch, Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • Lucien Broche: Laon. In: Louis Demaison, Société française d’archéologie (Hrsg.): Guide du congrès de Reims en 1911. Henri Delesques, Caen 1911 (französisch, 431 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • Maxime de Sars: Laon : huit cents ans de municipalité. 1933 (französisch).
  • Victor Dessain, Jean-Michel Schill: Laon : 1790-1945. Hrsg.: Cécile Souchon. Archives départementales de l'Aisne, 1991, ISBN 978-2-86002-001-5 (französisch).
  • Jackie Lusse: Naissance d’une cité : Laon et le Laonnois du Ve au Xe siècle. Presses Universitaires de Nancy, 1992, ISBN 978-2-86480-596-0 (französisch, 424 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • A. Saint-Denis: Apogée d’une cité : Laon et le Laonnois aux XIIe et XIIIe siècles. Presses Universitaires de Nancy, 1994, ISBN 978-2-86480-702-5 (französisch, 652 S.).
  • Martine Plouvier, Fabrice Charrondière, Jean-François Luneau: Laon : une acropole à la française. Association pour la généralisation de l'Inventaire régional en Picardie, 1995, ISBN 978-2-906340-17-6 (französisch, 431 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  • Martine Plouvier: Laon : belle île en terre. In: Cahier du patrimoine. Band 1, 2, Nr. 40 (französisch).
  • Denis Montagne: Les Souterrains de Laon. Nord Patrimoine Éditions, 1998, ISBN 978-2-912961-02-0 (französisch, 128 S.).

Weblìnks ändere

  Commons: Laon – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa ändere

  1. ↑ Jean-Marie Pierret: Phonétique historique du français et notions de phonétique générale. Peeters, Louvain-la-Neuve 1994, ISBN 978-90-6831-608-7, S. 104 (französisch, Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Kwalla: Àrtìkel „Laon“ ìn dr hochdiitscha Wikipedia
  3. ↑ Bernhard Schnell: Medizin in Bild und Text. Zur medizinischen Sammelhandschrift Ms. 413 der Bibliothèque Municipale Laon. In: Würzburger medizinhistorische Mitteilungen. Bànd 6, 1988, S. 67–88, doo: S. 82 f.
  4. ↑ Alain Saint-Denis: L’Hotel-Dieu de Laon 1150–1300. Nancy 1983
  5. ↑ Ernst Kern: Sehen – Denken – Handeln eines Chirurgen im 20. Jahrhundert. ecomed, Landsberg am Lech 2000, ISBN 3-609-20149-5, S. 250.
  6. ↑ Laon: l’hommage de Victor Hugo. In: L’histoire en rafale. 27. August 2011, archiviert vom Original am 9. Juni 2023; abgruefen am 16. Dezember 2023 (französisch).
  7. ↑ Victor Hugo: La Fère, Œuvres complètes. II: En voyage. Librairie Ollendorff, 1910, S. 30 (französisch, wikisource.org [abgerufen am 16. Dezember 2023]): “Tout est beau à Laon, les églises, les maisons, les environs, tout, excepté l’horrible auberge de la Hure où j’ai couché et sur le mur de laquelle j’ai écrit ce petit adieu [...].”
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Laon&oldid=1045205"