D Baasler Lienertskiirche
D Lienertskiirche isch en evangelisch-reformierti Kiirche in dr Stadt Baasel. Es isch e gotischi Stadt- und Stiftkiirche und isch em häilige Lienert gweiht. Si stoot in dr Groossbaasler Altstadt am Lienertskiircheblatz. Vom alte Stadtkärn chunnt mä über e langi Stääge uf e Lienertsbärg zur Kiirche, wo uf eme Hügelsporn vom Baasler Westblatoo lit, 17 Meter über em Barfüesserblatz. Si isch Däil vo dr Befestigungsaalaag vom innere Muurering vom 12. Joorhundert gsi, was mä dr riisige Westwand hüt no cha aagsee.
| Dialäkt: Baseldütsch |
Chronik
ändere- Lueg au: S Lienertklooster
S Lienertklooster mit dr Lienertskiirche. Linggs unde dr Barfüesserblatz (11).
Mä wäiss nid, wenn mä mit em Bau von ere St. Lienertskiirche aagfange het. D Arbet an dr dreischiffige romanische Basilika het um s Joor 1080 aagfange und 1118 isch si gweiht worde. Vo däm Bau existiert hüte no d Krypta mit e baar Wandmoolereie us em 12. Joorhundert und Greeber us sällere Zit.
Im Joor 1135 het mä zur Pfarrkiirche en Augustiner-Choorheere-Stift draabaut und s Kloster isch zum ene umfangriiche Geböidkomplex gwaggse.
S Baasler Ärdbeebe vo 1356 het e groosse Däil vo dr Kiirche und vo de Klostergeböid zerstöört. 1360 het mä denn uf de Drümmer vo dr alte Kiirche e hochgotischi Basilika baut. Über d Krypta het mä e flach deckte Langchor und zwäi Kapälle (Mariekapälle, Kapälle vom Häilige Theobald) baut. Nääbedraa het mä e Gloggedurm konstruiert, won e Drätraad din isch.[2]
1481 het mä aagfange d Kiirche in e dreischiffigi gotischi Hallekiirche umzbaue und s Kiircheschiff het e Stärngewölb überchoo. S Baue isch nume langsam vorwärts choo. Es git en Inschrift am ene Pfiiler us em Joor 1492, und denn isch mä nonig fertig gsi. Vo 1487 bis zu sim Dood 1493 isch dr Hans Niesenberger Baumäister gsi. 1496 het dr Baumäister Hans Nussdorf dä Boste übernoo. Erst 1521 het mä an dr Wölbig vom Langhuus afo baue.[3]
D Stadt Baasel het am 31. Januar 1525 s Kloster und d Kiirche kauft. 1529, wo Baasel d Reformazioon iigfüert het, si d Altäär, d Bilder und no vil mee zerstöört worde und d Lienertskiirche isch näben em Münster, dr Peters- und dr Martinskiirche äini vo de vier protestantische Kiirche vo dr Stadt Baasel worde.
D Orgle us em 18. Joorhundert stammt vom Johann Andreas Silbermann.
Dr Loonhoof
ändere- Hauptardikel Loonhoof
Vom Joor 1668 aa isch dr Loonhoof in de ehemoolige Klostergeböid dehäi gsi. Dr Vorsteher über s Bauwääse isch si Diräkter gsi und het dört de Handwärker vo dr Stadt iiri Köön zaalt, und vo doo isch dr Naame vo däm Komplex abgläitet. Um 1821 het d Bolizei d Klostergeböid übernoo, aä umbaut und s stedtische Gfängnis do ufdoo. 1995 het mä e nöis Gfängnis baut, und im Loonhoof si e Hotel, e Restorant, s Muusiginstrumäntmuseum und e Chällertheater, die Baseldytschi Bihni, underbrocht worde.
D Kiirche hüte
ändere
Vo de Geböid vom ehemoolige Kloster isch nume no d Friidhoofshalle vo 1450, wo die grad im Norde glääge isch, übrig. In de Joor 1964 bis 1968 het mä archeologischi Undersuechige und e Totalsanierig vo dr Lienertskiirche gmacht.[4]
Hüte finde in dr Kiirche au Konzärt statt.[5] Musiker häi 2009 mitghulfe, s Klangverhalte in dr Krypta z ermiddle.[6]
Litratuur
ändere- Die Ausgrabungen in der St. Leonhardskirche zu Basel, vier Artikel in: Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde, Bd. 68 (1968), S. 9–79 (Volltext)
- Peter Habicht, Christoph Matt: St. Leonhard. Ein Rundgang durch Kirche und Geschichte. Quartiergemeinde St. Peter, Basel 2008. ISBN 978-3-033-01651-4
- François Maurer-Kuhn: St. Leonhard in Basel. (Schweizerische Kunstführer). Bern 1981. ISBN 3-85782-294-5
- Hans-Rudolf Meier: Nussdorf oder Niesenberger? Das Langhaus der Basler Leonhardskirche oder von der Schwierigkeit, Schriftquellen für die Baugeschichte fruchtbar zu machen. In: Doris Huggel, Daniel Grütter: "mit gantzem fliss" Der Werkmeister Hans Nussdorf in Basel. Schwabe Basel 2003, S.62-69. ISBN 3-7965-2017-0
- Beat Matthias von Scarpatetti, Die Kirche und das Augustiner-Chorherrenstift St. Leonhard in Basel (11./12. Jh.-1525). Ein Beitrag zur Geschichte der Stadt Basel und der späten Devotio Moderna,, Basel 1974
Weblingg
ändere
Commons: Leonhardskirche Basel – Sammlig vo MultimediadateieFuessnoote
ändere- ↑
Die ganz Aasicht vo dr Stadt Baasel vom Matthäus Merian em Eltere vo 1642.
- ↑ Tretrad im Dachstuhl (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- ↑ Hans-Rudolf Meier: Nussdorf oder Niesenberger? Das Langhaus der Basler Leonhardskirche oder von der Schwierigkeit, Schriftquellen für die Baugeschichte fruchtbar zu machen. In: Doris Huggel, Daniel Grütter: "mit gantzem fliss" Der Werkmeister Hans Nussdorf in Basel. Schwabe Basel 2003, S.62-69. ISBN 3-7965-2017-0
- ↑ Informazion über die archeologischi Boodeforschig mit Fotene und Litratuur; abgrüeft am 4. Oktober 2009 Archivlink (Memento vom 1. März 2014 im Internet Archive)
- ↑ Liste der Konzerte des Elisabethenchors; abgrüeft am 4. Oktober 2009 (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- ↑ (PDF) Info über die Tonverteilung bei einem kleinen Konzert; abgrüeft am 4. Oktober 2009 (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Leonhardskirche_(Basel)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Koordinate: 47° 33′ 18″ N, 7° 35′ 16″ O; CH1903: 611227 / 267153