Holzbrugg Wettige-Noiehof

D Holzbrugg zwüsche Wettige und Noiehof isch e Holzbrugg über d Limmet, wo im 1818i bauet worde-n-isch, um d Chloschterhalbinsle vo Wettige mit Noiehof z verbinde. Si ligt hüt e chli unterhalb vo de Wettiger Limmetschtaumuur.

D Holzbrugg zwüsche Wettige und Noiehof, im Hintergrund gseht me d Hochbrugg vo 1970, d Iisebahnbrugg und d Schtaumuur

Vorgschicht

Scho für s 1274i isch e Verbindig zwüsche Wettige und Noiehof an dere Stell belegt. Si het aber in Form von ere Fähri bestande. Im 1764i het dann de damalig Abt vom Chloschter Wettige em Hans Ulrich Grubenmann vo Toife de Uftrag gäh, e Brugg über d Limmet z baue. S erschti Projekt het e Spannwite vo 119 Meter gha, aber erscht s zweite Projekt mit ere Längi vo 61 Meter isch im 1765 realisiirt worde. Di Brugg isch deckt und verschalet gsi mit eme verzaante und gschrubte Boge, wo us sächs Balke konschtruiirt gsi isch, wo überenand gläge sind. D Fahrbahn und s Dach sind vomene mit Zangepfoschte verschrubte Boge trait worde. Nachträglich het me noch d Querträger verstärcht. Di erschti Brugg isch dann nach de erschte Schlacht vo Züri im 1799i vo französische Truppe zerschtört worde. D Notbrugg, wo me dann erschtellt het, isch im 1800 durch es Hochwasser zerschtört worde und me het sich di nächschte Johr wider mit ere Fähri beholfe, bis di hütigi Brugg het chönne bauet werde.

D Balke vo de Brugg über de Fahrbahn

Di hütigi Holzbrugg

D Brugg isch im 1818i vermuetlich vom Blasius Ballenschwiler bauet worde. De Name vom Baumeischter isch zwar nöd überliferet worde, wil si aber in de Konschtruktion de Brugg vo Bade entschpricht, wo vom Ballenschwiler erschtellt worde-n-isch, isch das sehr wahrschiinlich. D Brugg isch in eme kombiniirte Tragsyschtem bauet, in Hänge- und Sprengwerk, so dass si unterhalb und au oberhalb vo de Fahrbahn tragend isch. Si het e Längi vo 38 Meter, e Höchi vo 7 Meter übrm Wasser und vo derte e Höchi vo 3,8 Meter, e Breiti vo 5,2 Meter und e Spannwiti vo 36,71 Meter. D Brugg isch mit eme Walmdach deckt und mit ere Iisebrugg über de Fabrikkanal ergänzt. Wil d Querträger z schwach si gsi, het me si im 1922 verschtärcht. De motorisiirt Vercher isch bis im 1970 über d Brugg gfahre, wo d Hochbrugg e paar Meter flussufwärts eröffnet worde-n-isch. Sit em 1971i stoht d Brugg unter Denkmalschutz und isch im gliiche Johr in de Bsitz vo de Gmeinde Wettige und Noiehof übergange.

Weblink

 Commons: Holzbrugg Wettige-Noiehof – Sammlig vo Multimediadateie