Vuelta a España

S Velorenne Vuelta Ciclista a España, churz Vuelta a España oder nume Vuelta isch eini vo de drei „Grands Tours“ (Grosse Rundfahrte) im Velosport und isch noch der Tour de France und em Giro d’Italia s wichtigste Etapperenne uf der Wält. Vo 2005 bis 2007 het s Renne zur UCI ProTour ghört.

Vuelta Ciclista a España
D Vuelta z Madrid (2007)
Uusdragigsland	Spanien Spanie
Uusdragigszytruum	Septämber
Ränntyp	Etapperänne
Erschti Uflag	1935
Erschte Siiger	Flagge Belgiens Gustaaf Deloor
Rekordsiiger	4 Siig: Flagge Spaniens Roberto Heras

Organisation

D Vuelta wird vo der Firma Unipublic organisiert. Bis zum Juni 2008 het die spanischi TV-Gruppe Antena 3 alli Aadeil an Unipublic gha. Sit denn het die französischi Vermärtigsfirma ASO, wo d Tour de France und anderi renommierti Renne organisiert, 49% vo de Aadeil.

Gschicht

Zum erste Mol isch d Vuelta 1935 usdrait worde und sit 1955 git s se se jedes Johr. Si füehrt innerhalb vo drei Wuche quer dur Spanie und s noche Usland und jedes Johr wird d Route gänderet. Zerst het si im Früehlig stattgfunde, in de 1990er isch si uf e Septämber verschoobe worde.

Mit je drei Gsamtsiig bi der Vuelta deile sich der Schwiizer Velorennfahrer Tony Rominger (1992–1994) und der Spanier Roberto Heras (2000, 2003, 2004) der Rekord. Drei Dütschi hai je einisch gwunne: der Rudi Altig 1962, der Rolf Wolfshohl 1965 und der Jan Ullrich 1999. Der Marcel Wüst isch mit 12 Etappesiig der erfolgriichst dütschi Etappejeger. Wie bim Giro d Italiäner dominiere d Spanier d Rundfahrt vo ihrem eigene Land, und hai 28 vo de bishär 60 Uflage vo der Vuelta für sich chönne entscheide. Der Schwiizer Alex Zülle het as zweite Schwiizer s Gsamtklassemänt 1996 und 1997 gwunne; derzue chunnt, ass er meh Däg im Liibli vom Gsamtklassemäntserste gfahren isch as jede andere.

D Klassemänt

S Gsamtklassemänt

S goldige Liibli bis 2009

D Farb vom Liibli vom Erste im Gsamtklassemänt het sich gänderet über d Johr. Es isch e baar Johr orange gsi (1935, 1936), wiiss (1941), wider orange (1942), rot (1945), wiiss mit Franse bis 1950, denn bis 1998 gääl usser im 1977i, wo s orange gsi isch, und denn bis 2009 goldig. Im Johr 2010 isch s wiider rot gsi.

S Punktklassemänt

S Punktliibli, wie s vo 2004 bis 2006 drait worden isch

Sit 2009 isch s Liibli vom Erste im Punktklassemänt grüen. Es isch emol rot und wiiss gsi, denn vo 2004 bis 2006 blau mit chliine gääle Fischli druf, und 2007 und 2008 isch s rot gsi. Pünggt bechunnt me über bi de metas volantes, de Zwüschesprint (6, 4 und 2 Pünggt für dr Erst, Zweit und Dritt respektiv) und bi der Ziilaakumft (25, 20, 16, 14, 12, und denn ei Punggt weniger für jede spöter Blatz).

S Bärgklassemänt

S Liibli vom Erste im Bärgklassemänt

S Liibli für dr best Chlätterer isch johrelang grüen gsi, 2005 rot, denn orange. Sit 2010 bruucht me für d Liibli, usser für das vom Gsamtklassemänterste, die gliiche Farbe wie bi der Tour de France.

D Bärgaastiig si noch ihrer Schwiirikeit in vier Kategorie iideilt und d Punkverdeilig isch entsprächendé

• 3.Kategorii: 6, 4, 2 und 1 Punkt für die erste vier Fahrer
• 2.Kategorii: 10, 7, 5, 3, 2 und 1 Punkte für die erste sächs Fahrer
• 1.Kategorii: 16, 12, 10, 8, 6, 4, 3, 2 und 1 Punkte für die erste nüün Fahrer
• Kategorii "Especial": 30, 25, 20, 16, 12, 10, 8, 6, 4, 3, 2 und 1 Punkt für die erste zwölf Fahrer

S Kombinationsklassemänt

S Liibli vom Erste im Kombinationsklassemänt

S liibli vom Erste in däm Klassemänt isch vor 2005 wiiss gsi, denn goldig und grüen, und 2006 wider wiiss. Das Klassemänt het s zwüsche 1986 und 1993 und denn wider sit 2002. Der Erst isch dä, wo am wenigste Pünggt het. Es isch e Kombination vo de Blatzierige im Gsamt-, im Punggt- und im Bärgklassemänt. Für en erste Blatz in eim vo dene Klassemänt bechunnt me ei Punggt, für e zweite Blatz zwei usw. und das wird alles zsämmegrächnet.

Siigerlischt

Johr	Siiger	Zwaite	Dritte
1935	Gustaaf Deloor	Mariano Cañardo	Antoine Dignef
1936	Gustaaf Deloor	Alfons Deloor	Antonio Bertola
1941	Julián Berrendero	Fermín Trueba	José Jabardo
1942	Julián Berrendero	Diego Chafer	Francisco Antonio Andrés
1945	Delio Rodríguez	Julián Berrendero	Juan Gimeno
1946	Dalmacio Langarica	Julián Berrendero	Jan Lambrichs
1947	Edward Van Dijck	Manuel Costa	Delio Rodríguez
1948	Bernardo Ruiz	Emilio Rodríguez	Bernat Capó
1950	Emilio Rodríguez	Manuel Rodríguez Barros	José Serra Gil
1955	Jean Dotto	Antonio Jiménez Quiles	Raphaël Géminiani
1956	Angelo Conterno	Jesús Loroño	Raymond Impanis
1957	Jesús Loroño	Federico Bahamontes	Bernardo Ruiz
1958	Jean Stablinski	Pasquale Fornara	Fernando Manzaneque
1959	Antonio Suárez Vázquez	José Segú	Rik Van Looy
1960	Frans De Mulder	Armand Desmet	Miguel Pacheco
1961	Angelino Soler	François Mahé	José Pérez Francés
1962	Rudi Altig	José Pérez Francés	Seamus Elliott
1963	Jacques Anquetil	Martín Colmenarejo	Miguel Pacheco
1964	Raymond Poulidor	Luis Otaño	José Pérez Francés
1965	Rolf Wolfshohl	Raymond Poulidor	Rik Van Looy
1966	Francisco Gabica	Eusebio Vélez	Carlos Echeverría
1967	Jan Janssen	Jean-Pierre Ducasse	Aurelio González Puente
1968	Felice Gimondi	José Pérez Francés	Eusebio Vélez
1969	Roger Pingeon	Luis Ocaña	Marinus Wagtmans
1970	Luis Ocaña	Agustín Tamames	Herman Vanspringel
1971	Ferdinand Bracke	Wilfried David	Luis Ocaña
1972	José Manuel Fuente	Miguel María Lasa	Agustín Tamames
1973	Eddy Merckx	Luis Ocaña	Bernard Thévenet
1974	José Manuel Fuente	Joaquim Agostinho	Miguel María Lasa
1975	Agustín Tamames	Txomin Perurena	Miguel María Lasa
1976	Josep Pesarrodona	Luis Ocaña	José Nazabal
1977	Freddy Maertens	Miguel María Lasa	Klaus-Peter Thaler
1978	Bernard Hinault	Josep Pesarrodona	Jean-René Bernaudeau
1979	Joop Zoetemelk	Francisco Galdós	Michel Pollentier
1980	Faustino Rupérez	Pedro Torres	Claude Criquielion
1981	Giovanni Battaglin	Pedro Muñoz	Vicente Belda
1982	Marino Lejarreta	Michel Pollentier	Sven-Åke Nilsson
1983	Bernard Hinault	Marino Lejarreta	Alberto Fernández
1984	Éric Caritoux	Alberto Fernández	Reimund Dietzen
1985	Pedro Delgado	Robert Millar	Pacho Rodríguez
1986	Álvaro Pino	Robert Millar	Sean Kelly
1987	Luis Herrera	Reimund Dietzen	Laurent Fignon
1988	Sean Kelly	Reimund Dietzen	Anselmo Fuerte
1989	Pedro Delgado	Fabio Parra	Óscar Vargas
1990	Marco Giovannetti	Pedro Delgado	Anselmo Fuerte
1991	Melcior Mauri	Miguel Induráin	Marino Lejarreta
1992	Tony Rominger	Jesús Montoya	Pedro Delgado
1993	Tony Rominger	Alex Zülle	Laudelino Cubino
1994	Tony Rominger	Mikel Zarrabeitia	Pedro Delgado
1995	Laurent Jalabert	Abraham Olano	Johan Bruyneel
1996	Alex Zülle	Laurent Dufaux	Tony Rominger
1997	Alex Zülle	Fernando Escartín	Laurent Dufaux
1998	Abraham Olano	Fernando Escartín	José María Jiménez
1999	Jan Ullrich	Igor González de Galdeano	Roberto Heras
2000	Roberto Heras	Ángel Casero	Pavel Tonkov
2001	Ángel Casero	Óscar Sevilla
2002	Aitor González Jiménez	Roberto Heras	Joseba Beloki
2003	Roberto Heras	Isidro Nozal	Alejandro Valverde
2004	Roberto Heras	Santiago Pérez Fernández	Francisco Mancebo
2005	Roberto Heras	Denis Menshov	Carlos Sastre
2006	Alekszandr Vinokurov	Alejandro Valverde	Andrey Kashechkin
2007	Denis Menshov	Carlos Sastre	Samuel Sánchez
2008	Alberto Contador	Levi Leipheimer	Carlos Sastre
2009	Alejandro Valverde	Samuel Sánchez	Cadel Evans
2010	Vincenzo Nibali	Peter Velits	Joaquim Rodríguez
2011	Chris Froome	Bradley Wiggins	Bauke Mollema
2012	Alberto Contador	Alejandro Valverde	Joaquim Rodríguez
2013	Chris Horner	Vincenzo Nibali	Alejandro Valverde
2014	Alberto Contador	Chris Froome	Alejandro Valverde
2015	Fabio Aru	Joaquim Rodríguez	Rafał Majka
2016	Nairo Quintana	Chris Froome	Esteban Chaves
2017	Chris Froome	Vincenzo Nibali	İlnur Zäkärin
2018	Simon Yates	Enric Mas	Miguel Ángel López
2019	Primož Roglič	Alejandro Valverde	Tadej Pogačar
2020	Primož Roglič	Richard Carapaz	Hugh Carthy
2021	Primož Roglič	Enric Mas	Jack Haig
2022	Remco Evenepoel	Enric Mas	Juan Ayuso
2023	Sepp Kuss	Jonas Vingegaard	Primož Roglič
2024	Primož Roglič	Ben O'Connor	Enric Mas
2025

Rekord

• Die meiste Gsamtsiig: Roberto Heras 4
• Die meiste Etappesiig: Delio Rodríguez 39
• Die meiste Etappesiig in einere Vuelta: Freddy Maertens 13
• Die meiste Däg im Liibli vom Gsamtklassemäntserste: Alex Zülle 45
• Die meiste Siig im Punktklassemänt: Sean Kelly und Laurent Jalabert je 4
• Die meiste Siige im Bärgklassemänt: José Luis Laguía 5
• Der grössti Underschiid zwüschen em Siiger und em Zweite: 30 Minute und 8 Sekunde (1945)
• Der chliinst Underschiid zwüschen em Siiger und em Zweite: 6 Sekunde (1984)

Weblingg

 Commons: Vuelta a España – Sammlig vo Multimediadateie

• Die offizielli Website vo der Vuelta (uf spanisch, änglisch und französisch)