Leopold Karl Theodor Froebel

De Leopold Karl Theodor Froebel (* 31. Juli 1810 z Griesheim (Thüringe); † 3. März 1907 z Zöri) isch e Gartechünstler und Pflanzezüchter us Thüringe gsii, wo under anderem meriri wichtigi Pärk i de Stadt Zöri gstaltet het. Er het sinerzitt z Zöri di ersti Privatgärtnerai vo de Schwiiz uuftue.

Lebeslauf ändere

De Theodor Froebel isch as vierte Bueb vom Pfarrer Johann Michael Christoph Froebel uf d Welt choo. Er hett sich scho as Bueb för d Pflanzezucht interessiert und hett den i de Potsdamer Zitt bim Peter Joseph Lenné i de königliche Gärte vo Sanssouci sini Uusbildig zom Landschaftsgärtner öberchoo.

Ane 1834 isch er uf Zöri choo und het as Gärtner vo de Uni Zöri gschaffet. Die hett em de Uuftrag gee, de Botanischi Garte ufem Bollwech zur Chatz z gstalte. D Uni het em erlobt, as er selber Pflanze züchtet und die verchaufe taar. Er hett den spööter mitem Heinricht Würth di ersti Handelsgärtnerai vo de Schwiiz uuftue (Froebel & Würth). Nochdem siin Partner uusgwanderet isch, hett er 1841 z Riesbach sini aigni Gärtnerai uuftue (Froebel & Cie.).

De Theodor Froebel het vili öffetlichi und privaati Uufträäg öberchoo, Pärk und Gärte z gsalte, vili dodevoo i de Stadt Zöri und doomolige Vorort. Er het debii druf glueget, as Gländ nöd grooss veränderet wooren isch und hett druff gachtet, as möglichst kai Symmetrie entstönd.

Er isch au en erfolgriiche Pflanzezüchter gsii, dezue ghööret au d Silberlinde i de Zörcher Baahofstros, wo jetz gfällt were sölet, wel die hüttige Zörcher Biamte numeno mageri Birchebömmli möget, wo nöd richtig wachse wönd, well sich us finanzielle Gründ halbe iibetoniert wered.

Pärk und Gärte ändere

de Alti Botanischi Garte „zur Chatz” z Zöri i de Inestadt (im Uuftraag vo de Uni Zöri)
d Aalaag vom Stadthuus Zöri (im Uuftraag vo de Stadt Zöri)
de Stadelhoferplatz z Zöri (im Uuftraag vo de Stadt Zöri)
s Sihlhölzli z Zöri (im Uuftraag vo de Stadt Zöri)
de Rieterpark i de Engi, z Zöri (im Uuftraag vo de Famili Wesendonck)
s Muralteguet i de Engi, z Zöri (im Uuftraag vom Börgermaister Hans Konrad von Muralt, 1779–1869)
de Park vo de Villa Martinsburg, wo hütt de Noiji Botanischi Garte litt
de Villettepark z Cham

Züchtige ändere

d Silberlinde a de Zörcher Baahofstrooss
meriri Sorte Christroose, woner noch sinenen Verwandte gnennt hett (Dora Froebel, Gertrud Froebel, Robert Froebel)
meriri Sorte rittersporn
meriri Sort vo de Clematis
Thuja occidentalis 'Froebeli', Thuja occidentalis 'Bodmeri'

Weblink ändere

Andrea Weibel: Froebel, Theodor. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.