Johann Lukas Legrand
Dialäkt: Baseldütsch |
Dr Johann Lukas Legrand au Le Grand (* 30. Mai 1755 z Basel; † 4. Oktober 1836 z Fouday) isch e Schwizer Fabrikant und Politiker zur Ziit vo dr Helvetische Republik gsi.
D Familie Legrand het ursprünglig us Tournay gstammt und isch us Glaubensgründ noch Basel gflüchtet. Dr Johann Lukas Legrand het z Basel Theologii studiert und isch denn Siidebandfabrikant worde und Zumftmeister vo Huusgnosse bevor er 1792 s Amt vom e Basler Landvogt z Rieche übernoh het. As Verdräter vo Basel isch er e baar Mol an die eidgenössischi Dagsatzig gschiggt worde. Er het sich stark für d Gliichberächtigung vo dr Stadt- und dr Landbevölkerig z Basel iigsetzt und het massgäblig zum friidligen Umsturz z Basel im Johr 1798 biidrait. Am 17. April 1798 isch er ins Diräktorium vo dr Helvetische Republik gwehlt worde und het as däm si provisorische Presidänt fungiert. As Diräkter het er d Projekt vom Johann Heinrich Pestalozzi understützt und het dr Johann Caspar Lavater 1799 vor dr französische Verfolgig gschützt. Wil er nit an die radikale Ideä vo de Patriote glaubt het, isch er am 30. Jänner 1799 zruggdrätte und het d Politik verloo. Er het si Siidebandfabrik vo Arlese noch St-Morand bi Altkirch z Frankriich verlait. Spöter het er z Fouday gläbt und het mit em Pfarrer Johann Friedrich Oberlin vo Waldersbach die wirtschaftligi und schuelischi Entwigglig vom zruggbliibene Steidaal in de Vogese gförderet. Si Nochlass befindet sich im Staatsarchiv vom Kanton Basel-Stadt.
1780 het dr Legrand d Rosina Lindenmeyer ghirote.
Literatur
ändere- Historisch-Biographisches Lexikon der Schweiz, Bd. 4, Neuenburg 1927, S. 643.
- Georg von Wyß: Legrand, Johann Lukas. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 18, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, S. 128–132.
- Edgar Bonjour: Legrand, Johann Lukas. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 14, Duncker & Humblot, Berlin 1985, ISBN 3-428-00195-8, S. 65 f.
Weblingg
ändere- André Salvisberg: Legrand, Johann Lukas. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Luzia Knobel: Johann Lukas Le Grand. In: Gemeinde Lexikon Riehen
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Johann_Lukas_Legrand“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |