Lukmanierpass

en Alpepass zwüsched de Kantön Graubünde und Tessin

ff

Lukmanierpass
Hospiz mit em Sontga Maria–See
Hospiz mit em Sontga Maria–See

Hospiz mit em Sontga Maria–See

Himmelsrichtig Norde Süde
Passhöchi 1'916 m ü. M.
Kanton Graubünde Tessin
Wasserscheide Medelser RhyVorderrhy BrennoTicinoPo
Daalort Disentis Biasca
Usbau Strooss
Baut 1877
Profil
Ø-Stiigig 3,7 % (784 m / 21,2 km) 4 % (1613 m / 40,8 km)
Max. Stiigig 9 % 9 %
Karte
Lukmanierpass (Schweiz)
Lukmanierpass (Schweiz)
Lukmanierpass
Lukmanierpass
x x
Koordinate 704443 / 157739Koordinate: 46° 33′ 46″ N, 8° 48′ 3″ O; CH1903: 704443 / 157739

xx

Dr Lukmanierpass, wo uf italienisch Passo del Lucomagno und uf rätoromanisch Pass dil Lucmagn heisst, isch e Bärgpass i de Alpe zwüsche de Kantöön Graubünde und Tessin.

Geografy ändere

D Rampe us de Tääler uf d Passhöchi sind uf dr Püntner Syte i dr Gmeind Medels und uf dr Tessiner Syte i dr Gmeind Blenio. D Passhöchi isch uf 1916 Meter über Meer, de Kulminazionspunkt, wäg em Stausee, nördlich vo de Kantonsgränze uf 1972 m.

A dr Linie vo de Tääler, wo d Passtrooss durelauft, isch d Gränze zwüsche de Bärge vom Gotthardmassyv und dene vo de Adulaalpe.

Über dä Pass goot d Lukmanierleitig.

wohär dr Name chunt ändere

Dr Bärgname Lukmanier chunt vom latynische lucus magnus, was uf Düütsch «grosse Wald» bedütet.

Gschicht ändere

Wo im 8. Joorhundertso s Chlooschter Disentis ggründet worden isch, het dr Vercheer übere Pass meh Bedütig übercho. Ane 965 isch dr Kaiser Otto dr Gross übere Lukmanier uf Italie ggange; das isch die erschti Reis übere Pass, wo me e sicheri gschichtlechi Kwele drvo het. 1374 het s Chlooschter am Pass obe es Hoschpyz ygrichtet. Ganz oben uf em Bärg isch vo alters här es Chrüz gstande, wo s Zeiche gsi isch, wie wyt d Herrschaft vom Apt vo Disentis ggange isch.[1]

I de 1870er Joore isch e nöji Fahrstrooss entstande, wo die beide Kantöön i dr Zyt vo 1950 bis 1972 verbesseret hend.

Literatur ändere

  • Iso Müller: Der Lukmanier als Disentiser Klosterpass im 12./13. Jahrhundert. In: Bünderisches Monatsblatt. Zeitschrift für bündnerische Geschichte, Landes- und Volkskunde 1934, S. 1–17.

Weblink ändere

  Commons: Lukmanierpass – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote ändere

  1. Iso Müller: Der Lukmanier als Disentiser Klosterpass im 12./13. Jahrhundert. In: Bünderisches Monatsblatt. Zeitschrift für bündnerische Geschichte, Landes- und Volkskunde 1934, S. 12.