Lateraler Konsonant
| Artikulationsarte |
|---|
| Sekundärartikulation |
| Nüt-polmonischi Luut |
Mit Lateral oder l-artigi Konsonante meint mer in de Phonetik e Artikulationsart, wo de Artikulationsstrom (also de Atem wo ussgstosse wird) aa de Syte vo de Zung usströömt. Es wird also mit de Mitte vo de Zung e Verschluss bildet, aber aa de Syte blybt e Öffnig wo d Luft cha usströöme. De Begriff chunt vum latiinische laterālis, wo „sytlich“ bedütet.
Zämme mit de r-artige Konsonante werde si in de Phonologi vilmol Liquida gnennt.
Im Alemannische gits numme ei Lateralluut, de alveolare laterale Approximant [l] wie in „Liebi“. Allophonisch chunt de Luut in bstimmti Dialäkt au velarisiert vor: [ɫ], vorallem in de Innerschwiiz. De velarisiert Lateral wird mangmool als „dunkels-l“ bezeichnet.
Nooch Artikulationsort unterscheidet mer die Lateral (die Uffzäälig isch nit vollständig):
| IPA-Zeiche | artikulatorischi Beschrybig | Audiobyspil |
|---|---|---|
| [l] | de alveolari laterali Approximant | |
| [ɭ] | de retroflexi laterali Approximant | |
| [ʎ] | de palatali laterali Approximant | |
| [ʟ] | de velari laterali Approximant | |
| [ɫ] | de velarisierti alveolareri laterali Approximant | |
| [ɬ] | de stimmlosi alveolari laterali Frikativ | |
| [ɮ] | de stimmhafti alveolari laterali Frikativ | |
| [ɺ] | de alveolari laterali Flap | |
| [ǁ] | de laterali alveolari Schnalzluut |