S TI im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Tessin und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Isorno vermyde, wo öppis anders meined.

Isorno TI isch es Dorf i de politische Gmai Onsernone im Kanton Tessin in dr Schwyz. Es ghert zum Chrais (circolo) Onsernone im Bezirk Locarno.

Isorno
S Wappe vo Isorno
S Wappe vo Isorno
Basisdatä
Staat: Schwiiz
Kanton: Tessin (TI)
Bezirk: Locarnow
Kreis: Onsernone
Gmeind Onsernone
PLZ 6661
Koordinate: 695426 / 117589Koordinate: 46° 12′ 11″ N, 8° 40′ 30″ O; CH1903: 695426 / 117589
Höchi: 678 m ü. M.
Flächi: 17,1 km²
Iiwohner: 324 (31. Dezämber 2013)[1]
Auressio
Auressio

Auressio

Charte
Charte vo Isorno
Charte vo Isorno
w

Geografi ändere

D Gmai Isorno im Onsernonedal het ihre Name vum glychnamigte Fluss iberchuu, wu vum italienische Gebiet häärchunnt un derno dur s Onsernonedal fliesst. Nochbergmaine sin Cavigliano, Centovalli, Maggia, Mosogno un Onsernone. Zum Ortsdail Berzona ghert au no dr Wyler Seghelina, zue Loco d Wyler Niva un Rossa gsii.

Gschicht ändere

Isorno isch entstande anne 2001 dur d Fusion vu dr bishärige Gmaine Auressio, Berzona un Loco.

Auressio isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1233 as Oraxio, Berzona anne 1265 as Berzona, Loco anne 1224 as Loco.

Am 10. April 2016 het Isorno mit dän ehemolige Gmaine Gresso, Mosogno und Vergeletto i d Gmai Onsernone fusioniert.

Verwaltig ändere

Dr Burgermaischter (Sindaco) vu Isorno isch dr Athos Rima gsii.

Bevelkerigsentwicklig ändere

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Auressio 198 260 249 202 193 164 139 111
Berzona 235 260 224 202 191 151 146 134
Loco 600 745 681 634 556 402 335 306
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Auressio 113 68 76 52 56 58 71 71
Berzona 111 94 84 79 74 61 58 48
Loco 289 247 258 204 210 224 237 254

Dialekt ändere

Dr lombardisch Dialäkt vu Isorno ghert zum Ticinese.

Böuwärch ändere

  • Chilche S. Antonio AbateAuressio (1526 gweit)
  • Chilche S. Defendente, Berzona (1564 böue, syt 1777 Bfaarchilche)
  • Kapäll S. Maria, Berzona (1682)
  • Kapäll S. Maria Lauretana, Seghelina (1766)
  • Chilche S. Remigio, Loco (1228 zum erschte Mol gnännt, aafangs 16. Jh. nei böue, mit ere Nachtmohlsdarstellig vum flämische Moler Godefridus Maes vu 1683)
  • Kapäll S. Giovanni Nepomuceno, Niva (spotbarock)
  • Kapäll Madonna di Re, Sassello (Ändi 17. Jh.)
  • Villa Edera, Auressio (1887 böue loo vum Paolo Antonio Calzonio, aafangs 1930er restauriert, hite d Jugedhärbärg)

Lyt ändere

Noch em Zweete Wätchrieg sin e Raie vu bekannte Chinschtler un Schriftsteller zytwys z Berzone gwohnt, unter anderem dr Max Frisch vu 1964 bis zue sym Dod 1991, dr Alfred Andersch vu 1958 bis zue sym Dod 1980 un dr Golo Mann.

Bilder ändere

Literatur ändere

  • Elfi Rüsch: Distretto di Locarno IV. Hrsg. Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte, Bern 2013, ISBN 978-3-03797-084-3.

Weblink ändere

  Commons: Isorno – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnote ändere

  1. Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Bezirken und Gemeinden uf bfs.admin.ch (Bundesamt för Statistik)
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)