Ellesmere-Insle

D Ellesmere-Insle isch mit mehr als 196'000 km² Flächi die gröschti Insle vom kanadisch-arktische Archipel. D Gebirgskettè uf Ellesmere sind über 2000 m hoch und mit grosse Gletschr bedeggt. Dr höggschti Punggt, dr Barbeau Peak, isch ganz im Norde und 2616 m hoch. Politisch liggt Ellesmere ganz im Norde vom Territorium Nunavut.

Politischi Karte: D Ellesmere-Insle ganz im Norde vo Kanada ghört zum Territorium Nunavut

D Ellesmere-Insle und d Axel-Heiberg-Insle weschtlich drvo sind sehr gebirgig.

Klima, Pflanze und Dierwält

S Zentrum vo dr Insle isch dur di umliigende Gebirgskettè uf Ellesmere und au uf dr Axel-Heiberg-Insle vo fièchte Luftmasse gschützt, es räägnet sälte und ganz weenig, und es isch hüffig sunnig. Im Polarsummer goht d Sunne mehr als vier Mönet vom April bis zum Auguscht nid untr dr Horizont. D Middeltämpratuure in Eureka ligge drum im Juli zwüsche +5° und +10 °C. Während sunnige Tääg im Juli kann d Lufttämpratuur uff +15 °C oder sogar +20 °C astiige. Im Januar liggt d Middeltämpratuur untr -35 °C, Extremwärt untr -50 °C chömed au vor.

Dr Yooresniderschlaag isch in viile Gebièt vo dr Insle wenigr als 80 mm. Will s Wasser fählt, gits in dene Gebièt polari Wièschtene. Wenn aber im Summer unterhalb vo Gletschr und Schneefäldr s Schmelzwasser dr Boode bewässeret, so kunnt e unglaublichi Viilfalt vo Pflanze und Dièr vor.

Im Norde vo dr Ellesmere-Insle isch dr nördlichschti Nationalpark vo dr Wält, dr Quttinirpaaq-Nationalpark. Er umfasst mehr als en Fünftl vo dr Ellesmere-Insle, mit wièschtehafte und vergletscherte Gebièt, aber au mit paradisische Oase. Bekannt isch s Gebièt um de Lake Hazen, wo 74 km lang, 12 km brait isch und uf 81°48” N liggt, also weniger als 1000 km vom Nordpol entfärnt! Me findet dört di verschiidenschte Säuger, so dr arktischi Haas, dr Moschusox, dr Wolf und s Karibu. Au Vögel gits hüffig, bsunders an de viile Seè. Äänlichi paradisischi Oase gits au in andere fièchte Gebièt mit Gletschrschmelzwasser, so im Borup Fiord-Gebièt nördlich vom Greely Fiord.

An dr Noordküschtè vo Ellesmere isch ain vo de nördlichschtè Pünggt vo dr Wält, s Kap Columbia. Dr Küschte entlang het sich wägem extrem arktische, sälte sunnige Klima am arktische Ozean en digge Iisschelf uff em Meer bildet. Dä Ward-Hunt-Iisschelf erschtreggt sich nach Weschtè bis zur Ward-Hunt-Insle. In de letschte 20 Joor zrfallt er aber immer mehr wäge dr Globale Erwermig.

Sydlige

Es gyt drey Sydlige uf dr Ellesmere-Insle: Alert, Grise Fiord und Eureka. In Alert ganz im Norde vo dr Ellesmere-Insle und numme 817 km vom geografische Nordpol ewäg isch e kanadische militärische Stützpunggt. Er liggt am Ygang zum Archipel, öschlich drvo liggt Nordgrönland. Hütt sind in Alert nur no zwüschè 20 und 40 Militärpersoonè, denn d Überwachig isch automatisyèrt. Es isch dr nördlichschty ständig bewoonti Stützpunggt uf dr Wält.

In Eureka gits e wichtigi Wätterstation und e Forschigsstation. D Pischte vom Flugplatz liggt uff genau 80° nördlicher Breiti. Eureka isch wichtig als Stützpunggt für d Fluglogistigg im nördlichschte Kanada und uff em Arktische Ozean. Im Spootsummer wird dr Ort mit Schifftransport versorgt, vor allem mit Trybstoff für Flugzüg und für d Energiiversorgig, aber au Fertighüser für d Verwaltig.

Grise Fiord isch dur d kanadisch Regierig 1959 gründet worde, in der Zyt vom Chalte Chrieg. Acht Eskimo-Familie sind us dr Provinz Québec mit falsche Versprächige in das unbewohnte Gebiet umgsidlet worde, um d Souveränität vo Kanada über dr Archipel z sichere. Sy sind zwunge worde dört zbliibe. D kanadischi Regièrig het sich erscht 2010 offiziell für dä Gwaltsakt entschuldigt. Hüt läbe öbbe 200 Ywohner dört.

Galerii

• 
  D Sydlig Grise Fiord an dr Südküschte vo de Ellesmere-Insle (Fluguffnaam).
• 
  Boot im Haafè vo Grise Fiord im Summer.
• 
  D Hauptstroos vo Grise Fiord im März 2004.
• 
  D Fluguffnaam vo Eureka zeigd, dass dr Stützpunggt Eureka in ere extrem troggene Polarwièschti lyggt. Dr Flugplatz isch in dere menschelääre Region für alli Aktivitéte unverzichtbar.
• 
  Dr logistisch wichtigi Stützpunggt Eureka mit dr Wätterstazion unterhalb vom Flugplatz (Auguscht 1997).
• 
  D Militärstazion Alert im Mai 2016.
• 
  Tanquary Fiord mit Landepischte im Auguscht 1997. Das isch dr Iigang zum Quttinirpaaq-Nationalpark für Bsuèchr.
• 
  Im July 1950 isch a Flièger vo dr Royal Canadian Air Force in Alert abgschtürzt. Landige in Alert sind gföörlig, will Näbel vom Arktische Ozean plötzlich do sind.
• 
  Flugufnaam von ere Gebirgsketti in Nord-Ellesmere. Vili Gletschr sind übr 20 km lang und an dr Gletschrzungè übr 2 km breit.
• 
  E Gletschrzunge im Hare Fiord uf Nord-Ellesmere schièbt e Moräne im Permafroscht uf. Ufnaam mit ere Vermässigskamera. Geodäte mache drmit topografischi Kartè.
• 
  D Webber-Gletschr im Borup-Fiord-Gebièt in Nord-Ellesmere. Polari kalti Gletschr zeige e steili Gletschrstirn. Es git käi Gletschrtor, s Schmelzwasser flièsst über dr Gletschr bis zur Stirn.
• 
  Bligg vo dr Ward-Hunt-Insle übr de Iisschelf zur Nordküschte vo Ellesmere. Im Hintergrund links seht me s Kap Columbia, dr nörlichschti Punggt vo Kanada.
• 
  Dr Ward Hunt-Iisschelf uff em Artische Ozean. Blick gegè Weschte, links d Nordküschte vo dr Ellesmere-Insle.

Weblink

 Commons: Ellesmere Island – Sammlig vo Multimediadateie