Frédéric Hoffet

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Dr Frédéric Hoffet (* 18. Oktoower 1906 z’ Kurzel, Bezirk Lothrìnga; † 14. Mai 1969 z’ Schtroossburi) ìsch a elsassischer Rachtsànwàlt, evànggeelischer Pfàrrer un Schrìftschtäller gsìì. Ar hàt mehrera Essays uff Frànzeesch g’schrììwa. Ar hàt friahjer dr Psöidonüüm Frédéric Urmatt b’nutzt.

sii Laawa

Dr Frédéric Hoffet schtàmmt vun’ra elsassischa Fàmìlia. Ar ìsch dr Suhn vum Pfàrrer Charles Hoffet un vu dr Berthe Aldinger, un dr Brüader vum Diafgrundforscher un Àltschtaizittschpeziàlìscht Josué Hoffet. Ar ìsch z’ Metz ìns Gümnààsium gànga un hàt d’rnooh evàngeelischa Gotteslehr àn da Hoochschüala vu Schtroossburi, Montpellier un Näi York g’schtudiart. Ar ìsch z’äärscht vu 1931 bis 1940 Pfàrrer z’ Àltkìrìch gsìì; d’rnooh ìsch’r Pfàrrer z’ La Bourboule ìm Département Puy-de-Dôme gsìì. Wahrem Zwaita Waltkriag hàt’r z’ Clermont-Ferrand Racht gschtudiart. Ànna 1947 hàt’r sìch àls Rachtsànwàlt z’ Schtroossburi nììderg’loo.

Dr Hoffet ìsch bsunderscht bekànnt fìr sii Büach Psychanalyse de l’Alsace („Psüchoànàlüüsa vum Elsàss“), wo-n-a „unvermaidliga Schtüdia vu dr elsassischa Doppelhait un Kültüürdrama“ ìsch. Ìn dam Büach hàt’r behàuipta, àss d’ Elsasser waaga-n-ìhra kùmpläxa G’schìcht zwìscha Frànkrììch un Diitschlànd a „doppelta“ Seela häjga, wu „d’ frànzeescha Elemanta vu dr elsassischa Seela d’ Ürelemanta vu germàànischa-n-Ürschprung ìwwerlààgert“ häjga. D’ Elsasser säjga somìt grundsatzlig Diitscha blììwa, àwwer dr frànzeescha-n-Iifluss häjg sììe Schtiil gebroocht. Fìr sìch ìn aina vu baida Lander integriara, sotta d’ Elsasser Taila vun ìhrer Kültüür verbarga; domìt häjga sa-n-a Mìnderwartikaitskùmpläx äntwìckelt, wo dr Hoffet àls „Züagheerikaitsschteerung“ bezaichnet. Dr elsassischa-n-Otonomìschmus lüagt’r àls a „Minoriteetskültüürverschììdahait“ (particularisme) àà, dänn dia politischa Beweegung säjg a „Uffabààrung vu da pàtholoogischa Tendanza vu dr elsassischa Seela“. Ar hàt àwwer g’sajt, àss d’ Elsasser s’ Frànkrììch z’ vììl meega, fìr sìch a vollschtandiga Salbschtandikait wìnscha. Ìm Büach hàt àui dr Hoffet ìwwer d’ Laawendigkait vu dr elsassischa Schprooch g’rädd — zallamols hann äbba 80 Prozant vu da Elsasser Diàläkt kännt. Ìn siina Àuiga hatt nìcks d’ Laawendigkait vum Diàläkt känna schtoppa. S’ Büach ìsch noh dr äärschta Veräffentligung ànna 1951 mehr àss 20.000 mol verkàuift worra un ìsch sogààr ìns Jàpàànischa-n-ìwwersätzt worra. Noh siim Tood ìsch s’ Büach bis 2020 fìmf mol wììder gedruckt worra; ìn dr lätschta-n-Üssgààb sìnn Zaichnunga vum Tomi Ungerer z’ sah. Ahnlig hàt àui dr Hoffet s’ Büach Psychanalyse de Paris g’schrììwa.

Ànna 1931 hàt dr Frédéric Hoffet d’ Marielene Teutsch g’hiiroota, wo eewafàlls Pfàrrera worra-n-ìsch. Àui ìhr Suhn Jean-Louis Hoffet ìsch Pfàrrer worra un ìsch àui elsassischer Regionààlroot gsìì.

siina Wark

• àls Frédéric Urmatt: La Damnation de Georges Bruckner. Grasset, 1936.  — s’ Büach ìsch mìt’m Priis vum Lìterààrischa-n-Elsass üsszaichent worra.
• àls Frédéric Urmatt: Les possédés du Saint-Esprit. 1938. 
• L’impérialisme protestant : considérations sur le destin inégal des peuples protestants et catholiques dans le monde actuel. Flammarion, 1948 (archive.org). 
• Psychanalyse de l’Alsace. Alsatia, 1951.  — ànna 1973 ìsch’s näi mìt’ma Vorwort vum Germain Muller gedruckt worra.
• Psychanalyse de Paris. Grasset, 1953. 
• L’équivoque catholique : précédé d’une lettre ouverte à François Mauriac sur le nouveau cléricalisme. Fischbacher, 1956. 
• La politique romaine et la démission des protestants, précédé d’une introduction sur la crise de la laïcité. 1962. 
• La guerre des colonels. La Nuée Bleue, 2022, ISBN 978-2-7165-0929-9 (216 S.).  — ’s ìsch a Romààn

Lìteràtüür ìwwer’na

• Bernard Vogler: Frédéric Hoffet. In: André Encrevé (Hrsg.): Dictionnaire du monde religieux dans la France contemporaine. 5 : Les Protestants. Beauchesne, Pàriis 1993, ISBN 2-7010-1261-9, S. 253–254 (französisch). 
• Gilles Pudlowski: Frédéric Hoffet. In: Dictionnaire amoureux de l’Alsace. Éditions Plon, Pàriis 2010, ISBN 978-2-259-20947-2, S. 349–353 (französisch). 
• Christian Wolff: Frédéric Hoffet. In: Nouveau dictionnaire de biographie alsacienne. Band 17. Fédération des sociétés d’histoire et d’archéologie d’Alsace, S. 1629 (französisch). 
• Christian Wolff: Frédéric Hoffet. In: Patrick Cabanel, André Encrevé (Hrsg.): Dictionnaire biographique des protestants français de 1787 à nos jours. 3 : H-L. Les Éditions de Paris/Max Chaleil, 2022, ISBN 978-2-84621-333-2, S. 148–149 (französisch). 
• Jean-Paul Sorg: Frédéric Hoffet, écrivain satirique. In: L’Ami hebdo. 6. Dezember 2023 (französisch, ami-hebdo.com [abgerufen am 30. April 2024]).