Ziagelgass (Mìlhüüsa)

D’ Ziagelgass (offiziäll ìm zwaischproochiga Schtroossaschìld Ziegelgass;[1] uff Frànzeesch Rue de la Moselle) ìsch a Schtrooss z’ Mìlhüüsa.

S’ zwaischproochiga Schtroossaschìld
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

wu sa lììgt ändere

D’ Ziagelgass làuift vu dr Metzerschtrooss bis àn d’ Wìldamànnsgass ìm Schtàdtzäntrum vu Mìlhüüsa. Sa ìsch äbba 200 Meeter làng.[2] Uff dr Làuifschträcka sìnn zwai Kriizunga: z’äärscht mìt Àm Bollwark un witterscht mìt dr Braitagass.

Gschìcht ändere

Ìm 15. Joohrhundert hàt dia Schtrooss Neuensteiner Gasse ghaissa, wial doo àn dara Zitt d’ Hoof vu da Neuensteiner gsìì ìsch. Àn dr saalwa Schtälla-n-ìsch schpeeter d’ „Ziagelhoof“ gsìì, wu maa Ziagel fìr d’ gànza Schtàdt hargschtällt hàt. Àb 1782 hàt maa s’ Gebäi àls „Sàlzhüüs“ bnutzt.

Schuu-n-ànna 1798 hàt d’ Schtrooss uff Frànzeesch Rue des Brasseurs ghaissa — dàs bediitet „Bràuijerschtrooss“. Naamlig sìnn ìn dr Neecha vu dr Schtrooss zwai Bràuijaräja gsìì. Daa Nàmma hàt d’ Schtrooss offiziäll dur a Verordnung vum Mìlhüüser Gmaindaroot àm 11. Nowamber 1843 bikumma. Àn dr Zitt vum Raichslànd Elsàss-Lothrìnga ànna 1870 ìsch d’ Schtrooss ìn Ziegel-Strasse umtaift worra. Ànna 1919 ìsch sa uff Frànzeesch Rue de la Moselle gnännt worra — noh dr Moselle, era Fluss ìn Lothrìnga. Ànna 1940 hann d’ Nàzis d’ Schtrooss wììder ìn Ziegel Strasse umtaift, un d’rnooh ìn Ziegel Gasse ìm Joohr druff. Noh dr Befräijung vu Mìlhüüsa ànna 1944 ìsch dr frànzeescha Nàmma Rue de la Moselle wììder z’ruckkumma.

Àm 26. Septamber 1979 ìsch d’ Schtrooss a Füassgangerzoona worra.

wàs doo z’ sah ìsch ändere

  • Àm Nr. 9 ìsch a Wànd, wu jeeder Moneet a Kìnschtler druff moolt. D’ Wand gheert ze’ma Mìlhüüser Verain.[3][4]
  • Àm Nr. 15 fìnda m’r d’ Maison Engelmann — ’s ìsch a klain Iikàuifszäntrum, wo 700 Meeter grooss ìsch, un wo 19. Oktoower 2012 iigwäjt worra-n-ìsch.[5]
  • Àm Nr. 23 ìsch a Woohnhüüs, wu d’ riicha Litt zwìscha da zwai Waltkriaga gwohnt hann.

Lìteràtüür ändere

  • Rue de la Moselle. In: Conseil Consultatif du Patrimoine Mulhousien, Société d’ Histoire et de Géographie de Mulhouse (Hrsg.): Les rues de Mulhouse : Histoire et Patrimoine. JdM Éditions, Mìlhüüsa 2009, ISBN 2-915836-67-1, S. 389 (französisch, Erstausgabe: 2007).

Ainzelnoohwiisa ändere

  1. Moselle (rue) / Ziegelgass. In: Zweisprochiga Stroossaschìlder ìn Mìlhüsa. 23. August 2016, abgruefen am 16. Januar 2023 (französisch).
  2. gmässt mìt’m Google Maps
  3. Offiziälla Websitta vum Verain Le Mur Mulhouse – (Epistrophe) (frànzeesch, àbgrüafa-n-àm 16. Janner 2023).
  4. Vincent Lemiesle: Mulhouse : le street art en danger, l'association le Mur lance un appel aux dons. France 3 Grand Est, 5. Dezember 2022, abgruefen am 16. Januar 2023 (französisch).
  5. François Fuchs: Maison Engelmann à Mulhouse : 10 ans et « une vraie réussite ». In: L’Alsace. 5. Dezember 2022, abgruefen am 16. Januar 2023 (französisch).

Koordinate: 47° 44′ 54,9″ N, 7° 20′ 25,4″ O