Villa Alma (Mänidorf)

47.2565498.683163

Dialäkt: Züritüütsch

D Villa Alma z Mänidorf

D Villa Alma isch e schlossartigi Jugedstil-Villa mit änglischem Iifluss us em Aafang vom 20. Jaarhundert z Mänidorf, diräkt am Zürisee. Si isch 1905/06 vo der Architekte Richard Kuder und Joseph Müller für de Fabrikant Emil Staub-Terlinden pouet worde. Si isch es äinzigartigs Boudänkmal us em früene 20. Jaarhundert.

D Villa

Schlossartig und im änglische Stil.

Uusdrucksstarch gstalteti Fassade.

D Villa staat uf Konzessionsland, diräkt vor de Fabrike vo s Staubs. De Emil Staub (1867–1929) häd em Huus de Name vo sinere Frau, de Alma Terlinden (1883–1970), ggee. S isch sozäge e fürschtlichs Hochzigsgschänk.

Vo Usse

Scho 1903/04 hät de Emil Staub-Tärlinde a de Villa plaanet. Är hät gnau ufgschribe, was er hät wele und was nöd. Vo usse söll si im «englischen Styl im Genre Rüegg-Honegger» si. Gnau das händ d Architekte dänn eso pout: Virtuos plazierti Puggelstäiquader sind stofflich eso uusdruksstarch, das s fascht e käi Schmuck und Zierrat me pruucht häd.

D Fassade sind mit Ärker, Balkön und Verandene riich glideret und psunders sorgfeltig gstaltet. Die starchi Gliderig vom Boukörper über eme freie Grundriss, d Verbindig vom Huus mit em Garte, wie mer s Material differänziert verbout häd und natürli di schlossartigi Gschtaltig, das isch das, won de Bouhärr sich under em änglische Stil vorgstellt häd.

Dine

Au drüber wien d Villa dine söl usgsee, hät de Bouhärr gnaui Vorstelige gha – ane bis zu chline Details. Wärend d Villa usse im neugotische Stil isch und eso uralti Elemänt ufnimmt, isch di ufwändigi Gschtaltig dine uf di modärnschti Art vo säbere Ziit: im Jugedstil. Di zwäigschossigi Hale und d Repräsentations- und Woonrüüm won uf d Hale usgrichtet sind, blüet i vitale Forme und Farbe. Ales isch vo erläsniger Qualität: d Böde und d Teckene, s Täfer und d Türe, d Spiegel und d Lampene. Ein Ruum isch glanzvoller wie de ander.

Zwüsched dine und dusse gits e wichtigi Verbindig. De Jugedstil nimt ja d Forme vo de Natur und de Pflanze uf. Drum isch de Garte – me mues fascht Park säge – ganz andersch aagläid worde, als mit de übliche Garteromantik.

De Psitzer

Sit 1775 hät d Familie Staub z Mänidorf Mousseline-, Bauele- und Sidewäbereie gha und ab 1866 no e groossi Gärberei. 1890 isch de Emil Staub erscht 23i gsi, won er d Firma gärbt häd. Under sinere Läitig isch d Gärberei s bedüütendschti Läderwärch vo de Schwiiz worde.

S Staubs sind au Mäzen gsi. De Othmar Schoeck und sinsi Frau händ dörfe bi nene i de Villa wone und de Schoeck hät im Turmzimmer komponiert. Di privati Uruffüerig vo mängem Liedzyklus isch dänn im chline Chreis i de Hale vo de Villa Alma gsi. Scho 1929 isch de Emil Staub gschtoorbe. Sini Frau, d Alma Staub-Terlinden, häd, bis si 1970 gschtorben isch, i de Villa Alma gläbt. D Erbe händ d Villa und de Park ad Gmäind Mänidorf verchauft. Das isch aber nu mögli gsi, wil de Kanton d Helfti zalt häd. Hüt isch de Park öffentlich; d Villa vermietet.

D Architekte

De Architekt vo de Villa Alma isch de Richard Kuder (1852-1912) mit sim Partner, em Joseph Müller. Ires Architekturbüro hät e ganzi Reie wichtigi Hüüser poue, zum Bischpil de Sitz vo de Räntenaastalt z Züri (1897/98), s Wohn- und Gschäftshuus vom Sidehärr Hermann Reiff-Frank mit fiinem Jugedstildegor (1904/05), und au no z Züri s Schützehuus Albisgüetli (1897/98). Jugedstilforme händs churz vor de Jarhundertwändi s erscht Mal igsetzt – bi de Villa Alma dänn ganz markant.

Bilder

• 
  Eso häd de Architekt Kuder em Emil Staub sini Idee uufzäichnet.
• 
  D Villa vom See här.
• 
  D Villa vom Bootshuus här.
• 
  D Figur vorne rächts isch vom Staub sim Grabmal.
• 
  D Pärgola zum Bootshuus abe.
• 
  D Pärgola vom Park zum Bootshuus übere.
• 
  S Bootshuus.
• 
  Im Park.
• 
  Diräkt am See…

Weblink

 Commons: Villa Alma – Sammlig vo Multimediadateie

• Bilder vo dine sind uf de Siite vom Altershäim, won i de Villa isch. Lueg bi «Bildergalerie» und bi «Impressione».

Literatur

• Siedlungs- und Baudenkmäler im Kanton Zürich. Stäfe, 1993: Th Gut.
• Etienne Ruedin: Mänidorf, es Läsibuech. Mänidorf, 1990: Eigeverlag.
• Josef Weinmann und Werner Pfister: Männedorf in alten Ansichten. Zaltenbommel, 1993: Europäische Bibliothek.