Fondue

E Fondue [fõˈdyː, schweiz. ˈfõdyː] (us frz. fondue, „gschmulze“, vo fondre) bzw. e Fonduta (ital.) isch ursprünglig e Gricht us gschmulznigem Chees gsi, wo us de Westalpe – dr französischsproochige Schwiiz, Savoye und em Piemont – stammt. Hützudags bruucht mä dä Begriff allgemein für Gricht, wo uf em Konzept vom Dunke vo Läbensmiddelbrocke in erhitzti Flüssigkeite basiere, au wenn nüt drbii gschmulze wird.

Drbii wird e Cheesmasse, Schoggolade, Brüehji oder Fett, wo vorhär heiss gmacht worden isch, am Disch über eme chliine Füür, em Rechaud, warm ghalte. In die Substanz dunkt mä mit spezielle Spiess oder Gable (bim Chees-, Fett- und Schoggoladefondue) oder Chörbli (bim Brüehjifondue) Bissli vo, je noch dr Fondueart, Brot, Härdöpfel oder Fleisch u.s.w., wo eso gar kchocht (Fett- und Brüehjifondue) oder überzoge (Chees- und Schoggoladefondue) wärde.

S Cheesfondue

Cheesfondue (S Schwiizerchrüz uf em Caquelon isch nid obligatorisch)

S Cheesfondue isch die eltisti und ursprüngligi Variante vo de Gricht, wo als Fondue bezeichnet wärde. Es bestoht us ere Mischig vo gschmulznigem Chees und Wisswii, wo mä as Bindigsmiddel Sterki drzueduet und mit eme Schuss Kirsch (Obstler), Chnoblauch und Pfäffer gwürzt wird. Je noch dr Art vom Chees variiert dr Gschmack vom Fondue, was mä bsunders bi de vile regionale Variante vom Fondue gseht.

Us Frankriich stammt s Fondue savoyarde („Savoyer Fondue“), wo us de Cheessorte Ämmedaaler, Comté und Beaufort bestoht. E Spezialitet us em Nordweste vo Italie isch d Fonduta valdostana („Aostadaaler Fondue“) bzw. d Fonduta piemontese („Piemonteser Fondue“), wo uf dr Grundlag vo Fontina mit Anke, Eigääl, Milch und wiisse Drüffle gmacht wird.

Mä macht d Mischig heiss und serviert sä im ene speziellen Dopf us Keramik, em Caquelon, wo mä uf s Rechaud setzt. D Deilnähmer stecke Brotstückli oder Härdöpfel, wo vorhär kchocht worde si, uf e langi Gable, hebe die in dr flüssig Chees und bewege sä im Kreis, bis dass s Brot bzw. dr Härdöpfel mit Chees überzogen isch.

Fett- und Brüehjifondue

E Fleischfondue.

Bsteck für s Fischfondue

Au as Fondue bezeichnet mä hüte Fleisch- oder Fischdöpf, wo as Fettfondue (Fondue bourguignonne, „Burgunder Fondue“) oder Brüehjifondue (Fondue Chinoise, „chinesischs Fondue“, oder in dr japanische Variante Shabu-Shabu) gserviert wörde. Im Gegesatz zum Cheesfondue bruucht mä do kei Dopf us Keramik sondern eine us Metall, wil s Fett oder d Sauce nid nume warmghalte wärde, sondern chochend heiss müesse si. Bim Brüehjifondue wird zwar nüt gschmolze, mä sait em – wohrschiinlig wäge dr Ähnlichkeit, aber etymologisch falsch – au „Fondue“.

Wiifondue

Bin ere andere Variante, wo as Fondue-Vigneron oder Fondue-Bacchus bekannt isch, duet mä Fleischstück in chochendem Wii choche.

Schoggoladefondue

Bim Schoggoladefondue wärde Fruchtstück vo Öpfel, Banane, Äbbeeri, Biire oder au chliini Chuechestück mit ere Gable in gschmulzniger Schoggolade dünklet.

S Zsämmehocke

E wichdige Aspäkt vom Fondue-Ässe isch ass mä alles zsämme macht vo dr Vorbereitig vom Gricht, em Ässe us em gmeinsame Dopf bis zum Ufruume am Schluss. Wichdigi Faktore si, ass s Ässe eifach z machen isch und uf eme offene Füür kocht wird.

Weblingg

•  Commons: Fondue – Sammlig vo Multimediadateie
•  Wikibooks: Rezept für Käsefondue — Lern- und Lehrmaterialie
  
•  Wikibooks: Rezept für Fondue Savoyarde — Lern- und Lehrmaterialie