Stimmlose pharyngale Frikativ
Stimmlose pharyngale Frikativ | ||
---|---|---|
IPA-Nummere | 144 | |
IPA-Zeiche | ħ | |
IPA-Bildli | ||
Teuthonista | ||
X-SAMPA | X\ | |
Kirshenbaum | H | |
De stimmlosi pharyngali Frikativ isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. Ùnter de Sprooche vo dr Wält chùnt er sehr sälte vor. S Zeiche im IPA defür isch [ħ]. En Groossdeil vo Sprooche, wie s Arabisch, wo es de Luut aageblich git, hen statt däm allerdings schynts en epiglottale Luut: [ʜ][1]. Es isch allerdings mindeschtens ei Sprooch bekannt, wo glychzytig pharyngali ùn epiglottali Frikativ het, ùn zwar s Aghulisch, e Sprooch wo vo 17.000 Mänsche in dr rùssische Republik Dagestan gschwätzt wird.
Artikulation
ändere- Es isch en Frikativ; es wird e Engi im Muul bildet, wo de Lùftstrom duredrùggt wird.
- De Artikulationsort isch pharyngal; es wird ganze hinte im Rache, bim Pharynx, e Engi bildet.
- D Phonation isch stimmlos; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder nit.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
ändereSprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
---|---|---|---|---|---|
Abasinisch | хIахъвы | [ħaqʷǝ] | ‚Stai‘ | ||
Abchasisch | ҳара | [ħaˈra] | ‚mir (3. per. pl.)‘ | ||
Adygeisch | тхьэ | [tħa](info) | ‚Gott‘ | ||
Aghulisch | [muħ] | ‚Schüüre‘ | |||
Änglisch | Mangi Sprecher, vorallem sonigi, wo d Received Pronunciation vùm britische Änglisch schwätze[2] | hat | [ħaʔt] | ‚Huet‘ | e glottals [h] für andri Sprecher. |
Arabisch | Standard[3] | حال | [ħaːl](info) | ‚Situation‘ | |
Artschinisch | хIал | [ħaːl] | ‚guet‘ | ||
Awarisch | xIебецI | [ħeˈbetsʼ] | ‚Ohreschmalz‘ | ||
Chaldäisch-neuaramäisch | ܡܫܝܼܚܵܐ | [mʃiːħa] | ‚Chrischtus‘ | ||
Galizisch[4] | gato | [ˈħato] | ‚Chatz‘ | in gwüsse Dialäkt, entspricht eme [ɡ] in andre Dialäkt. | |
Hebräisch | חַשְׁמַל | [ħaʃˈmal](info) | ‚Elektrizität‘ | Ussprooch vo sephardische Jude | |
Jarawa | [ħʷəwə] | ‚Wildeber‘ | |||
Kabardisch | кхъухь | [q͡χʷəħ](info) | ‚Schiff‘ | ||
Kabylisch | ⴰⵃⴻⴼⴼⴰⴼ aḥeffaf احفاف |
[aħəffaf] | ‚Frisöör‘ | ||
Kurdisch | mangi Sprecher | hol | [ħol](info) | ‚Ùmwält‘ | Entspricht in andre Dialäkt eme [h]. |
Maltesisch | Standard | wieħed | [wiħːed] | ‚eis‘ | |
Nuu-chah-nulth | ʔaap-ḥii | [ʔaːpˈħiː] | ‚fründli‘ | ||
Sioux | Nakota | haxdanahâ | [haħdanahã] | ‚geschtre‘ | |
Somalisch | xood | [ħoːd](info) | ‚Stogg‘ | ||
Tschetschenisch | kyrillisch: xъач/latiinisch: ẋaç | [ħatʃ](info) | ‚Zwetschge‘ | ||
Ukrainisch[5] | нігті | [ˈnʲiħtʲi] | ‚Fingernägel‘ | Allophon vo /ʕ/ (wo mangmool au als /ɦ/ transkribiert wird) vor stimmlose Konsonante;[5] cha mangmool au [x] sy.[5] |
Fuessnote
ändere- ↑ Ladefoged, Peter & Maddieson, Jan. (1996). The Sounds of the World's Languages. ISBN 0-631-19815-6.
- ↑ Collins & Mees (2003:148)
- ↑ Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press
- ↑ Regueira, Xose (1996), "Galician", Journal of the International Phonetic Association 26 (2): 119–122
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Danyenko & Vakulenko (1995:12)
Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. |