Chloschter Moutier-Grandval

S Chloschter Moutier-Grandval (dytsch: Münster-Granfelden) isch e eemooligi Benediktinerabtei z Moutier im Bärner Jura.

Um 630 sin Bot vum Columban in d Wildnis vum Grand Val firi drunge, hän si do nider gloo un hän aafange s Biet z ryte. Um 640 isch derno s Chloschter (Monasterium in Grandis vallis) grindet wore. Dr erscht Abt isch dr hailig Germanus vu Trier gsii un anne 675 zäme mit em Randoald as Märtyrer gstorben isch. Dur ihn het mer s Chloschter waidli iberregional gchänt. In dr Aafangszyt hän d Mench no dr Regle vum hailige Columban gläbt, ab em 9. Jahrhundert isch d Benediktsregle yygfiert wore. E wichtig Wärch us däre Zyt isch di rych illuschtriert Bibel vu Moutier-Grandval, wu im Chloschter Marmoutier bi Tours gschriben un derno dr Abtei gschänkt woren isch. Si gheert hit em Britische Museum z London.

Anne 968 isch s Chloschter an dr Chenig Konrad vu Burgund chuu. Wel däm sy Suhn, dr Chenig Rudolf III. an dr Wältuntergang anne 1000 glaubt ghaa het, het er d Abtei mit em zuegheerige Bsitz anne 999 em Hochstift vu Basel vermacht. Die Schänkig isch vermuetlig e Grundlag fir d Machtuusdehnig vum Firschtbischtum Basel gsii. D Bischef vu Basel hän versuecht, ihren Yyfluss uf s Biet vu dr Abtei Moutier-Grandval uuszdehne, ihri Räächt sin im Lauf vum 11. Johrhundert aber nit vu dr Abtei un au nit vum Kapitel anerkänt wore. Anne 1079 isch s Chloschter in e Chorherrestift umgwandlet wore.

Im Mittelalter het s Chloschter e große Bluescht ghaa, isch e wichtig religiees Zäntrum gsii un het en ähnligi Bedytung wie s Chloschter St. Galle ghaa. In ere Urkund het dr Papscht Alexander II. 1179 d Unabhängigkait un d Privilegie vum Chloschter feschtglait. Erscht anne 1210 het dr Bischof vu Basel d Herrschaft iber d Propschtei (Prévôté) Moutier iberchuu, di rächtli Gwalt isch aber wyter bim Landvogt un bim Kapitel blibe. Wu 1533 d Reformation yygfiert woren isch, isch s Kapitel uf Soledurn un 1534 uf Dälschberg ibergsidlet. Dert isch s bis anne 1793 blibe.

D Propschtei Moutier-Grandval het vum 16. Johrhundert bis anne 1797 s Dal vu Moutier (Grand Val), s Petit Val un s Vallée de Tavannes umfasst un derzue au chlaineri Biet im sidligen un eschtlige Dail vum Delsberger Becki.

Im Spotjohr 2008 het d Züri-Zytig gschribe, ass in dr Altstadt vu Moutier vermuetlig Iberräscht vum Chloschter gfunde wore sin. Mertel un Beede stamme schyns us dr Zyt vor em 13. Johrhundert.

Literatur

• Walther Merz: Die Anfänge des Klosters Münster-Granfelden und seine sog. Säkularisation, 1923.
• Kathrin Utz Tremp, Stéphanie Lachat: Moutier-Grandval. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz..

Weblink

 Commons: Chloschter Moutier-Grandval – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote

47.2805457.37201

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Kloster_Moutier-Grandval“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.