Surya

De Surya (Sanskrit: सूर्य, Sūrya m.) isch de Sunegott im Hinduismus und de Welthüeter (lokapāla) vom Südweste.

Famili

I de vedische Zitt het de Surya as Soo vom Himelsgott Dyaus ggulte und er isch de Gliebti oder de Maa vo de Ushas gsii. Im Lauf vo de Zitte isch er mit merere Liechtgotthaite verschmolze, wien em Mitra, em Vivasvat oder em Savitar und werd drum zu de Adityas grechnet, da sind d Söö vo de Aditi. De Surya selber cha drum au Aditiya gnennt were. I de Puranas isch de Surya de Vatter vom Todotegott Yama und sinere Zwilingschwöster Yami, wo mengisch au mit de Flussgöttin Yamuna gliichgsetzt werd. En andere Soo vom Surya isch de Manu Vaivasvata, wo as erste Mensch gelt und s erst Gsetzbuech gschribe hett. D Königsdynastii wo vom Manu und dem si Soo Ikshvaku abstammt werd drumm Sunedynastii (Suryavamsha) gnennt. Die bikanntiste Spröss vo de Sunedynastii sind de Rama und de Buddha^[1]. E wittere Soo vom Surya isch de Shani, wo de Planet Saturn verkörperet.

Im indische Epos Mahabharata isch de Surya de göttlich Vatter vom Karna, wo de unehelich Soo vo de Kunti isch und dodemit de Halbbrüeder vom Arjuna.

Ikonografii

De Surya isch scho i de vedische Zitt eng mitem Ross verbunde wore. Im Rigveda werd s Suneross Etasha gnennt, wo de Sunewage zücht. Spöter isch de Sunewage mit vier oder sibe Ross dargstellt wore. Sin Wagelenker isch de Aruna, e Brüeder vom Garuda. De Surya het i de Gstalt vomene Ross em Waise Yajnavalkya de wiissi Yajurveda vermittlet. Em Surya sini Huut isch bronzig und er werd miteme Straalechranz umgee.

Vereerig

I de vedische Zitt het de Surya zu de wichtigeste Gotthaite zellt. Im früene Hinduismus isch e Sekte entstande, d Sauras oder Saurapatas, wo de Surya as höchste Gott vereert hend. Im früene Mittelalter het underem Iifluss vo de persische Sunevereerig de Sunekult im nördliche Indie starch a Bidüttig zuegnoo. Abem 13. Jh. isch aber de Sunekult immer mee in Hindergrund trette. Hütt werd de Surya täglich im Morgeritual mitem Gayatri-Mantra agrueffe.

D Sauras essed nöd vorem Suneuufgang und nöd nochem Suneundergang. Eres Sektezaiche, maist e Suneraad, brenet si sich uf de Stirn, Ärm oder Brust ii. De bikanntist Sunetempel isch im 13. Jh. vom König Narasimhadeva (1238-1264) z Konarak im indische Bundesland Orissa paut wore. De Tempel, wo d Form vomene Sunewage het, isch hütt tailwiis zämeghait und ghört zum UNESCO-Weltkulturerb. Sini Muure sind mit tantrische und sexuelle Szene verziert. D Sauras hend sich i zwoo Richtige uuftailt. De linkshendig Sunekult isch eng mitem Shani (de Planet Saturn), em Soo vom Surya verbunde, und het au sexuelli Praktike und Tempelprostitution gchennt.

Lueg au

Quelle

↑ Mahavamsa II, 1-24

Büecher

Benjamin Walker: Hindu World. London (1968)
Hans Wilhelm Haussig (Hg.): Götter und Mythen des Indischen Subkontinents. Stuttgart: Klett-Cotta (1984). ISBN 3-12-909850-X

[1] Mahavamsa II, 1-24

[1]