Rütli

S Rütli (uf Französisch und Italienisch Grütli) isch ä Bärgmattä am Ürnersee, wo i dr nöjere Gschicht vo dr Schwiiz e symbolischi Bedütig übercho het.

wemme vo Seelisbärg ufs Rütli abe luegt

Name

Dr Fluername ”Rütli“ bedüütet ”chlyni Rodig“. Es isch au e Flechi mit Mattland, wo zmitzt im Wald lyt.

Geografy

Dr Platz lyt im Gebiet vo dr Gmeind Seelisbärg. Es isch die äinzegi Stell am stozigä Bärg über em See, wo dr Hang weniger steil isch, so dass me e Mattä hät chönne mache.

Uf äm Rütli häts äs Restaurant, äs chlisäs Museum und dä Drü-Länder-Brunnä, sust isch äs unverbaut. Am eifachstä chann mär s Rütli mit äm Schiff erreichä, mär chan aber au zfuäss vo Seelisbärg här abbä wandere. Sit 1991 fangt uf äm Rütli au dä "Weg der Schweiz" a, das ischt ä Wanderwäg um dä Ürnärsee umme.

Nid wyt wägg vom Rütli staat im See dr Schillerschtäi; das isch e höchä Felsblock, wo i dr Form vom enä Obelisk zueghauä isch und en Inschrift für ä Dichter Friedrich Schiller dra agmacht isch.

Gschicht

Bi de Gschicht vo dr Entstehig vo dr Eidgnosseschaft isch die Legände sid em 16. Joorhundert immer wie wichtiger worde, ass die drüü Urkantön Uri, Schwyz und Underwaldä dr Legändä nah uff däre Mattä dä Rütli-Schwur gschworä häiget. Es git zwar do drvo käis historischs Dokumänt, aber i dr volchstümleche Tradizion isch das bildhafte Motyv, wo au immer wider vo Künschtler dargstellt worden isch, bis hütt läbig blibe. Es git sogar es grosses Wandbild vom Rütli im Bundeshuus z Bärn.

D Erhaltig vom Rütli i sinärä historischä Form isch gsicherät, will di "Schweizerische Gemeinnützige Gesellschaft" s Rütli im Jahr 1859 mit Gält, wo d Schuälchind damals gsamlät händ, gchauft hät und a dr Schwiizerischä Eidgenossäschaft als unverüsserlichs Nationaleigätum übergä hät. Das isch nötig gsi, wills äs Projäkt gäh hät, wo uf äm Rütli hät wellä äs Hotel bauä.

Am 25. Juli 1940 hät dr General Henri Guisan uf dr Rütliwisä dä legendäri Rütlirapport abghaltä.

Am 1. Augstä findät uf äm Rütli jewils ä Fiir zum Nationalfirtig vo dr Schwiiz statt und än Bundäsrat haltät ä Red. I dä letschtä par Jahr isch dä Aalass immer meh i d Kritik cho, will jewiils vill Rächtsextremi a därä Fiir teilnähmäd.

Weblink

 Commons: Rütli – Sammlig vo Multimediadateie

• Hans Stadler: Rütli. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

46.9688898.592778