Alveolare laterale Approximant

(Witergleitet vun IPA l)
Alveolare laterale Approximant
IPA-Nummere 155
IPA-Zeiche l
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA l
Kirshenbaum l
Hörbiispiil/?

De alveolari laterali Approximant isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [l].

Artikulation

ändere
  • Es isch en Approximant, er wird ohni Verschlùss oder Engi im Muul bildet.
  • Es isch en Lateral; mit de Mitte vo de Zùng wird e Verschlùss bildet, aber aa de Syte blybt e Öffnig, wo d Lùft cha ussegoo.
  • De Artikulationsort isch alveolar; d Zùng duet sich de Alveole aanööchere.
  • D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
  • Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
  • Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

ändere
Sprooch Wort IPA-Transkription Bedütig Bemerkig
Alemannisch Joutütsch lùschteg   [ˈlʊʃteg̊] ‚lùschtig‘
Liachtaschtänerisch (Trisabärg) Lòub   [laʊ̯b̥] ‚Laub‘
Markgräflerisch Laade   [ˈlɑːd̥ə] ‚Laade‘
Oberelsässisch Liad   [liɐ̯t] ‚Lied‘
Oberschwäbisch s Seil   [saɪ̯l] ‚s Seil‘
Oschtschwyzerisch Latte   [ˈlɑtə] ‚Latte‘
Solothurnisch Lüüs   [lyːz̥] ‚Lüüs‘
Ùnterelsässisch Bloi   [bløɪ̯] ‚blau‘
Züritüütsch Lüt   [lyt] ‚Lüt‘
Hochdütsch Liebe   [liːbə] ‚Liebi‘
Rätoromanisch Surselvisch luvrar   [luvʁa] ‚schaffe‘
Putèr allegra   [ɐˈlegrɐ] Allegra
Vallader s-chala   [ˈʃtɕalɐ] ‚Stäge‘
Frankoprovenzalisch Greyerzerisch Lé   [le] ‚See‘
Walliser Patois (Nendaz) plantâ on tsan   [plɑnˈtɒʊ̃tsãn] ‚en Fäld bstelle‘
Abchasisch мгьал [mɡʲal] ‚Broot‘
Arabisch Standard[1] صلاة [sˤɑˈlaːh] ‚Gebet/Salāt
Bulgarisch kyrillisch: лек/latiinisch: lek [lek] ‚Liecht‘
Tschetschenisch kyrillisch: лам/latiinisch: lam [laːm] ‚Berg‘
Chinesisch Mandarin 老/lǎo [lɑʊ˨˩˦] ‚alt‘
Niiderländisch leven [leːvə(n)] ‚läbe‘
Änglisch live [lɪv] ‚läbe‘
Finnisch illalla [ilːɑlːɑ] ‚am Oobe‘
Französisch lune [lyn] ‚Moo‘
Georgisch[2] ლუდი [ludi] ‚Bier‘
Neugriechisch καλόγερος [käˈlo̞ʝe̞ro̞s] ‚Mönch‘
Hebräisch שלום [ʃaˈlom] ‚Friide‘
Ungarisch elem [ɛlɛm] ‚Batteri‘
Italienisch[3] letto [ˈlɛtto] ‚Bett‘
Norwegisch liv [liːv] ‚Läbe‘
Paschtunisch لس [ləs] ‚10‘
Polnisch[4] pole   [ˈpɔlɛ] ‚Fäld‘
Portuguese brasilianisch lua [ˈluɐ] ‚Moo‘
Rumänisch alună [aˈlu.nə] ‚Haselnùss‘
Spanisch[5] hablar [aˈβ̞laɾ] ‚schwätze‘
Schwedisch allt [alt] ‚alles‘
Tamil[6] புலி [puli] ‚Tiger‘
Tibetanisch ལྷ་ས་ [l̥ásə] Lhasa
Zapotekisch Tilquiapan[7] lan [laŋ] ‚Rùss‘
Zulu[8] lala [lálà] ‚Schloof‘

Fuessnote

ändere
  1. Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association 20 (2): 37–41
  2. Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association 36 (2): 255–264,
  3. Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association 34 (1): 117–121
  4. Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association 33 (1): 103–107
  5. Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association 33 (2): 255–259
  6. Keane, Elinor (2004), "Tamil", Journal of the International Phonetic Association 34 (1): 111–116
  7. Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association 38 (1): 107–114
  8. Ladefoged, Peter (2005), Vowels and Consonants (Second ed.), Blackwell
  Konsonante Lueg au: IPA, Vokale  
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal
Nasal m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ
Plosive p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞
Affrikat p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ ɟʝ kx ɡɣ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  ʈʼ ʂʼ q͡χʼ
   Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ θʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ χ’
Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ
Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ
lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.