Tuggenersee

De Tuggenersee oder Tuggnersee isch en hüt verlandete See, wo früener i de Linthebini glegen isch. Hüt gits nu no en chlinne Waier i de nöchi vo Riicheburg und chlinni Bodeuuebehaite vom ehemolige Flusslauf vo de Linth, wo uf d Exischtänz vo dem See hiiwysed.

Vorzit

Wo sich noch de letschte Iiszit d Gletscher hend afange zruggzüche, het sich en riisige See bildet, wo vo Züri bis uf Sargaas ggangen isch. D Linth het vom Glarnerland Gröll und Chiis mitgschleppt und de See afange uffüle. Öppe 5000 v. Chr. het si so de See tailt in östliche Walesee und in westliche Zürisee. D Linth het de See nodisno witer ufgfüllt. I de Römerzit het er sich nöd witer ass bis zum «Bänggner Büchel» erstreckt.

Im Joor 610 händ de Columban und de Gallus s Dorf Tugge bsuecht und de Gallus söll d Götzebilder vo de Tuggner in See ine grüert ha.

Dr Tuggnersee ums Joor 1496, uf dr Charte vom Konrad Türst.

Mittelalter

Im früene Mittelalter het sich de Zürisee bi Grinau und Uznach trennt. De Tail i de Linthebini isch numeno en flache See gsii, wo i Urchunde Tuggenersee gnennt worden isch. Wie gross de See im hütige Bänggner Riet gsi isch, chunnt vo alte Beschribige und alte Landcharte nöd klar füre. De See isch immer mee verlandet und im Joor 1535 z letschtmol erwänt worde. Well sich aber s Flussbett vo de Linth het afange hebe, isch es jetzt immer wider zu Öberschwemmige cho und de Seespiegel vom Walesee het sich au ghebt, so as Weese immer wider öberschwemmt worden isch und d Linthebeni versumpft isch und d Lüt chrangg wore sind.

Linthkorrektur

Im Nüünzechnte Jahrhundert het in Züri in Äschiniör glebt, de het Johann Konrad Escher gheisse. De het en Plan entworfe, wie mer dem Problem chännt Mäischter werdä. D Linth isch in Walesee gläitet worde und vu deet us als Linthkanaal in Zürisee. D Männer händ müese i de Jaare 1807–1816 Fronarbet leischte, was bi wiitem nüd jedem passt het.

Literatur

Ivo Auf der Maur (Hg.): Columban von Luxeuil, Mönchsregeln. eos Klosterverlag, St. Ottilien 2007 ISBN 3-8306-7276-4
Conrad Max Schindler: Zum Quartär des Linthgebiets zwischen Luchsingen, dem Walensee und dem Zürcher Obersee. Beiträge zur Geologischen Karte der Schweiz, Landesgeologie Bern, 2004

Weblink

Tuggnersee: Entstehung und Verlandung Mittailig uf linth24.ch vom 2. April 2011

Des isch e Artikel oder e Absatz über e regionali Bsunderheit. Er dät no besser wirke, wänn er in dr Dialäktspiilart vu sälere Region gschriibe wär. Ich, dr erscht oder dr Hauptautor vu däm Artikel oder däm Absatz, dät mi freie, wänn eber esach in s lokal Alemannisch ibersetze dät. Schryb bitte i dr Zämmefassig dass du de Artikel i de lokale Dialäkt umänderesch.

Lueg dezue au Froge un Antworte zum Dialäkt.