Dr Markgrööflerhoof

Dr Markgrööflerhoof isch s grösste Stadtpalä us em Barock in dr Schwiz, wo no existiert. Er stoot an dr Hebelstrooss 2 z Baasel und isch hüte Däil vom Geböidkomplex vom Uniwersidäätsspidaal Baasel.

Dr Markgrööflerhoof
Dialäkt: Baseldütsch

Dr Markgrööflerhoof isch dänggmolgschützt.

Gschicht ändere

D Markgroofe vo Baade si langi Zit äng mit dr Stadt Baasel verbunde gsi. Si häi sich mee as äinisch e Residänz in dr Stadt baut, wenn s dehäi brenzlig worden isch für sä. Scho 1376 und 1379 het sich dr domoolig Markgroof, woorschinlig dr Rudolf III., wo mit äinere vo Rötele verhürootet gsi isch, an dr Augustinergass, wo denn no Spiegelgass ghäisse het, zwäi Hüüser kauft, die hütige Liigeschafte Augustinergass 15 und 17. Das isch nid nume e Residänz gsi. No im 15. Joorhundert häi dört markgrööfligi Richder in Fäll entschiide, wo Bürger vo dr Stadt gege Markgrööfler Underdane vor Gricht brocht häi. 1522 het dr Markgroof Ernst dä erst Markgrööflerhoof dr Artistefakultäät vo dr Uniwersidät Baasel verkauft. Hüte si d Geböid as dr Kläi Markgrööflerhoof und dr Augustinerhof bekannt.

Dr Markgroof Friedrich V. het 1639, wääred em Drissigjöörige Chrieg, im sichere Baasel Liigeschafte oobe am Rhiisprung 24 und grad nääbedraa an dr Martinsgass 9-15 kauft. Er het sä denn scho 1686 an dr Hans Georg und an dr Peter Ochs verchauft, iire Naame «Alte Markgrööflerhoof» häi si aber bhaltet. D Markgrööfler häi aber immer non e Residänz in dr Stadt ghaa: No 1648 het dr Friedrich an dr Nöije Vorstadt dr Bäärefelshoof und dr Eptigerhoof kauft. Si Soon Friedrich Magnus het spööter 1692 dr Brandtmüllerhoof nääbedra drzuekauft.

Wo denn dr Pfälzisch Erbfolgchrieg im Baadische het afo wüete, häi d Markgrööfler iiri Verwaltig uf Basel chönne züügle. Si häi no dr früener Hoof vom Kloster Wettige an dr Räbgass lo kaufe für d Burgvogtei Rötele und häi ganz z Baasel gläbt, bis schliesslig in iirem Land wider Rue gherscht het. Aber bevor dr Friedrich Magnus het chönne zrugggoo, isch am 23. Februar 1698 z Nacht d Residänz aabebrennt. Dr Markgroof het druf e nöije Balast lo baue, wo 1705 fertig worde isch. Won er 1709 gstorbe isch, isch si Soon Karl III. Wilhelm gärn immer wider emol z Baasel abgstiige und isch doo vor allem für sini Wiibergschichte berüemt gsi. Sini Noochfolger häi aber immer weniger z Baasel Hoof ghalte, und 1807 het d Stadt Baasel s Geböid billig chönne ha.

S Spidaal ändere

 
Dr Markgrööflerhoof um 1840

Wo d Baasler in de 1820er Joor häi afo iigsee, ass s stedtische Spidaal bim Barfüesserblatz doch arg chli worde isch, het mä sich in de 1830er entschlosse, es in dr Markgrööflerhoof an dr Nöie Vorstadt z züügle. Es het zwar jetz 217 Zimmer mit 304 Better ghaa, aber mä het äinewääg bald an en Erwiterig afo dängge.

Dr Christoph Riggenbach (1810-1863) het dr Umbau usgfüert und im Joor 1842 isch s eso wit gsi: s Brojekt het zwar 638'098 Franke kostet, aber s Spidaal het denn mee as 588 Better ghaa für die Chranke und Ire. Glängt het s nid lang. D Stadt isch rasant witer gwaggse und 1857 het dr Christoph Meriaa em Spidaal no äinisch under d Ärm grife, das Mol mit 800'000 Franke. Mä het e nöije Flüügel, wo hüte dr Christoph-Meriaa-Flüügel häisst, aabaut und dr Markgrööflerhoof no äinisch umbaut.[1]

Kwelle ändere

Fuessnoote ändere

  1. Die Entwicklung des Bürgerspitals im 19. Jahrhundert (Memento vom 15. Oktober 2013 im Internet Archive) uf dr Website vo dr Baasler Uni, abgrüeft am 4. Juni 2014

Koordinate: 47° 33′ 37,4″ N, 7° 35′ 1,8″ O; CH1903: 610928 / 267753