Dobbelgämf

Dobbelgämf
Usgoob
Land	Kanton Gämf
Nominalwärt	2 mol 5 Rappe
Erstdaag	30. Septämber 1843
Gültig bis	30. Septämber 1854
Gstaltig
Bildmotiv	Gämfer Wabbe
Farbe	Schwarz uf Gäälgrüen
Entwurf
Stich
Druckart	Stäidruck
Perforazioon	Gschnitte
Bsunderhäite	die rächti Marke isch bräiter as die linggi
Uflaag
Uflaag	6'000

D Dobbelgämf (französisch Double de Genève) isch die ersti Briefmarke, wo vom Schwizer Kanton Gämf uusegee worden isch. D Bezäichnig Dobbelgämf chunnt drvoo, ass zwäi Briefmarke immer mit ere gmäinsame Chopfläiste zun ere Dobbelgämf mitenander verbunde gsi si.

D Erstusgoob isch am 30. Septämber 1843 uusechoo. Zu deere Zit het s no käi äihäitligs Bostwääse für die ganzi Schwiz gee. Jede Kanton isch für si äignige Bostdienst verantwortlig gsi. Erst noch em Sonderbundschrieg isch am 1. Januar 1849 s Schwizer Bostwääse gründet worde, wo vo 1850 allgemäini Briefmarke für die ganzi Schwiz uusegee het. Bis denn häi usser Gämf nume no d Kantöön Züri und Basel-Stadt Briefmarke uusegee. D Dobbelgämf het mä no bis zum 30. Septämber 1854 döfe bruuche wärde.

Dr Bostwärt von ere Dobbelgämf isch 10 Rappe (centimes) gsi, wil si us zwäi zämmehängende Briefmarke zu je 5 Rappe bestande het. Die bäide Briefmarke si dur e gmäinsami Chopfläiste verbunde, wo d Inschrift 10. | PORT CANTONAL. | Cent. druf gstande isch, e Hiiwiis uf e Bostwärt vo 10 centimes und druf ass vorgsee gsi isch d Dobbelgämf für Brief bis zun ere Unze innerhalb vom Kanton z bruuche. Wemm mä die Chopfläiste abgschnitte het und eso d Dobbelgämf däilt het, het mä zwäi äinzelni Freimarke zu 5 centimes mit dr Inschrift Poste de Genève und Port local überchoo. Mit dere „halbe Dobbelgämf“, wie d Filateliste ere sääge, het mä Brief vo dr Lokalbost frankiert, das häisst innerhalb von ere Gmäind.

Die Art vo dr bsundrige Drennig vo de unzeente Briefmarke wird sogar uf de Briefmarkebööge sälber erkläärt. Aber um die Bestimmige het mä sich däilwiis nid kümmeret. Wenn d Dobbelgämf halbiert worde isch, het mä nume seer sälte au d Chopfliste abgschnitte. Dorum gseet mä vilmol Wortfragmänt über ere halbe Dobbelgämf. Es isch au doo und dört bassiert, ass e Dobbelgämf falsch abgschnitte worde isch und eso us zwäi Marke bestoot, wo die linggi rächts und die rächti linggs isch und uf dr Chopfziile doorum NTONAL. | Cent. 10. | PORT. CA stoot.

D Gämfer häi die Art vo Briefmarkeusgoob nit gärn gha und drzue isch choo, ass mä Briefmarke nid het müesse bruuche. Dorum het d Gämfer Bostverwaltig beschlosse, vom 1. Merz 1844 aa e halbi Dobbelgämf mit eme Bostwärt vo 5 centimes zum Briis vo 4 centimes z verchaufe, so dass si nid uf Rästbeständ hocke blibt. So het mä bi Lokalbrief äi centime und bi Kantonbrief zwäi chönne spaare, wemm mä Briefmarke brucht het, wil ma dr voll Briis het müesse zaale, wemm mä käini Marke brucht het.

D Marke si nid perforiert gsi und si im Stäidruck mit schwarzer Farb uf gäälgrüenem Babbiir in Bööge zu 10 Marke à 5 Ziile häärgstellt worde. Für s Motiv het mä s Gämfer Wabbe gweelt. Im Straalechranz, wo über em Wabbe isch, si d Buechstaabe JHS gschriibe gsi, wo für Jesus Hominum Salvator (Jesus, Retter vo de Mensche) stöön. Im Band zwüschen em Straalechranz und em Wabbe isch d Inschrift POST TENEBRAS LUX (noch dr Dunkelhäit s Liecht). Tüpeunderschiid git s käini bi de Marke. Es fallt au uf, ass die rächti Marke vil bräiter as die linggi isch.

Dr hoochi Sammlerwärt, e nid bruchti Dobbelgämf mit vollem Rand chostet öbbe 55'000 Schwizer Franke, e halbierti öbbe 16'000 Franke, chunnt drvoo, ass d Marke sälte und seer bekannt isch. Si ghöört näbe dr Basler Düübli und dr Züri 4 und Züri 6 zu de beliebtiste Briefmarke bi Schwizer Filateliste.

Weblingg ändere

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Doppelgenf“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.