Oswald Myconius

Dr Oswald Myconius, äigentlig Geisshüsler (* 1488 z Luzärn; † 14. Oktober 1552 z Baasel), isch e Schwizer Reformator gsi.

Dialäkt: Baseldütsch

Biografii

Hans Holbäi dr Jünger: E Reklameschild für e Schuel z Baasel, 1516

Dr Myconius isch woorschinlig as dr Soon vom ene Müller z Luzärn uf d Wält choo. Dürt isch er uf d Schuel und 1510 het er z Baasel afo studiere und isch dört under em Naame Osualdus Molitoris immatrikuliert gsi. Si vierjöörigs Studium het er mit em Bakkalaureus abgschlosse und isch denn zum Schuelmäister vo dr Latiinschuel an dr Theodorskiirche ernennt worde. Er het dr Erasmus vo Rotterdam kennegleert, won em dr Naame Myconius söll gee ha, dr Heinrich Glarean und dr Hans Holbäi dr Jünger. Öb s Reklameschild, wo dr Holbäi für e Schuel gmoolt het, für e Myconius gsi isch, wäiss mä nid.^[1] Kulturhistorisch wichdig isch im Myconius si Exemplar vo dr Erasmus-Schrift Moriae encomium. Es het din nit nume e hufe Randnotize vom Myconius, sondern au 82 Randzäichnige vom Hans Holbäi.^[2]

Erasmus: «Lob der Torheit» mit Zäichnige vom Holbäi und Notize vom Myconius. 1515

Scho 1516 isch dr Myconius vo Baasel uf Züüri won er e Stell as Schuelmäister an dr Schuel vom Groossmünsterstift bechoo het. Er het Briefkontakt mit andere Humaniste gha wie em Glarean, Vadian und Zwingli. Es isch dr Myconius gsi, wo dr Zwingli über d Lütbriesterstell informiert het, wo die frei worde isch. Mä nimmt aa, ass er denn uf e Root vom Luzärner Chorherr Johannes Xylotectus 1519 d Schuelmäisterstell an dr Stiftschuel z Luzärn aagnoo het. Wäge sine reformatorische Aasichte isch er aber scho bald aagfindet worde und isch 1522 furtgange. Er isch e Zitli z Äisiidle gsi und denn zrugg uf Züüri und dört isch er Leerer an dr Fraumünsterschuel worde.

Dr Myconius isch e theologische Autodidakt gsi. 1532 isch er äinewääg im Johannes Oekolampad si Noochfolger as Brofässer für s Nöije Testamänt und au as Pfarrer am Baasler Münster worde, was mit dr Stellig vom Antistes vo dr Baasler Kiirche verbunde gsi isch. Er het mitghulfe, bedütendi Schuelreforme im Sinn vom Erasmus z mache, het dr Martin Bucer understützt, wo dä zwüschen em Martin Luther und de Schwizer bi dr Oobemoolkontrowärse vermiddlet het und het under anderem die ersti Biografii vom Huldrych Zwingli verfasst (1532).

Wärk

Descriptio de situ Helvetiae et vicinis gentibus ... cum commentariis Osualdi Myconii Lucernani. 1519 (Kommentar zur Schrift vom Glarean; Digitalisat).
Osvaldi Myconii Lucernani Ad sacerdotes Helvetiae, qui Tigurinis male loquuntur, suasoria, ut male loqui desinant. 1524 (Digitalisat).
De tumultu Bernensium intestino commentarius Oswaldi Myconii Lucernani. 1528 (druckt 1739; Digitalisat).
De D. Huldrichi Zvinglii … vita et obitu. 1532 (druckt 1536; Digitalisat). Nöi uusegee und übersetzt vom Ernst Gerhard Rüsch: Vom Leben und Sterben Huldrych Zwinglis. Sanggalle 1979.

Litratuur

Willy Brändly: Geschichte des Protestantismus in Stadt und Land Luzern. Luzärn 1956.
Gregor Egloff: Myconius, Oswald. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Karl Rudolf Hagenbach: Johann Oekolampad und Oswald Myconius. Die Reformatoren Basels; Leben und ausgewählte Schriften. Elberfeld 1859 (Digitalisat).
Melchior Kirchhofer: Oswald Myconius: Antistes der baslerischen Kirche. Züri 1813 (Digitalisat).
Thomas Konrad Kuhn: Myconius, Oswald. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 18, Duncker & Humblot, Berlin 1997, ISBN 3-428-00199-0, S. 662 f.
Karl Friedrich Ledderhose: Myconius, Oswald. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 23, Duncker & Humblot, Leipzig 1886, S. 127–129.

Weblingg

Werke von Oswald Myconius im Katalog der Zentralbibliothek Zürich
Projekt Erschließung des Briefwechsels von Oswald Myconius

Fuessnoote

↑ Vgl. Willy Brändly: Der Schulmeisterschild Hans Holbeins und Myconius. In: Zwingliana 10, 1955, S. 261–262. (Digitalisat)
↑ Ernst Gerhard Rüsch: Vom Humanismus zur Reformation. Aus den Randbemerkungen von Oswald Myconius zum „Lob der Torheit“ des Erasmus von Rotterdam. In: Theologische Zeitschrift Basel, 39/1983, Sonderheft, S. 1–78.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Oswald_Myconius“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Vgl. Willy Brändly: Der Schulmeisterschild Hans Holbeins und Myconius. In: Zwingliana 10, 1955, S. 261–262. (Digitalisat)

[2] Ernst Gerhard Rüsch: Vom Humanismus zur Reformation. Aus den Randbemerkungen von Oswald Myconius zum „Lob der Torheit“ des Erasmus von Rotterdam. In: Theologische Zeitschrift Basel, 39/1983, Sonderheft, S. 1–78.

[1]

[2]