Satellitenstaat

E Satellitestaat isch e Bezeichnig für e chliinere Staat, wo vom ene grössere abhängig isch. Hüfig si Satellitestaate formal unabhängig, wärde aber politisch vom sterkere Staat dominiert. Klassischi Bispil si öbbe die Staate, wo churz vor oder währed em Zweite Wältchrieg under dr Kontrolle vo Dütschland, Italie oder Japan „unabhängig“ worde si (Vichy-Frankriich, d Slowakei, Kroatie, Montenegro, Mandschukuo), oder d Mitgliidstaate vom Warschauer Pakt, wo d Politik von ene zum e grosse Deil vo dr Sowjetunion dominiert worden isch. Die hai im Allgemeine nume wenig eigeni Macht gha und hai sich in grundsätzlige Entscheidige immer noch dr Sowjetunion müesse richte (Breschnew-Doktrin).

Die erste Satellitestaate si scho im Alterdum errichtet worde, vor allem am Rand vom eigene Herrschaftsberiich zur Gränzsicherig oder zum wiit entfärneti Gebiet, wo schwer kontrollierbar gsi si, über e lokale Vasall an sich z binde, ohni ass me allzu vili eigeni Mittel hätt müesse iisetze (z. B. d Königriich Mauretanie und Judäa under de Römer). Die gliichi Überlegig het au in dr Kolonialziit zu mehrere europäische Protektorat gfüehrt. Drbii het s grossi Underschiid ge in dr lokalen Autonomii: mänggisch si nume einzelni Garnisone vo dr Schutzmacht im Land stationiert gsi si, meistens in dr Nöchi vo dr Hauptstadt; oder d Politik vo dr Lokalregierig isch vo usländische Beroter bestimmt worde, vor allem in dr Usse- und Verteidigungspolitik; oder dr Status isch fast dä von ere Kolonii gsi.

Dr Begriff grift s Bild vom ene Satellit uf, also vom ene künstlige oder natürlige chliinere Objekt, wo sich im Gravitationsfäld vom ene grössere Himmelskörper bewegt und ihm nit cha entcho.

En elteri Bezeichnig isch Vasallestaat, abgleitet vo Vasall.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Satellitenstaat“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.