Stimmhafter velarer Frikativ
Stimmhafter velarer Frikativ | ||
---|---|---|
IPA-Nummere | 141 | |
IPA-Zeiche | ɣ | |
IPA-Bildli | ||
Teuthonista | ||
X-SAMPA | G | |
Kirshenbaum | Q | |
De stimmhafti velari Frikativ isch en Luut vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch ɣ. Mer muess uffpasse dass mer des Zeiche nit mit ɤ verwäggslet, wo im IPA für e Vokal stoot.
Im Alemannische gits de Luut eigetli nit. Allerdings wird d Lenis vum /x/ wie im Hochalemannische Wort „churz“, zum Deil mit däm Symbol transkribiert. E andri Transkriptionsmöglichkeit isch x für de Lenis, un xː für de Fortis[1].
S Wort „Chuchi“, wo de Lenis un de Fortis Luut beidi vorchömme, wird also je nooch däm als [ˈɣ̊uxi] oder als [ˈxuxːi] transkribiert.
En echte stimmhafte velare Frikativ het akustisch e gwüssi Äänlichkeit mit em Zäpfli-r im Dütsche.
Artikulation
ändere- Es isch en Frikativ; es wird e Engi im Muul bildet, wo de Lùftstrom duredrùggt wird.
- De Artikulationsort isch velar; de hintere Zùngerùgge bildet mitem Gaumesegel e Engi.
- D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
ändereSprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
---|---|---|---|---|---|
Hochalemannisch | mache | [ˈmɑɣ̊ə] | wird meischt als [x] transkribiert | ||
Arabisch | غرفة | [ˈɣurfɐ] | 'Zimmer' | ||
Katalanisch[2] | bolígraf | [buˈliɣɾəf] | 'Schryber' | ||
Tschetschenisch | Kyrillisch: гӀала/latiinisch: ġala | [ɣaːla] | 'town' | ||
Dinka | ɣo | [ɣo] | 'mir' | ||
Niiderländisch | gaan | [ɣaːn](info) | 'gange' | in de südliche Dialäkt | |
Neugriechisch | γάλα | [ˈɣala] | 'Milch' | ||
Gwich'in | videeghàn | [viteːɣân] | 'syni/ihri Bruscht' | ||
Hindi | ग़रीब | [ɣəriːb] | 'arm' | ||
Irisch-Gälisch | dhorn | [ɣoːɾˠn̪ˠ] | 'Fuuscht' | ||
Navajo | ’aghá | [ʔaɣa] | 'beschts' | ||
Okzitanisch | Gaskonisch | digoc | [diˈɣuk] | 'het gsait (3. per. sing.)' | |
Persisch | کاغذ | [kɒɣæz] | 'Papier' | ||
Portugiesisch | europäisch[3] | agora | [əˈɣorə] | 'jetz' | Allophon vo /g/[4] |
mangi brasilianische Dialäkt[5] | carro | [ˈkaɣu] | 'Auto' | r-artige Konsonant | |
Sardisch | Nuorese dialect | súghere | [ˈsuɣɛrɛ] | 'suuge' | |
Swahili | ghali | [ɣali] | 'tüür' | ||
Tadschikisch | ғафс | [ɣafs] | 'dick' | ||
Türkisch | ağaç | [aɣatʃ] | 'Baum' | in mangi Dialäkt; nöcher amene velare Approximant ɰ | |
Tutchone | nördlich | ihghú | [ihɣǔ] | 'Zaan' | |
südlich | ghra | [ɣra] | 'Büsi' | ||
Urdu | غریب | [ɣəriːb] | 'arm' | ||
Vietnamesisch | ghê | [ɣe] | 'furchbar' |
Fuessnote
ändere- ↑ Fleischer, Jürg un Schmid, Stephan. (2006). Illustrations of the IPA: Zurich German. Journal of the International Phonetic Association, 36/2
- ↑ Wheeler, Max W (2005), The Phonology Of Catalan, Oxford: Oxford University Press, ISBN 0199258147
- ↑ Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association 25 (2): 90–94
- ↑ Mateus, Maria Helena; d'Andrade, Ernesto (2000), The Phonology of Portuguese, Oxford University Press, ISBN 0-19-823581-X
- ↑ Barbosa, Plínio A. (2004), "Brazilian Portuguese", Journal of the International Phonetic Association 34 (2): 227–232
Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. |