Struve-Bogen
Dr Struve-Boge, noch em Friedrich Georg Wilhelm von Struve (1793–1864), isch ä langgschdreckts Netz vo geodätische Vermässigspünkt. Er isch vo 1816 bis 1852 under dr Ufsicht vom Struve und vom russische Offizier Carl F. Tenner (1783–1859) errichtet worde und dient sithär zur genaue Beschtimmig vo dr Grössi und Form vo der Ärde mit Hilf vo Triangulation. Die Internationali Vereinigung vo de Vermässigsingenieur (FIG) bedreut en.
Verlauf ändere
Dr Struve-Boge fooht a bi Fuglenes (70°40'11"N, 23°38'48"O, bi Hammerfest am Nordkap) und zieht sich bis Staro-Nekrassowka (45°20'48"N, 28°55'48"O, bi Ismajil am Schwarze Meer). Von Norde nach Süde lauft er dur Gebiet vo Norwäge, Schwede, Finnland, Russland, Eschdland, Lettland, Litaue, Wiissrussland, Moldawie und Ukraine. Er isch in dr Nord-Süd-Richtig über 2821,833 km (= 25°20'08") lang. Dr Struve-Boge beschdoht us 265 Vermessigspünkt, wo 258 Hauptdreiegg bilde. Drzue chömme über 60 Näbevermässigspünkt.
UNESCO Wältkulturerb ändere
Dr Struve-Boge isch näbe siiner Bedeutig für d Geodäsii au ä früechs Bischbil für die internationali wüsseschaftligi Zsämmenarbet. 34 vo siine Mässpünkt si dorum vom World Heritage Committee vo der UNESCO am 15. Juli 2005 in d Lischte vom Wältkultur- und Naturerb vo der Menschheit ufgnoh worde und isch äso s erschte „wüsseschaftlige Inschtrumänt“ in dere Lischte.
D Mässpünkt, wo Teil vom Wältkulturerb sind, sind no ihre Bedütig uusgwählt worde. si sind glichmässig über dr komplette Boge verteilt und represäntiere alli beteiligte Länder, tüen dr ursprünglich verwendete Pünkt entspreche, sind nume in ere gringe Wiis gfährdet und chönne dur lokali Institutione unterhalten wärde.[1]
- Norwege:
Fuglenes 70° 40′ 12″ N, 23° 39′ 48″ O Lille-Reipas 69° 56′ 19″ N, 23° 21′ 37″ O Lodiken 69° 39′ 52″ N, 23° 36′ 8″ O Baelljasvarri 69° 1′ 43″ N, 23° 18′ 19″ O
- Schwede:
Tynnyrilaki 68° 15′ 18″ N, 22° 58′ 59″ O Jupukka 67° 16′ 36″ N, 23° 14′ 35″ O Pullinki 66° 38′ 47″ N, 23° 46′ 55″ O Perävaara 66° 1′ 5″ N, 23° 55′ 21″ O
- Finnland:[2]
Stuor-Oivi 68° 40′ 57″ N, 22° 44′ 45″ O Aavasaksa 66° 23′ 52″ N, 23° 43′ 31″ O Chilche vo Alatornio 65° 49′ 48″ N, 24° 9′ 26″ O Oravivuori 61° 55′ 36″ N, 25° 32′ 1″ O Tornikallio 60° 42′ 17″ N, 26° 0′ 12″ O Mustaviiri 60° 16′ 35″ N, 26° 36′ 12″ O
- Russland:
Mäki-päälys 60° 4′ 27″ N, 26° 58′ 11″ O Gogland, Z 60° 5′ 7″ N, 26° 57′ 40″ O
- Estland:
Woibifer 59° 3′ 28″ N, 26° 20′ 16″ O, Avanduse) Katko 59° 2′ 54″ N, 26° 24′ 51″ O, Avanduse) Tartu Observatorium 58° 22′ 44″ N, 26° 43′ 12″ O
- Lettland:
Sestu-Kalns 56° 50′ 24″ N, 25° 38′ 12″ O Jacobstadt 56° 30′ 5″ N, 25° 51′ 24″ O
- Litauen:
Karischki 55° 54′ 9″ N, 25° 26′ 12″ O Meschkanzi 54° 55′ 51″ N, 25° 19′ 0″ O Beresnäki 54° 38′ 4″ N, 25° 25′ 45″ O
- Wiissrussland:
Tupischki 54° 17′ 30″ N, 26° 2′ 43″ O Lopati 53° 33′ 38″ N, 24° 52′ 11″ O Ossownitza 52° 17′ 22″ N, 25° 38′ 58″ O Tchekuzk 52° 12′ 28″ N, 25° 33′ 23″ O Leskowitschi 52° 9′ 39″ N, 25° 34′ 17″ O
- Ukraine:
Katerinowka 49° 33′ 57″ N, 26° 45′ 22″ O Felschtin 49° 19′ 48″ N, 26° 40′ 55″ O Baranowka 49° 8′ 55″ N, 26° 59′ 30″ O Staro-Nekrassowka 45° 19′ 54″ N, 28° 55′ 41″ O
- Moldawie:
Quälle ändere
- ↑ Koordinate no Aagabe vo dr UNESCO
- ↑ Bschriibig vo dr finnische Mässpünkt Archivlink (Memento vom 8. Novämber 2007 im Internet Archive)
Weblink ändere
Commons: Struve Geodetic Arc – Sammlig vo Multimediadateie- Umfangriich Spezialwiki Struve-Boge (änglisch)
- Flyer (PDF, änglisch; 859 kB)
- Informationen bei der International Federation of Surveyors (änglisch)
- The Struve Geodetic Arc von J.R. Smith (änglisch; PDF-Datei; 1,27 MB)
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Struve-Bogen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |