Helene von Mülinen
D Margareta Rosalie Helene von Mülinen (* 27. Novämber 1850 z Bärn; † 11. Meerz 1924 au deert) isch aini vu dr wiichtigschte Persoone im Kampf um s Frauestimmräächt in dr Schwyz gsii. Vyyl Lyt luege si hit no as aini vu dr Grindermietere vu dr Schwyzer Frauebeweegig aa.
Lääbe ändere
Si isch e Doochter vum Hischtooriker Egbert Friedrich von Mülinen un syre Frau Sophie geb. von Mutach gsi, iri Brieder sin d Hischtooriker Wolfgang Friedrich von Mülinen un Eberhard von Mülinen gsii. As „heecheri Doochter“ us dr Bärner Patrizierfamilie von Mülinen het d Helene von Mülinen e braiti Allgmainbildig iiberchuu. Studiere het si aber im Geegesatz zue ire Brieder wäg em Druck vu dr Familie nit chenne, au wänn si des gäärn hätt welle. Sogaar as erwagseni Frau het si, zum kai Stryt mit dr Familie z rischkiere, d Uniwersiteet nume as Heereri chenne bsueche, aber kai Abschluss mache.
Si het ire Läbdig glitte unter dr Yyschränkige, wu si as Frau ghaa het. Zäme mit ire Lääbesgfäärti Emma Pieczynska-Reichenbach het si in dr Frauebeweegig engaschiert, wu um d Jorhundertwändi all steerkerwooren isch. Di boode Fraue hän bis anne 1918 in dr Wägmüli gläbt, ere Campagne z Bolligen bi Bärn, wu zue me Dräffpunkt vu dr Frauebeweegig wooren isch. Di letschte fimf Joor, vu 1919 bis 1924, het d von Mülinen, als zäme mit dr Pieczynska, in dr Wylerstrass 10 in ire Gebuurtsstadt Bärn gläbt.
Anne 1896 het si noch em Voorbild vu dr Union des femmes de Genève di Harmonische Gesellschaft grindet, speeter umgnännt in Frauenkonferenzen zum Eidgenössischen Kreuz.[1] Näbe dr Frauebeweegig isch d die Religion ire zwait Fäld gsii, wu si druf zackeret het. Ire theoloogisch Leerer Adolf Schlatter het si animiert, Essay un Artikel z schryybe.
D Liirikeri Alice von Mülinen isch iri Schweegeri gsii, d Beatrix von Steiger un d Bildhaueri Eleonore von Mülinen sin Niichte zuen ere gsii.
Wäärch ändere
Drotz ass si eerscht in dr zwoote Helfti vu irem Lääbe zue dr organisierte Frauebeweegig chuu isch, het si vyyl gschafft fir d Fraue in irem Kampf um di ziviilräächtlig un bolitisch Glyychstellig.
Uf d Iniziatiiv vu dr Helene von Mülinen isch am 26. Mai 1900 dr Bund Schweizerischer Frauenvereine (BSF) grindet woore, un si isch di eerscht Bresidänti (bis 1904) woore. D von Mülinen un iri Mitstryterne (doodrunter au d Pauline Chaponnière-Chaix, d Klara Honegger un d Camille Vidart) traten für die Verbesserung der rechtlichen Stellung der Frau im entstehenden schweizerischen Zivil- und im Krankenversicherungsgesetz sowie für das Frauenstimmrecht ein.[2]
D von Mülinen het gsää, ass d Fraue in dr ganze Schwyz di nämlige Broblääm hän. Wgäge däm, het si gsait, sotte si zäme fir e Saach kämpfe un si geegesytig unterstitze. Doodermit het si d Grundlaag fir di neier, organisiert Schwyzer Frauebeweegig gschaffe.
Dr BSF isch e Aart „Frauebarlemänt“ gsii. Mer het iber d Broblääm vu dr Fraue dischpetiert un zäme no Leesige gsuecht. In dr Statut isch segaar d Ufgaab vum Bund „in der Frage der Frauenemancipation“ feschtghalte gsii. Dr Bund sott „die Interessen der Frau gegenüber den Behörden und der Öffentlichkeit vertreten und auf internationaler Ebene mitarbeiten“. Dr BSF het si as patriootischi Organisazioon aagluegt, wu im Staat het welle mitschaffe, un des as Ergänzig zue dr Manne, nit as Kunkerränz. Glyychzytig het dr BSF aber au di voll Glyychstellig vu dr Fraue gfoorderet.
Literatuur ändere
- Doris Brodbeck: Hunger nach Gerechtigkeit. Helene von Mülinen (1850–1924), eine Wegbereiterin der Frauenemanzipation. Chronos, Zürich 2000, ISBN 3-905313-53-7.
- Regula Ludi: Mülinen, Helene von. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Annelies Hüssy: Mülinen, Helene. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 18, Duncker & Humblot, Berlin 1997, ISBN 3-428-00199-0, S. 306 f.
Weblink ändere
Commons: Helene von Mülinen – Sammlig vo Multimediadateie- d Helene von Mülinen in dr Schwyzerische Nazionaalfonoteek
Fueßnote ändere
- ↑ Susanna Woodtli: Gleichberechtigung – der Kampf um die politischen Rechte der Frau in der Schweiz. 2., ergänzte Auflage 1983, S. 110.
- ↑ Lexikon der Frau, Band II, Zürich 1956, S. 679.
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Helene_von_Mülinen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |