Aquileia
Aquileia (furlanisch Aquilee, dütsch Aquileja oder Agley oder au Aglar) isch e chlyni Stadt mit öpe 3500 Ywooner i dr norditeliänische Provinz Udine im Friaul.
| Aquileia | ||
|---|---|---|
| ||
| Staat: | Italie | |
| Region: | Friaul-Julisch Venetien | |
| Provinz: | Udine (UD) | |
| Koordinate: | 45° 46′ N, 13° 22′ O | |
| Hechi: | 5 m s.l.m. | |
| Flechi: | 36 km² | |
| Yywohner: | 3148 (31. Dez. 2022)[1] | |
| Bevelkerigsdichti: | 87 Yyw./km² | |
| Poschtleitzahl: | 33051 | |
| Vorwahl: | 0431 | |
| ISTAT-Nummer: | 030004 | |
| Demonym: | Aquileiesi | |
| Schutzpatron: | Santi Ermacora e Fortunato | |
| Website: | http://www.comune.aquileia.ud.it/ | |
Gschicht ändere
Im Biet vo dr hütige chlyne Gmeind isch i dr antike Zyt e grossi römeschi Stadt gsi. Wil Aquileia als politischs Zäntrum im Middelalter dur d Stedt Cividale, Grado und Venedig abglöst worden isch, sind no Ruiine vo de römische Gebäu erhalte blibe. Ane 452 hend d Hunne d Stadt Aquileia eroberet und kabut gmacht.
D Römerstrooss Via Postumia isch dur ganz Norditalie vo Genua bis uf Aquileia gange, und do isch dr Afang vo de Strosse id Provinze vo de öschtleche Alpe, uf em Balkan und z Griecheland gsi. Bis is Middelalter het Aquileia dr wichtigscht Hafe a dr Adria gha. Dr Plinius dr Elter het über d Hafestadt gschribe.
Scho früe sind z Aquileia Chrischte gsi, noch dr Legände het dr Evangelischt Markus dr häilig Hermagoras i dr Stadt als erschte Bischof ygsetzt. Bis ane 1751, wo s Bischtum ufghobe worden isch, sind d Bischöf vo Aquileia im Rang vo Patriarche gsi.
I dr grosse Bischofschile, dr Basilika vom 11. Joorhundert, het me bi Uusgrabige es Mosaik uf em Fuessbode us em 4. Joorhundert gfunde. Das isch s bedütendschte früechrischtleche Mosaik z Italie. D Basilika ghört zum UNESCO-Wälterb.
Literatur ändere
- Marco Jorio: Aquileja. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- G. Brusin: Kleiner Führer durch Aquileia und Grado. Dritti Uuflaag, Padova 1955.
Weblink ändere
Commons: Aquileia – Sammlig vo MultimediadateieNowiis ändere
- ↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.