Villa Liebegg (Mänidorf)

47.2538518.692972

Dialäkt: Züritüütsch

D Villa Liebegg (eigetli Villa zum Liebegg) isch e präägends Bouwärch und en Täil vo me historische Ensemble z Mänidorf am Zürisee. S isch e tüppischi Villa, wiens i de erschte Helfti vom 19. Jaarhundert vo de nöie bürgerliche Elite vo erfolgriiche Handwärcher, Fabrikante, Chauflüüt, Schuelmane, Professore, Ärzt und Architekte pout worde sind. D Bouforme sind vom klassizistische Tämpelideal abglueget. Zierfries und isigi Gländer verusse, Pargett, Täfer und Stuckteckene dine sind en zrughaltende Schmuck.

Laag

D Villa Liebegg isch uf eme chliini Hügel, em Lismer, grad ob em 1894 eröffnete Baanhoof, zwüsched em alte Dorf, wo vo regionaler Bedüütig isch, und under de reformierte Dorfchile.

Gschicht

D Villa Liebegg z Mänidorf vo de Chile här zäichnet im Jaar 1845.

De Schuelpfleger, Kantons-, Regierigs- und Erziigsraat Eduard Billeter häd d Villa 1835 uf em Grundstück vo me scho eltere Puurehof laa boue. De alti Hof isch eso zum Pächterhuus worde.

Scho 1845 hät de Billeter i de Villa «Zum Liebegg» es Chnaabeinstitut gründet. Die Schuel isch äigetli en Eliteastalt gsi. Settig won da id Schuel sind, sind nachhär Oberkorpskommandant, Regierigsrat oder Politiker z Ängland worde. D Chind sind us Italie, Frankriich, Ängland, Brasilie, Russland und no vo andere Orte cho. D Schuel isch gwachse. 1850 häd si de erscht 24jäärig Fritz Staub übernaa und in Felsehof am Dorfrand une abezüglet.

Spööter isch d Villa «Zum Liebegg» es ziitli lang Patientehuus vo der Zällersche Aaschtalt gsi. Dänn hät si de Gmäindspresi und Oberrichter Carl Bindschedler gchauft.

Im 1960i häd d Gmäind d Villa übernaa. D Villa häd me dänn für d Musigschuel brucht und im Parterre s Schiffaartsmuseum iquartiert. Im Pächterhuus händ Gmäindsaagschtellti gwont und i de Schüür hät s Bouamt siis Lager gha. S Huus isch immer mee verlotteret. Spööter isch es läär gstande, bis s Pächterhuus schliessli 2009 restauriert worde isch.

Beschriibig

Villa Liebegg

D Villa Liebegg vom Dorf une ufe gse.

S isch e barocki Gsamtaalaag mit ere Terasse gäge de See zue – de Baanhoof und Hüüser a de Baanhofstraas sind dazmal nonig gstande. Gäge de Baanhof zu häd d Villa für d Terasse e höchi Stützmuur mit ere Schauwand (Substruktion). I jedere vo de vier flache Nische staat e Statue. Wär die sind, isch nöd sicher. Es chönted die vier Figure us de Mythologie sii:

1. d Prokris, wo vom Kephalos tödlich troffe worden isch oder e Niobide, wo vo de Artemis tödlich troffe worden isch
2. de Kephalos, wo truurig isch, wil d Prokris gschtorben isch
3. de Herakles mit em Kerberos
4. d Eos (Aurora) mit em Güggel, em Morgestärn und ere Fakle.

I de Muur gönd zwäi symmetrischi Stägene uf d Terasse uf de Südsiite vor de Villa.

Zwar isch d Aalag barock gschtaltet, d Villa häd aber a de Vorder- und Hindersiite klassizistischi Tämpelgibel.

Pächterhuus

S Pächterhuus vom Mäierhof us gse.

S isch 1527 als Chlipuurehuus poue worde. Später isch es immer wider vergrösseret und 1752 starch umpoue worde. Nachane isch s Huus als Woonhuus prucht worde. Nach 1960 bis 1977 isch de alti Hof s Domizil vom komunale Bouamt gsi. S Huus isch immer mee verlotteret. Später isch es läär gstande. Erscht 2008/09 isch s Pächterhuus muschtergültig restauriert worde – vo me private Bourächtsnemer.

Umgäbig

D Remise

S Wöschhuus

Uf de Nordsiite isch de Iigangsberiich mit eme lauschige pfläschterete Hof. I de Mitti vo demm Platz isch es achteggigs Rosemedaillon. Rächts und lings stönd zwee Näbegebäu won gliich usgsend: e Remise uf de Oschtsiite (früener vermuetli es Hüenerhuus) und s Wöschhuus uf de Westsiite. Bäidi Ökonomiigeböi händ – wien au d Villa – klassizistischi Tämpelgibel. De chlii Wandbrune mit eme ovale Becki isch nöd us de Bouziit.

S git zwee chlini Zuegäng uf de Südsiite: de äint bi de Liebeggass und de ander am Egge vo de Brunngass. Det staat e groossi Bluetbueche und e isigi Laube uf de Stützmuur gäge d Gass gaat bis zum Pächterhuus ufe. De Hauptzuegang vo de alte Landstraas här isch dur es groosses schmidisigs Tor gsi. S Tor isch immer na deet, aber de Wäg nüme. Hüt isch de Zuegang über die alti Zuefart näbed em Pächterhuus. Au deet häts früener es schmidisigs Tor gha.

Literatur

• Direktion der öffentlichen Bauten des Kantons Zürich: Siedlungs- und Baudenkmäler im Kanton Zürich: Ein kulturgeschichtlicher Wegweiser. Stäfa, 1993: Th. Gut & Co. ISBN 3-85717-072-7
• Bettina Bernet-Hug: Das Haus sagt, wohin es geht. in: Zürichsee-Zeitung, 16. März 2009.
• Peter Ziegler: Männedorf. Männedorf, 1975: Gemeinde Männedorf.
• Josef Weinmann und Werner Pfister jun.: Männedorf in alten Ansichten. Zaltbommel, 1993: Europäische Bibliothek. ISBN 90-288-5725-7

Weblink

 Commons: Villa Liebegg – Sammlig vo Multimediadateie