294
Goten
es Schtäirelief mit emene Kampf zwüsche de Röömer un de Goote
294 in andere Kaländer
Ab urbe condita 1047
Armenische Kaländer -258–-257
Ethiopische Kaländer 286–287
Buddhistische Kaländer 838
Chinesische Kaländer
 – Ära 2990–2991 oder
2930–2931
 – 60-Joor-Ziklus

Wasser-Rind (癸丑, 50)–
Holz-Tiger (甲寅, 51)

Hebräische Kaländer 4054–4055
Islamische Kaländer 338 BH–337 BH
Thai-Solar-Kaländer 837

was isch bassiert? ändere

  • Dr Dioklezian isch Kaiser vo Rom.
  • Dr Maximian isch «Augustus», also Mitkaiser vo Rom füre Weschte.
  • Dr Konstantius und dr Galerius sind Zäsaare im nöie Regierigssischteem vom Röömische Ryych, dr Tetrarchy.
  • Dr Cajus isch Bischof vo Rom.
  • Die häiligi Susanna vo Rom stirbt – wil si dr Kaiser Maximian nit het wölle hüroote – als chrischtlechi Märtirere (öppen anne 294).
  • Die römischi Provinz Räzie wird (öppen anne 294) ufdeilt: D Raetia prima isch s Land i den Alpen oben und het dr Zäntraloort Curia Raetorum, s hütige Chur; d Raetia secunda isch s Alpevorland vom Bodesee bis a d Donau abe, mit Augusta Vindelicorum, hüt Augsburg, als Hauptstadt.[1]
  • Es isch Chrieg zwüsche de Röömer und de Goote, de Markomannen und anderne Völker.
  • Dr Cassius dio wird Prokonsul vo Afrika.
  • Im römische Gältsischteem würde nöji Gältsorten ygfüert. dr Argenteus und dr Follis.
  • Für d Gschicht vo dr Tächnik isch es guet z wüsse, ass men us em Joor 294 s eltischte Fundstück vom ene Rossschue (me säit däm au öppe Hipposandaale) könnt; me het ne i dr römische Villa z Neupotz am Rhy gfunde.
  • Es isch Chrieg z Ägipte.

Bouwärch am römische Limes ändere

  • Bi Vitudurum, em hütige Winterthur, boue d Röömer als Elemänt vom nöie Rhy-Iller-Donau-Limes e Feschtig. Das weiss me, wil dr Inschriftschtäi vo dozmol no erhalten isch.[2] Die Inschrift isch im 10. Joorhundert uf Konstanz cho und i dr Chile vrbout worde; sid 1967 isch dr Schtäi wider z Winterthur.[3] Öppis vo de Muure vo däm Kaschtell gseet me no hüt z Oberi.
     
    d Bouinschrift vom Röömerkaschtell Vitudurum i dr Provinz Obergermanie vo ane 294

    Is Düütschen übertreit goot d Inschrift eso:
    «Dr Kaiser Gaius Aurelius Valerius Diocletianus, dr gröscht Germanesyger, dr gröscht Sarmatesyger, dr gröscht Persersyger, elf Joor Tribun, zäämol zum Syger uusgrueffe, s füüfte mol Konsul, Vatter vom Vatterland, Prokonsul, dr fromm, glücklich, sygriich Kaiser, und dr Valerius Constantius und dr Galerius Valerius Maximianus, die edle Underkaiser, hän d Muur vo Vitudurum vo Grund uuf und uf iri Chöschte lo boue under em Aurelius Proculus, em fürnääme Provinzstatthalter, sinere Läitig.»
  • Öppen i dr glyche Zyt – me cha s aber nid uf s Joor gnau sääge – wird chly südlich vo Vitodurum au s Kaschtell vo Irgehuuse bout; vo dämm könnt me dr antik latynisch Naame nit; es isch drfüür die römischi Feschtig vo dr Schwiiz, wo me hüt no am mäischte gseet.[4][5]

Weblink ändere

  Commons: 294 – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote ändere

  1. Richard Heuberger: Raetia prima und Raetia secunda. In: Klio. Beiträge zur alten Geschichte. Bd. 24 (Neue Folge Band VI), 1931, S. 348–366.
  2. Corpus Inscriptionum Latinarum, CIL XIII 5249.
  3. Erik Beck, Lukas Clemens: Antike Inschriften während des Mittelalters nördlich der Alpen. Wahrnehmung und Instrumentalisierung. In: Inschriftenkutluren im kommunalen Italien. 2019. S. 293.
  4. Andreas Zürcher: Irgenhausen. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
  5. Otto Schulthess: Das römische Kastell Irgenhausen (Kanton Zürich). In: Mitteilungen der Antiquarischen Gesellschaft in Zürich 27, 1911, S. 41–114.