Xerxes I.

Dr Xerxes I. (persisch خشیارشا‎, altpersisch Hšayāŗšā, aramäisch Aḫšeweruš, hebräisch אחשורוש Achašweroš, altgriech. Ξέρξης, latiinisch Xerses; * öbbe 519 v. d. Z.; † 4. August 465 v. d. Z.) het vo 486 bis 465 v. d. Z. as achämenidische Groossköönig und egüptische Farao regiert. Si Naame bedütet „dä wo über Helde herrscht“. Dr Xerxes isch mit dr Amestris verhürootet gsi.

Rölief vom Xerxes am Iigang vo sim Balast z Persepolis

Si Lääbe

Won er uf e Droon cho isch, het er Ufständ in Egüpte, wo sich under em Psammetich IV. vom Perserriich glööst het, und Babylonie müesse niiderschloo, bevor er 483 v. d. Z. Griecheland ins Aug gfasst het. Er het für d Inwasioon Schiffbrugge über e Hellespont und dr Xerxes-Kanal lo baue. Bi de Thermopyle het er d Spartaner under em Leonidas gschlaage, in dr Seeschlacht vo Salamis aber gegen die griechischi Flotte under em Themistokles en entschäidendi Niiderlaag erlitte. Die antike Kwelle reede von ere persische Armee vo 100'000 Maa, mä nimmt hützudags aber aa, ass es nume öbbe 20'000, sicher aber seer vil weniger as 100'000 gsi si.

Dr Xerxes sälber isch denn zrugg in si Hauptstadt Susa. Si Armee isch bald druf bi Plataiai besigt worde.

479/478 v. d. Z, het er dr Durm vo Babylon und d Marduk-Statue dörte lo zerstöre und wil vo denn aa d Ritual vo dr Ernennig vom Köönig vo Babylon ummööglig gsi si, het s sälbständige Babylon für immer ufghöört z existiere.

Dr Xerxes het Kolossalbaute z Persepolis und z Susa lo baue.

Dr Xerxes I. isch vo Befäälshaber vo dinere Garde Artabanos ermordet worde. Dä het dr Verdacht uf im Xerxes si eltiste Soon, Dareios, glänkt und dorum het en si jünger Brueder Artaxerxes I. umbrocht. Dr Artabanos het brobiert, au dr Artaxerxes z ermorde, isch aber sälber umchoo und dr Artaxerxes isch im Xerxes si Noochfolger worde.

Rezepzioon

Dr Georg Friedrich Händel het dr Xerxes I. für d Gstalt vom Xerxes in sinere Opera seria Xerxes brucht – bekannt au under iirem italiänische Originalditel Serse – (HWV 40).

Generell wird dr Xerxes au mit dr Figur vom Ahasveros im biblische Buech Esther identifiziert.

Familie

Vorfaare

Achaimenes 1.Köönig

Teispes 2.Köönig

Ariaramna I. 3.Köönig, Regänt vo dr Persis

Kyros I. 4.Köönig, Regänt vo Anschan

Arschama I. Regionalregänt

Kambyses I. 5.Köönig, Regänt vo Anschan

Hystaspes Brinz

Kyros II. 6. König, Regänt vo Persie

Dareios I. 9.Köönig, Regänt vo Persie

Kambyses II. 7.Köönig, Regänt vo Persie

Bardiya 8. Köönig, Regänt vo Persie (oder Gaumata als Smerdis)

Artystone Brinzässin

Atossa Brinzässin

Roxane Brinzässin

Xerxes I. 10.Köönig, Regänt vo Persie

Artaxerxes I. 11.Köönig, Regänt vo Persie

Litratuur

• Pierre Briant: From Cyrus to Alexander. A History of the Persian Empire. Eisenbrauns, Winona Lake 2002, ISBN 1-57506-031-0. 
• Leo Depuydt: Saite and Persian Egypt, 664 BC–332 BC (Dyns. 26–31, Psammetichus I to Alexander's Conquest of Egypt). In: Erik Hornung, Rolf Krauss, David A. Warburton (Hrsg.): Ancient Egyptian Chronology (= Handbook of Oriental studies. Section One. The Near and Middle East. Band 83). Brill, Leiden/Boston 2006, ISBN 978-90-04-11385-5, S. 265–283.
• Heidemarie Koch: Achämeniden-Studien. Harrassowitz, Wiesbaden 1993, ISBN 3-447-03328-2. 
• Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Albatros, Düsseldorf 2002, ISBN 3-491-96053-3, S. 312. 
• Karl-Wilhelm Welwei: Das klassische Athen. Demokratie und Machtpolitik im 5. und 4. Jahrhundert v. Chr. Primus, Darmstadt 1999, ISBN 3-89678-117-0, S. 51 ff. 
• Josef Wiesehöfer: Das antike Persien. Von 550 v. Chr. bis 650 n. Chr. Albatros, Düsseldorf 2005, ISBN 3-491-96151-3. 
• Josef Wiesehöfer: Der über Helden herrscht. Xerxes I. (ca. 519–465 v. Chr.). In: Stig Förster (Hrsg.): Kriegsherren der Weltgeschichte. 22 historische Portraits. Beck, München 2006, ISBN 3-406-54983-7, S. 19–33. 

Weblingg

 Commons: Xerxes I. – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Xerxes_I.“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Vorgänger Dareios I.

Persische Köönig 486–465 v. d. Z.

Nochfolger Artaxerxes I.

Vorgänger Psammetich IV.

Farao vo Egüpte 27. Dünastii

Nochfolger Artaxerxes I.